45 Kez Söz Verilen Siverek Ne Olacak?

Onlarca kez il olma sözü alan Siverek potansiyelini kullanacağı günü bekliyor. Türkiye'de Hakkari ve Şırnak il olmaktan çıkarılıp ilçe olurken Cizre ve Yüksekova'nın il olması gündeme geldi. Yine bunun yanında 38 farklı ilçe, il olmayı beklerken gözler 45 kez söz verilmesine rağmen il olamayan Siverek'e çevrildi. Urfa'ya il olarak bağımlı yaşamlarını sürdüren Siverekliler 1926 yılında ellerinden alınan il statüsünün tekrar verilmesini istiyor. Konuyla ilgili açıklama yapan Siverek'i İl Yapma Ve Kalkındırma Derneği Fahri Başkanı Koçali Aymaz konunun en yakın takipçisi. Yıllardır Siverek'i il yapmak için verdikleri mücadeleyi Gazete İpekyol'a anlatan Aymaz, "Cumhuriyetin ilanıyla Osmanlı'nın sancakları il oldu. Siverek'te diğer sancaklar gibi cumhuriyetle birlikte 1923'ten itibaren il oldu. Bölgede 1925 yılından sonra başlayan isyandan sonra birçok il teşkilat-ı mülkiye kanunu ile ilçe yapılıyor. Bu kanunla birlikte 1926 yılında Siverek ilçe yapılıp Urfa'ya bağlanıyor. Siverek için tek partili dönemde zaten söylenecek bir şey yoktu ama çok partili dönem başlayınca Siverekli il hakkının iadesi için mücadele vermeye başladı. Siverek'i vilayet Yapma Güzelleştirme Cemiyetini kuruyorlar. Birecik Köprüsünün 1956 yılında açılışı esnasında Başbakan Adnan Menderes, Cumhurbaşkanı Celal Bayar köprünün açılışına geldiklerine Siverek'e de geliyorlar. Burada çok güzel karşılanıyorlar, kurban edilecek büyükbaş hayvanın üzerine 'vilayet' yazılıyor. Siverek'in il olmasıyla ilgili tezahüratlar yapılıyor. Rahmetli Başbakan Menderes orada Siverek'i il yapacaklarına dair söz veriyor ama Aralık 1959 yılında Siverek heyeti Ankara'da başbakanla görüştüklerinde İçişleri Bakanlığına başbakan Siverek'in il olması talimatı veriyor, 'çalışmaları başlatın' diyor. İhtilal olunca bu il talebimiz gerçekleşmiyor" dedi.

AYMAZ: 45 KEZ İL SÖZÜ VERİLDİ
Koçali Aymaz, "12 Eylül'den sonra dosyalar tekrardan hazırlanıyor, bu güne kadar 45 tane il sözü bize veriliyor. Bazıları parti genel başkanları bir de 2 cumhurbaşkanı, 4 başbakan, 3 başbakan yardımcısı, hükümet sözcüsü, 5 bakanın Siverek'in il yapılacağına dair devlet adına söz veriyorlar. Bu sözler gerçekleşmeyince biz bu 13 lidere maddi manevi tazminat davası açarak bunları teşhir ediyoruz. Verilen sözleri yerine getirmediniz bizi aldattınız diye… Siverekli yeni bir şey istemiyor, Siverekli tarihte elinden haksız bir siyasi kararla alınan il hakkının iadesini istiyor. Siverek'in 245 bin ile 300 bin arası bir nüfusu, 653 yerleşim birimi, 76 bin öğrencisi, 125 bin seçmeni var. Siverek'in yüzölçümü Urfa'dan 500 kilometrekare büyüktür ve Türkiye'deki 3 tane il merkezi dışında bütün il merkezlerinden de büyüktür. Böyle bir ilçeden bahsediyoruz. Her gelen mülki amirler Siverek ilçe idaresiyle idare edilemez diyor. Bu yeni talep değil, elimizden alınan hakkın iadesi talebidir. İhtilalden sonra Özal döneminden itibaren 14 tane ilçe il yapıldı. İç güvenlik dediler, dış güvenlik dediler, Düzce deprem nedeniyle yapıldı. 9 tanesi de siyasi rüşvet olarak ara seçimlerde daha fazla oy almak için yapıldı. Simdi Siverek'e verilen sözler unutuldu. Bu sözü verenler de cumhurbaşkanları, başbakanlar ve bakanlardı. Ülkenin kaderiyle oynayacak yetkilere sahip olan insanlardı. Dolayısıyla devlet bize bir il borçludur, birincisi elimizden haksız bir kararla aldıklar için ikincisi verdikleri sözü yerine getirmedikleri için" diye konuştu.

'NE SİVEREK GELİŞİR NE DE URFA RAHATLAR'
Siverek il olmadığı sürece "Ne Siverek gelişir ne de Urfa rahatlar" diyen Aymaz, Siverek'in Urfa'nın üzerinde büyük bir yük olduğunu söyledi. Aymaz, "Ayrıca Siverekliler her seçimde bütün partilerde ön sırada adaylarımız vardır. Siverek ayrıldığı zaman Urfalı kardeşlerimizde Urfa siyasetine hakim olacaklar. Nereden bakarsanız bakın siyasi, ekonomik, sosyal her yönünden Siverek Urfa'dan ayrılmadığı sürece Urfa'nın da istenen o gelişmeyi sağlayacağını düşünemiyorum. Siverek il olduğunda çok büyük gelişmeler olur, şimdi biz Urfa'ya bağlıyız. Urfa'dan en ufak bir şeyde onay gelmezse hiçbir şey yapamıyoruz, küçük bir projeyi bile uygulayamıyoruz. Bir talepte bulunduğumuz zaman Urfa'ya gideceğiz, Urfa'da onay verilirse başkente gideceğiz. Biz il olursak Ankara ile muhatap olacağız. Biz 1998'den bu yana organize sanayi bölgemizi geliştiremedik, bu ilçe olduğumuz için olmadı, oysa Urfa'da 3'ncü organize sanayi bölgesinden bahsediliyor. Neden biz bir tane Organize Sanayi Bölgesi kuramadık, ildeki organize sanayi bölgeleri yüzde 75 doluluk oranına ulaşmazsa ilçelerde kurmaya izin vermiyoruz diyorlar. Siz bizim gelişmemizin önüne set çekiyorsunuz. Turizme bakıyorsunuz, turizmde gene öyle. Urfa merkez Halfeti, Birecik, Harran'ın dışında Siverek'in esamesi okunmuyor. Siverek'te olan doğal güzellikler tarihi mekanlar o kadar çok fazla var ki, neden Siverek'le ilgili bir projede herhangi bir eylem planında yer vermiyorsunuz? Neresinden bakarsan öyle, her yıl 50-60 bin Siverekli vatandaşımız tarımda ırgatlık için çeşitli bölgelere gitmek zorunda kalıyor. Bazıları trafik kazalarında ölüyor, o sıcakta arazide, sineklerle, çeşitli mikroplarla mücadele ediyorlar. Eğitimden yoksun kalan çocuklarımız var, bunlar büyük problemlerdir" şeklinde konuştu.

'KENDİ İNSANIMIZI MUHAFAZA EDEMİYORUZ'
Siverek'in çok geniş ve büyük kaynakları sahip olduğunu dile getiren Aymaz, ancak bunları Siverek'te muhafaza edemediklerinden yakındı. Aymaz, "Daha önce Siverek'ten Urfa'ya evini götüren vatandaşı bulamazdık günümüzde 50-60 bin iş adamı buradaki bütün gayrimenkulünü satmış, gidip Urfa'ya yerleşip oranın ekonomisine katkıda bulunuyor. Cumhurbaşkanı Demirel Urfa'da 10 tane fabrikanın açılışını yaptığı zaman fabrikaların 2 tanesi Sivereklilerindi. Biz ekonomimizi de kendi insanlarımızı da muhafaza edemiyoruz. Biz üretmek, gelişmek, kalkınmak istiyoruz. 1947-1949 yıllarında çıkarılan il idaresi kanunuyla ülke idare ediliyor, böyle bir kanunla siz ülkeyi idare edemezsiniz. Üretim yapmak isteyen kentlerin önü açılmıyor bizim gibi onlarca ilçe var. İlçe idaresiyle idare ediliyor, 245 bin, 300 bin nüfuslu ilçeleri idare edemezsiniz" dedi. (Kaynak: Gazete İpekyol)