Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Turhan Açıklaması

HANDAN SİLKİN - Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü İbrahim Turhan, İstanbul'un finans merkezleri içinde ilk 10'da yer almasının zorlu bir süreç olduğunu belirterek, "Ülkedeki genel yatırım ortamının iyileştirilmesi, istikrar ortamının sağlanması, iyi yönetişim kurallarının hayatın her alanında etkin bir şekilde kullanılması çok önemli" dedi.

ABD'nin New York şehrinde düzenlenen "İstanbul: Bölgesel Merkez, Küresel Aktör" isimli forum dizisinin ikinci etkinliği sonrası AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Turhan, forumla Türkiye'nin yapısını, toplumun özelliklerini, siyasal ve ekonomik sistemini doğrudan anlatma imkanı bulmalarının oldukça önemli olduğunu söyledi.

Turhan, NASDAQ'la yapılan stratejik ortaklık sonrası önlerinde 2 önemli konu bulunduğunu aktararak, "Borsa İstanbul'un görünürlüğünü ve itibarını artıracak ve Borsa İstanbul'a yatırımcıların ilgisini güçlendirecek yeni ortaklıklar oluşturmayı hedefliyoruz. Bununla ilgili çeşitli finansal kuruluşlarla, yatırım fonlarıyla, varlık yönetim şirketleriyle, özel sermaye şirketleriyle görüşmelerimiz devam ediyor. Bu bizim için en önemli hamle olacak ve bunu 2014 yılı 3. çeyreğinden önce bitirmek istiyoruz" diye konuştu.

Bunun, 2015 yılında gerçekleştirmeyi planladıkları halka arza çok güçlü bir destek sağlayacak olması nedeniyle de önemli olduğuna işaret eden Turhan, "NASDAQ'la stratejik ortaklık yapmamızla beraber bu anlaşmanın öncesinde ve sonrasında Borsa İstanbul'un değeri arttı. Şimdi bu, tamamlamayı hedeflediğimiz 2. tur stratejik ortaklıklar, bir miktar daha Borsa İstanbul'un değerini artıracak adımlar olacak. Dolayısıyla halka arza şirketimizin ulaşacağı en üst değerle yapmamızı mümkün kılacak" ifadelerini kullandı.

"Elmas piyasalarını canlandırmaya yönelik bir çalışmamız var"

Turhan, bir taraftan yapısal konularla ilgili çalışırken diğer yandan da yeni ürünler, yeni projeler ve yeni çözümler üretmek noktasında büyük bir hızla çalıştıklarını belirterek, Borsa İstanbul'un kurumsal yatırımcı tabanının gelişmesine, likiditesinin artmasına imkan verecek ve Borsa İstanbul'un yine uluslararası küresel bir aktör olma konumunu pekiştirecek iş ortaklıklarıyla görüşmelerinin devam ettiğini vurguladı.

Elmas piyasalarını canlandırmaya yönelik bir çalışmaları bulunduğu bilgisini veren Turhan, şunları kaydetti:

"Merkezi Belçika'da olan uluslararası elmas lisanslama kuruluşuyla bir anlaşma imzalayıp İstanbul'u elmas sertifikasyonu konusunda önemli bir merkez haline getirmek istiyoruz. Bununla ilgili vergisel bir takım sorunlar vardı. Sorunların halledilmesi için çalışmalarımız devam ediyor. Ham elmasta özel tüketim vergisi alınıyor. Bizim buradaki düşüncemiz, özel tüketim vergisi yerine katma değer vergisi alınması daha doğru olur. Çünkü bu bir nihai tüketim malı değil. Ham elmas işleniyor, pırlanta haline dönüşüyor. Dolayısıyla burada katma değer vergisi alınmalı ancak doğru ve uygun bir şekilde.

Nasıl diğer borsada alınıp satılan işlemler için herhangi bir vergilendirme söz konusu olmuyorsa Borsa dışında nihai tüketiciye, perakende tüketiciye satılırken vergilendirme oluyorsa bunun için de böyle olması gerekiyor. Hindistan'ın 2012 yılında 1 milyar dolarlık ham elması ihraç edip bunu kesip pırlanta, ziynet eşyası haline getirip sattığı zaman buradan elde ettiği ihracat geliri 17 milyar dolar. Yani bu müthiş bir katma değer sağlıyor, hem de iş sahası oluşturuyor. Aynı zamanda bu bir istihdam projesi, dolayısıyla bunu çok önemsiyoruz."

Elmas üreticilerinin ve elmas ticareti yapanların, elmas yoluyla kaçakçılık yapılmaması için başlatılmış bir girişimde bulunduğuna değinen Turhan, "Biz Borsa İstanbul olarak bu girişimin bir parçasıyız. Şayet bu problemi halledebilirsek İstanbul'da kuracağımız araştırma ensitüsü, elmaslara lisans veren dünyada az sayıdaki merkezden birisi olacak. Dolayısıyla bu piyasanın gelişimi için son derece önemli" şeklinde konuştu.

Turhan, demir-çellik endüstrisi konusunda da üreticiyi ve piyasayı desteklemek için Hurda Türk Çeliği Endeksi'ne dayanan bir vadeli işlem sözleşmesinin devreye alınacağı bilgisini vererek, aynı zamanda da uzun mamul diye de nitelendirilen demir kütüğünün, fiziki teslimatlı bir finansal sözleşme olarak alınıp satılmasını sağlamaya çalıştıklarını anlattı.

Bu piyasaya özellikle uluslararası yatırımcıların ve Türkiye'de demir-çelik piyasası oyuncularının doğrudan katılımının sağlanmasının çok önemli olduğuna işaret eden Turhan, bu konuyu Sermaye Piyasası Kurumu'na aktardıkları açıklamasında bulundu.

"Avrupa Birliği üyelik sürecini bir temel ölçüt olarak görmemiz çok önemli"

Turhan, küresel çalkantıların, Türk parasının yabancı paralar karşısındaki değerinde bir oynaklığa sebep olabildiğine dikkati çekerek, bu durumun reel sektör kuruluşları, ihracatçılar ve ithalatçılar için önemli bir risk olduğunu anımsattı.

Bunun daha etkin bir şekilde yönetilmesini mümkün kılmak için dövize dayalı opsiyon sözleşmelerini devreye almak istediklerini vurgulayan Turhan, "Çünkü vadeli işlem sözleşmelerinden farklı olarak opsiyon sözleşmeleri, kullanıp kullanmamanın, o sözleşmeye sahip olanların ihtiyarında olduğu bir sözleşme türüdür. Bu bakımdan da bizim reel sektör kuruluşlarımıza daha sıcak gelecek bir sözleşme olacak" ifadelerini kullandı.

Sözleşmenin başarılı olabilmesi için yurt dışındaki yatırım kuruluşlarının Türkiye'de herhangi bir kuruluşla irtibat kurmadan, doğrudan emir gönderip yatırım yapabilecekleri bir piyasa yapısı oluşturmalarının gerektiğini belirten Turhan, konuyla ilgili altyapının hazır olduğunu ancak bunun için gereken izinlerin alınmasına ihtiyaçları olduğunu söyledi.

Turhan, opsiyon sözleşmelerinin hayata geçirilmesiyle ürün çeşitlilikleri, yeni piyasalar, yeni ürünler, yurt dışı bağlantılar ve ortak projeler ile Borsa İstanbul'u gerçek bir finans merkezi yapmaya çalıştıklarının altını çizdi.

İstanbul'un finans merkezleri içinde ilk 10'da yer almasının zorlu bir süreç olduğuna işaret eden Turhan, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bu bir yarı. Sadece hızlı koşmanız değil diğerlerinden de hızlı koşmanız gerekir. Bu anlamda sadece Borsa İstanbul'un yapabilecekleri bu konuda sınırlı. Ülkedeki genel yatırım ortamının iyileştirilmesi, istikrar ortamının sağlanması, iyi yönetişim kurallarının hayatın her alanında etkin bir şekilde kullanılması çok önemli. Sadece Borsa tarafında değil, bütün sermaye piyasası kuruluşlarımız, hatta devlet yönetiminden tutun şirket yönetimlerine kadar her yerde bu alanda çalışmaların sürdürülmesine bağlı. Yapısal reformlar bu anlamda çok önemli.

Yapısal reformlarda bir kesintiye uğramaksızın, ivme kaybetmeksizin, çalışmamız ve bu konuda Avrupa Birliği üyelik sürecini bir temel ölçüt olarak görmemiz çok önemli. Bu anlamda da kurumsal yönetişimi artırmak yani daha şeffaf, daha hesap verebilir, daha sosyal sorumluluk ve çevreye duyarlılık anlamında sürdürülebilirlilik çerçevesinde oluşmuş bir yönetim anlayışını hayatın her alanına yaygınlaştırmamıza bağlı. Bunları yapmamız lazım ki, ilk 10 içerisinde yer alabilelim."

" Anadolu Ajansı'na teşekkür ediyorum"

Turhan, Anadolu Ajansı'na katkılarından dolayı teşekkür ederek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Anadolu Ajansına teşekkür ediyoruz. Dün NASDAQ'da başladık, bugün burada devam ediyoruz, yoğun bir maraton oldu. Anadolu Ajansı'nın da bizim bu etkinliklerimizin Türkiye'de ve dünyada duyurulmasında göstermiş olduğu destek ve katkıdan dolayı bütün Ajans çalışanlarına şükranlarımı sunmak istiyorum." - New York