5. İzmir İktisat Kongresi

Dünya Bankası Ankara Temsilcisi Will Wiseman, "Kişi başına tüketime baktığımız zaman Türkiye, son 5 yılda yüzde 5'lik artışla gerçekten ortalama üzerinde bir artış gösterdi ve büyüme oranları nüfusun bütün kısmı tarafından paylaşılıyor" dedi.

Wiseman, Swissotel Grand Efes'te düzenlenen 5. İzmir İktisat Kongresi'nin ikinci gününde, "Kapsayıcı Kalkınma Politikaları Konulu" panelde yaptığı konuşmada, dünya genelinde gelir seviyesi bakımından en altta bulunan yüzde 40'lık kesime bakıldığında, kapsayıcı kalkınma politikalarına çok daha fazla önem verilmesi gerektiğinin görüldüğünü ifade etti.

Türkiye'nin bu mücadele içerisinde önemli bir yere sahip olduğunu ve sergilediği performansın oldukça etkileyici olduğunu dile getiren Wiseman, şunları söyledi:

"Kişi başına tüketime baktığımız zaman Türkiye, son 5 yılda yüzde 5'lik artışla gerçekten ortalama üzerinde bir artış gösterdi ve büyüme oranları nüfusun bütün kısmı tarafından paylaşılıyor. Yine diğer ülkelere bakıldığı zaman Türkiye'de en alt kesim için en yüksek tüketim oranlarının gerçekleştiğini görüyorsunuz. Türkiye'de işgücüne katılım da git gide artıyor ve en alt kesimde ücretler de artıyor."

Will Wiseman, Türkiye'nin sağlık ve eğitim alanında da etkileyici sonuçlara ulaşmayı başardığının görüldüğüne işaret ederek, bir taraftan sağlık güvercesi kapsamında ilerleme kaydedilirken diğer taraftan, sağlık çıktılarında çok çarpıcı sonuçlar elde edildiğinin bilindiğini, eğitimde de özellikle ortaöğretimde gerçekleşen net okullaşma oranınında erkek ve kız çocuklar arasındaki farkın hemen hemen kaybolduğunu bildirdi.

"Bölgeler arası gelişmişlik farkı"

Bununla birlikte Türkiye'nin, bölgeler arasındaki gelişmişlik farkı noktasında hala sorun yaşadığına değinen Wiseman, "Eğitime erişimde çok büyük uçurumlar var. Türkiye'de nerede yaşadığınız çok önemli. Ülkenin neresine baktığınıza göre çok büyük farklar ortaya çıkabilir" diye konuştu.

Geleceğe dair temel algıda geçmişin büyük önem taşıdığının bilindiğini anlatan Wiseman, sağlam bir gelecek için özellikle erken çocukluk eğitiminin önemini vurguladı.

Wiseman, Türkiye'nin erken çocukluk eğitimi konusunda son yıllarda çok önemli atılım içerisinde olduğunu ancak gelinen noktanın hala OECD ortalaması ile OECD orta üst düzey gelir seviyesine sahip ülkelerin çok gerisinde olduğunu kaydetti.

Eşitsizliklerle mücadele

Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programı Başkan Yardımcısı ve Bölge Direktörü Cihan Sultanoğlu da ülkelerin yeni bin yıla girişte kalkınma konusunda kendilerine 2015 hedefleri koyduğunu ve bu sürenin dolmasına az bir zaman kaldığını hatırlattı.

Ülkelerin, 2015 yılından sonra kendilerine yeni kalkınma hedefleri koyacaklarına işaret eden Sultanoğlu, bu hedeflerin ihtiyaçlara cevap verebilir olması için BM'nin aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 88 ülkede oldukça önemli anket çalışmaları yaptığını ifade etti.

Sultanoğlu, çeşitli danışmanlıklarla akedemik, sivil toplum, hükümetler ve birey sevilerinde yapılan bu çalışmalarla insanların birincil önceliklerinin ve endişelerinin tespit edilmeye çalışıldığını dile getirerek, şunları kaydetti:

"Küresel anlamda 1,5 milyon kişinin danışmanlık gruplarında yer aldığını söylelemiz mümkün.  Bölgesel  görüşmeler gerçekleştiriyoruz. Gelecekte, küresel dünya kendini nasıl organize etmeli, önümzdeki 10 yıllar için koşullar nasıl bir hale getirmeli bunlar konuşuluyor. Bu noktada insanlar, özellikle bu çalışmada, eşitsizliğe vurgu yapıyor. İnsanların saygı konusunda geliştirilmesi gereken noktalar olduğunu söylüyor. Evet, ekonomiler büyüyor, gelişiyor ama refah seviyesi ne yazık ki bir çok insan tarafından paylaşılmıyor ve şimdiye kadar bu eşitsizliklerle mücadele eden küresel bir politika meydana getirilmedi. İnsanlar, hükümetler ve diğer her güçlere şu mesajı vermeye çalışıyor, toplumlar kadın erkek arasındaki, kırsal kesim şehir arasındaki, zenginle fakir arasındaki eşitsizliklerten kurtarılmalıdır."

Kadın istihdamı

Bogaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşe Buğra ise "Sürüdürülebilir kalkınma, istihdam ve sosyal içerme" başlığı altında yaptığı sunumda, istihdam ve işsizlik sorununun çözümü noktasında dünyada artık, kimin için ve nasıl istihdam sorularının gündene geldiğini belirtti.

Türkiye'de istihdam konusuna bakıldığında bazı sorunlarla yüzleşilmesi gerektiğini ifade eden Buğra, şunları kaydetti:

"Karşılaştırmalı işsizlik oranlarına bakıldığında, işsizlik konusunda çok kötü durumda değiliz ama bir takım sorunlar var. Evet, işsizlik oranımız Avrupa Birliği ortalamasının altında ama OECD ve gelişmekte olan diğer ülkelerin üzerinde. Bu noktada Türkiye'de işsizliğin çok hızlı büyüme dönemlerinde dahi yüzde 10'un üzerinde kalması dikkat çekici."

Buğra, bunun yanı sırada Türkiye'deki işsizliğe bakıldığında, sorunun en çok dünya genelinde de olduğu gibi kadın ve gençleri etkilediğinin görüldüğünü söyledi.

Kadın istihdamı konusunda asıl meselenin, işgücüne katılım sorunu olduğunu dile getiren Buğra, "Özellikle eğitim ve çalışma hayatında da yer almayan 14-25 yaş arası nüfusa bakıldığında, Ulusalarası Çalışma Örgütü raporlarına göre, Türkiye en sorunlu ülke olarak görülüyor" dedi.

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr. İpek İlkkaracan Ajas da Türkiye'de kadın istihdamının önemli bir sorun olarak görüldüğünü belirtti.

Bu noktada toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesinin hala net bir hedef olarak konulmadığını ileri süren Ajas, 2023 yılı için Gayri Safi Milli Hasıla hedefini 2 trilyon dolara yükselterek dünyada ilk 10 ülke arasına girmeyi hedefleyen Türkiye'nin, aynı yıl için kadın istihdam oranını sadece yüzde 35'e yükseltmeyi hedeflediğini ve bunun da bu konuda dünyada son 10 ülke içerisinde yer almaya devam edeceği anlamına geldiğini söyledi. - İzmir