Aym'den "Gösteri Yürüyüşü Hakkı" Kararı

Anayasa Mahkemesi (AYM), gösteri yürüyüşüne katılması sonucu terör örgütü adına suç işlemekten mahkumiyetine karar verilen kişinin, anayasal haklarının ihlal edilmediğine karar verdi.

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Batman'da İl Emniyet Müdürlüğünün tutanakları dikkate alınarak PKK/KONGRA-GEL terör örgütü liderinin talimatlarıyla kurulduğu değerlendirilen "Halkın Demokratik Çözüm ve Barış Çadırı" mahkeme kararıyla kaldırıldı.

TÜMBELSEN'in de dahil olduğu Batman Demokrasi Platformu tarafından kurulan çadırın kaldırılmasını protesto amacıyla BDP milletvekillerinin de bulunduğu 150 kişilik grup, Diyarbakır Caddesi'ni trafiğe kapatarak kaldırılan çadırın bulunduğu yere yürüdü.

Caddede oturma eylemi yaparak, yolu trafiğe kapatan grup, polisin uyarılarına karşın dağılmayınca, müdahalede bulunularak, milletvekili dışındaki grup üyeleri gözaltına alındı.

Gözaltına alınanlardan Ali Sarıpınar hakkında "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet" suçlarından kamu davası açıldı.

Sarıpınar, "Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek"ten 6 yıl 3 ay, "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet"ten 5 ay ceza aldı. Cezaya yapılan itirazın ardından Sarıpınar'a 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası verildi.

Kararın Yargıtayca da onanmasının ardından Sarıpınar, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.

Sarıpınar, başvuru dilekçesinde, adil yargılanma, özel hayata saygı ile toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğini ileri sürdü.

Bu arada, bireysel başvurudan sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itirazı üzerine Yargıtay 9. Ceza Dairesi hükmün bozulmasına karar verdi. Sarıpınar, bozma kararı doğrultusunda beraat etti.

Bireysel başvuruyu inceleyen Anayasa Mahkemesi, başvurucu hakkında beraat kararı verildiğine işaret ederek, adil yargılanma hakkının ihlali yönünden mağdur sıfatı bulunmadığına ve bu konudaki başvurunun kabul edilemez olduğuna hükmetti.

Polis tarafından eylemin görüntülerinin kayda alınmasının sadece başvurucuya yönelik olmadığı, tüm göstericilere yönelik gerçekleştirildiği belirtilerek, özel hayata saygı hakkının ihlali iddiası yönünden de başvurunun kabul edilemez olduğuna karar verildi.

Başvuruyu, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali iddiası yönünden kabul edilebilir bulan Yüksek Mahkeme, bu hakkın ihlal edilmediği sonucuna vardı.

Kararda, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı ve ifade özgürlüğünün demokratik toplumun en temel değerleri arasında bulunduğu ancak bu hakka sınırlama getirilebileceği belirtildi.

Gösteri yapan gruba yönelik müdahalenin "kamu düzeninin bozulmaması" amacıyla yapıldığı aktarılan kararda, bu nedenle meşru bir amaç taşıdığının kabul edilmesi gerektiği kaydedildi.

Barışçıl amaçla bir gösteri yapılıp yapılmadığının ise yargılama sonucunda ortaya çıktığına işaret edilen kararda, şöyle denildi:

"Bu olay özelinde başvurucunun katıldığı eylemin gerçekten barışçıl amaçla yapılıp yapılmadığı ilk aşamada çok açık olmadığından başvurucu hakkında sadece ceza davası açılması ve dolayısıyla 5 yıl boyunca ceza davası sürecine muhatap olması makul karşılanmalıdır. Öte yandan başvurucu üzerine atılı suç nedeniyle yargılanmış ve örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçundan beraat etmiştir. Başvurucunun beraat ettiği ve tutuksuz yargılandığı da dikkate alındığında başvurucu hakkında herhangi bir sonuç doğurmayan ve yaklaşık 5 yıl boyunca ceza davasına muhatap olma şeklindeki müdahalenin Anayasa'nın 34. maddesi kapsamında 'ölçülü' olduğunun kabul edilmesi gerekir. Bu nedenlerle başvurucunun, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edilmediğine karar verilmesi gerekir."