Anayasa Yazım Komisyonu Toplantısı

Anayasa Yazım Komisyonu, mevcut anayasanın değiştirilemez hükümleri arasında yer alan "Devletin Şekli" başlıklı birinci maddeyi mevcut haliyle kabul etti.

Anayasa Yazım Komisyonu, MHP Konya Milletvekili Faruk Bal başkanlığında toplandı. Komisyonda, Anayasa'nın ilk maddesi mevcut şeklinde olduğu gibi, "Türkiye Devleti bir cumhuriyettir" olarak kabul edildi. Cumhuriyetin temel niteliklerini içeren ikinci maddede ise uzlaşma sağlanamadı.

Komisyon toplantısından sonra komisyon üyeleri basın mensuplarının sorularını cevapladılar. MHP Konya Milletvekili Faruk Bal, müzakereler konusunda 1. madde konusunda tam bir mutabakat sağlandığını söyleyerek, 2. madde Cumhuriyetin niteliklerini barındırdığını belirtti. Bal, 2. maddenin hem içerdiğinde hem korunmasında sıkıntı olduğunu söyleyerek, "Biz Atatürk milliyetçiliği ifadesinin başlangıçtaki tanımlama ile birlikte değerlendirildiğinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kuruluş felsefesini, Kuvay-i Milliye ruhunu ifade ettiğini düşünüyoruz. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş sebeplerinin o dönemde değerlendirilerek, tekrar o dönemde facialarla karşı karşıya kalmaması için Türk iye Cumhuriyeti'nin milli bir devlet, üniter bir devlet olarak kurulduğunu, millet bütünlüğünü ve ülke ve millet itibariyle bölünmezliğini de bu maddelerde ifade edildiğini düşünüyoruz" dedi.

AK Parti Ankara Milletvekili Ahmet İyimaya ise, "2. maddedeki sonuç, 2. maddenin temel ilkeleri noktasında herhangi bir partinin itirazı yok. Cumhuriyet nitelikleri, laiklik, sosyal hukuk devleti, diğer parametreler konusunda farklı görüş yok. Ancak, bu nitelikleri pekiştirmek için alınan yardımcı söylemlerde iki partinin ısrarda bulunduğu, milli dayanışma, toplumun huzuru, adalet anlayışı, Atatürk milliyetçiliği şeklinde. Sade ve net teklifimiz kabul görmedi" şeklinde konuştu.

İyimaya, Başbakan Erdoğan'a sataşma olduğunu belirterek kendisinin şu cevabı verdiğini ifade etti:

"Uzlaşma komisyonu, Tayyip Erdoğan husumetinin fobisini, kendini tatmin zeminine gönderen tekrarlı söylemleri şiddetle kınıyoruz. Siyasi eleştiri siyasi zeminde yapılmalı."

CHP Eskişehir Milletvekili Süheyl Batum da, değişmez maddelerin sadece Türkiye'ye özgü olmadığını söyleyerek, batılı ülkelerde de değişmezlik yasağının olduğunu kaydetti. Batum, AK Parti ve BDP'lilerin değişmez maddelerin olmadığını savunduklarını ifade ederek, değişmezlik yasağının 1924 yıllından beri uygulandığını ifade etti. Batum, anayasa yapmak için bir araya geldiklerini hatırlatarak, "Bilimsel, doğru, geçerli olmayan ve önyargılar üzerine kurulu" şeklinde konuştu.

Batum, 8 aydır yasama konusunu görüşemediklerini belirterek, "Yargı ne olacak? Daha görüşemedik. Yürütme ne olacak? Yani özgürlükleri koruyacak olan, özgürlükleri geliştirecek olan yürütme nasıl olacak? Biz bunları hiç görüşmedik" ifadelerini kullandı.

Batum, AK Parti'nin başkanlık sisteminin savunduğu için Anayasa'da bulunan yasama, yürütme gibi konuları görüşemediklerini belirterek, "Bilimsel gerçekler üzerinden hiçbir şeyi tartışmıyoruz. Maalesef birileri tarafından yalanlar üzerinde kurgulanıyor" diye konuştu.

CHP Konya Milletvekili Atilla Kart ise, geçen hafta yapılan tartışmanın devam ettiğini kaydederek, CHP olarak Cumhuriyetin nitelikleri ve Cumhuriyetin kuruluş felsefesi üzerinde durduklarını söyledi. Kart, "Türkiye'de, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte ortak bir vatan, devlette mutabık kaldıkları düşüncesindeyiz. Bu mutabakatın halen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarında hakim olduğu kanısındayız. Bunu Türkiye Cumhuriyeti'nin önemli bir kazanımı olarak görüyoruz" dedi.

Kart, amaçlarının eşitlik temelinde yurttaş algısı yaratmak olduğunun altını çizerek, "Eşit yurttaş olgusunu anlatırken, Cumhuriyetin kazanımlarına mutlaka sahip çıkıyoruz. Yurttaşlık, algısı ve olgusunun laiklikle, kadın-erkek eşitliği ile, kadın hakları, hukuk devrimi ile bunun mümkün olabileceğini anlatıyoruz" diye konuştu.

BDP Batman Milletvekili Bengi Yıldız, 2. maddede mutabakat olup olmadığı ile ilgili soru üzerine, iktidarın elit bir kesimin elinde olduğunu savunduklarını belirterek, "İlk defa halk bu dönemde bu Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda kendi Anayasası'nı yapmaya çalışıyor. Ama o eski eğilim, halka dayanmayan, 'Biz yaptık, oldu' diyen kesimin ise buna karşı çıktığını, askeri Anayasaların devamından yana olduğunu görüyoruz. Müzakerelerimiz devam ediyor. Taraflar kendi görüşlerini söylüyor. Ne yazık ki ilk 3-4 maddenin değiştirilmesi konusunda bir ilerleme sağlayamadık" ifadelerini kullandı.

Yıldız, 2. maddenin görüşmesinin tamamlandığını ve 2. maddenin aynen korunduğunu belirtti. - ANKARA