Çankırı'da 'Yaran Ocakları' Yanmaya Başladı

Ahilik kültürünün parçası 'Yaran Geceleri' Çankırı'da asırlardır aslı gibi yaşatılıyor.

Çankırı'da kış gecelerinde esnaflar bir araya gelip yaran ocağı yakıyor. Geleneklere göre akşam namazından sonra başlayan sazlı sözlü eğlence, sabah namazıyla sona eriyor. Yaran toplantıları kapsamında çeşitli ikramların yanında maniler okunuyor, çeşitli oyunları oynanıyor.

Yaran baş ağası Recep Deneci, kaliteli üretim ve hilesiz satış felsefesiyle esnaf yetiştirmeyi ilke edinen Yarenin, toplumun her kademesinde görev almış üstün karakterli kişilerden oluştuğunu söyledi.

Yaran Ocakları'nın, hem ilim ve irfan yuvası, hem de terbiye ocağı olduğunu ifade eden Deneci, "Yaran her Çankırılı için bir yaşam biçimidir. Yaran Meclislerimiz 1 büyük başağa, 1 küçük başağa, 1 yaran reisi ve 21 yaran olmak üzere toplam 24 kişiden oluşur. Bu da tarihimizdeki 24 Oğuz boyunu temsil etmektedir. Bir de çavuşumuz vardır. Çavuşumuz yaran değildir, fakat yarandan ayrı tutulmaz. Yarana gönül vermiş, çevik, atik ve becerikli kişilerden seçilir. Misafir ağalara ve yaran ağalara hizmet eder. Büyük baş ağa hanlar hanı Ahi Baba vekilidir. Kendisi yarandaki en büyük söz ve idarecidir. Aynı zamanda Oğuzlar'ın en büyük boyu olan Kayı Boyu'nu temsil eder. Küçük başağa Oğuzlar'ın ikinci büyük boyu olan Bayındır boyunun temsilcisidir" diye konuştu.

Deneci, yaran kültürünü gelecek nesillere aktarmak için ellerinden geleni yaptıklarını söyledi.

"Selamün Aleyküm Başağam" diyerek yaran ocağına gelen misafirler "kalk git kahvesi" adı verilen Türk Kahvesi ikramı ile uğurlanıyor.

Esnafların kış aylarında sazlı sözlü vakit geçirdiği bir gelenek olan yaran gecelerinde, yaran ağalar haftada bir gün bir araya geliyor. Sadece eğlence değil, esnafların bir dayanışma biçimi olarak görülen gecelerde, katılımcıların birbirleriyle küslüğünün bulunmaması gerekiyor. Küs olanlar bu gecede barıştırılıyor.

Öte yandan ceza alması gereken yaranlara çavuşun eline tura ile vurmasının yanı sıra 'karnı aç olan bir fakirin karnını doyurma' ve 'ihtiyaç sahibi olan bir aileye para verme' gibi cezalar veriliyor. - ÇANKIRI