Ar-Ge Faaliyetlerinin Geliştirilmesine Yeni Düzenleme (2)

İhtisas teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunanlara sağlanan sermaye destekleri, ticari ve kurum kazancının tespitinde 31 Aralık 2023'e kadar indirim konusu yapılacak, ancak bu tutar 500 bin lirayı aşamayacak.

Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapan Kanun'la, yatırımcılara teknoloji geliştirme bölgeleri firmalarına doğrudan girişim sermayesi sağlamaları durumunda, mevcut uygulamadaki vergi indirimi desteğinden yararlanma imkanı getiriliyor.

Buna göre, 31 Aralık 2023 tarihine kadar uygulanmak üzere, ihtisas teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunanlara gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye destekleri, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının yüzde 10'unu ve öz sermayenin yüzde 20'sini aşmamak üzere, ticari ve kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılacak. İndirim konusu yapılacak tutar yıllık olarak 500 bin lirayı aşamayacak. Bu oranları ve parasal sınırı yarısına kadar indirmeye veya dört katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

Projelerin finansmanında kullanılmak üzere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin iki yıl içinde ilgili projenin finansmanında kullanılmayan kısmı için indirim dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecek.

"Off-set" ibaresi kaldırılıyor

Kanunla, sanayi katılımı ibaresi, "off-set" ibaresini de kapsadığından, bu ibare yürürlükten kaldırılıyor. Teknoloji geliştirme bölgelerinde geliştirilen ürünlere ve işletmelerin öz kaynakları kullanılarak başarıyla tamamlanan projeler sonucu ortaya çıkan ürünlere de teknolojik ürün deneyim belgesi verilecek.

Türkiye'nin Ar-Ge ve yenilik ekosistemini güçlendirmek, teknoloji transferini sağlamak, işletmelerin teknoloji seviyesini yükselterek katma değeri yüksek ürünler üretilmesini sağlamak için eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı,Türkiye'deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi önemli olan yabancılara, süresiz çalışma izni verilebilecek.

Türkiye'nin Ar-Ge, yenilik ve tasarım alanındaki gelişimini hızlandıracak ve teknolojik ilerlemesine katkı sağlayacak nitelikteki yabancılara verilen çalışma izinleri, Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun kapsamında öngörülen sürelere tabi olmaksızın düzenlenecek. Bu yabancıların çalışma izni başvuruları, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının olumlu görüşüyle karara bağlanacak.

Bursiyerler de sigortalı sayılacak

Kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler de sigortalı sayılacak.

Kanunla, tasarım personelinin görevleri ile ilgili ücretleri de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamına alınıyor. Ar-Ge ve tasarım personelinin, hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile ulusal bayramlar ve genel tatil günlerine isabet eden ücretleri istisna kapsamına alınarak, personelin daha esnek çalışmasına olanak sağlanıyor.

Ar-Ge, tasarım ve yazılım personelinin yüksek lisans ve doktorada geçirdiği sürelerin gelir vergisi stopajı kapsamında değerlendirilmesi için Bakanlar Kuruluna yetki verilecek. TÜBİTAK- Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest Bölgesinde çalışan tasarımcı personelinin ücretleri de Gelir Vergisi istisnası kapsamına alınacak.

Teknogirişim sermayesi desteği

Kanunla, teknogirişim sermayesi desteğinin, girişimcilerin ihtiyaçlarına göre daha etkin bir şekilde verilebilmesine yönelik olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına yetki veriliyor.

Teknoloji alanında orijinal bir fikri olan ancak bunu hayata geçirecek yeteri kadar finansmana sahip olmayan girişimcilerin finansmana erişimi kolaylaştırılacak. Bu kapsamda, girişimcilere tahsis edilen desteklerin belirli bir bölümü Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek.

Rekabet öncesi işbirliklerine proje bedelinin yüzde 50'sine kadar olan kısmı geri ödemesiz olarak desteklenebilecek.

Tasarım faaliyetlerinde bulunanların aldıkları destekler, özel fon hesabı uygulamasından yararlanabilecek. Ar-Ge projesi kapsamında yurt dışından yapılacak alımlar, Gümrük Vergisi, her türlü fon, Damga Vergisi ve harçtan müstesna tutulacak.

Ar-Ge ve tasarım imkan ve kapasiteleri kısıtlı olan özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler, sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen Ar-Ge ve tasarım harcamalarının belirli bir kısmını beyanname üzerinden indirim konusu yapabilecek.

Ar-Ge ve tasarım personelinin merkezde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, merkez dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretleri ile yüksek lisans ve doktorada geçirilen sürelerin Gelir Vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilmesine yönelik Bakanlar Kuruluna yetki veriliyor. Tasarım personelinin görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının bütçeden karşılanmasına imkan sağlanıyor.

Damga vergisinden müstesna olacak

Tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesna tutulacak.

Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerine, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, iki yıl süreyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak. Bu kapsamda her bir Ar-Ge merkezine sağlanacak destek, ilgili ayda Ar-Ge merkezinde istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde 10'unu geçemeyecek.

Öğretim elemanlarından Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen faaliyetlerde araştırmacı, tasarımcı ya da idari personel olarak hizmetine ihtiyaç duyulanlar, üniversite yönetim kurullarının izniyle tam zamanlı veya yarı zamanlı olarak görevlendirilebilecek.

Bu kapsamda görevlendirilen öğretim elemanlarına yapılacak ödemeler, döner sermaye kesintisinden etkilenmeyecek. Tam zamanlı görevlendirilecek personele kurumlarınca aylıksız izin verilecek.

Türk Tasarım Danışma Konseyinin önerileri doğrultusunda, tasarım yarışmalarında sergilenen tasarımların tescil giderleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenek imkanları çerçevesinde geri ödemesiz olarak desteklenebilecek.

Yerindelik ve denetim faaliyetleri

Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine ilişkin yerindelik ve denetim faaliyetleri Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılacak.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, "bilişim sektörünün rekabet gücünü artırmak için gerekli çalışmaları yapmak, kamu bilişim projelerini tedarik edecek firmaları; taşımaları gereken yeterlik veya standartlar doğrultusunda yetkilendirmek, teknik içerikli kriterler uyarınca yetkilendirmeyi iptal etmek veya geçici olarak durdurmak, kamu bilişim projelerine ilişkin sözleşmelerin yürütülmesinde kamu kurumlarının ve yüklenicilerin başta kalite ve güvenlik yeterlik veya standartlar olmak üzere uyacakları usul ve esasları belirlemekle" görevli olacak.

Görevlendirilen öğretim elemanları ile kamu görevlisi olmayan, alanında uzman diğer kişilere harcırah giderleri, yasada öngörülen tutarın 5 katını aşmamak üzere ve kısıtlamalara tabi olmaksızın her yıl Başkanlıkça belirlenecek tutar üzerinden doğrudan görevlendirilen kişiye ödeme yapılacak.

"Türkiye için mecburi istikamet Ar-Ge ve inovasyon"

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, yaptığı konuşmada, tasarının yasalaşmasında emeği geçenlere teşekkür ederek, Türkiye'nin geleceği açısından son derece önemli bir kanunu görüştüklerini söyledi.

Işık, dünyada özellikle de bilim ve teknoloji alanında baş döndürücü gelişmeler olduğunu vurgulayarak, "Artık dünyada bilim ve teknolojiye sahip olan ülkeler ile olmayanlar arasındaki fark her geçen gün açılıyor. Dünya artık 4. sanayi devrimine dolu dizgin ilerliyor. Türkiye bu yarıştan kopmamak için orta gelir tuzağına daha fazla takılıp kalmamak için mutlaka daha katma değeri yüksek ürünler üretmek, üretim yapısını nitelikli ve sürekli hale getirmek zorundadır. Bu açıdan da Türkiye için mecburi istikamet Ar-Ge ve inovasyondur" diye konuştu.

Işık, AK Parti iktidarının Türkiye'nin üreten, geliştiren ve ihraç eden bir ülke olmasını istediğini kaydetti.

TBMM Başkanvekili Akif Hamzaçebi, tasarının yasalaşmasının ardından, birleşimi, yarın saat 14.00'de toplanmak üzere kapattı.

(Bitti)