Cemil Bayık: Peşmergeler IŞİD Karşısında Darmadağın

Vatan gazetesi yazarı Ruşen Çakır ve gazetenin foto muhabiri İlker Akgüngör, KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Cemil Bayık ile bir söyleşi gerçekleştirdi. Irak’ın kuzeyindeki federe Kürdistan’ın sınırlarında yer alan Kandil bölgesindeki bir köy evinde yapılan söyleşide, Bayık gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Söyleşinin 2. bölümünde PKK'nın Kandil'deki en etkili isimlerinden biri olan 'Cuma' kod adlı Cemil Bayık'ın IŞİD ve peşmergelere yönelik ifadeleri dikkat çekti. IŞİD karşısında peşmerge gücü darmadağın olduğunu söyleyen Bayık "Son dönemlerde arabadır, paradır, ticarettir, villadır... Bu tür şeylerin peşine düşmüş. Bunların peşine düşen bir güç savaşamaz." dedi.

"IŞİD'İ ÜZERİMİZE GÖNDERİYORLAR"

- Burada yepyeni bir dönem başlamış gibi. Hem Irak’ta hem Suriye’de. Musul’un düşmesiyle başlayan bir süreç var. Benim gözlemlerime göre bölgede yükselen iki güç var: IŞİD ve PKK. Ve bu iki güç şu anda birbiriyle savaşıyor. Doğru mu düşünüyorum?

“Görünüşte öyledir ama IŞİD’in arkasında bölgesel ve küresel güçler var. IŞİD bu güçlerin desteğini almadan böyle savaşamaz, büyüyemez, gelişemezdi. Görünüşte belki IŞİD ile savaşıyoruz ama bu işin görünen yanı. İşin perde arkası var. Esasında bazı bölgesel güçler IŞİD’i üzerimize gönderiyor.”

"ORTADOĞU'DA 3. DÜNYA SAVAŞI YAŞANIYOR"

- Bunu yapanların amacı nedir?

“Ortadoğu’da 3. Dünya Savaşı yaşanıyor. Kapitalist-modernist sistemin Ortadoğu’ya müdahaleleri oldu ama bu müdahaleler sonuç vermedi. Ne Libya, ne Suriye, ne Irak, ne de Mısır’da... Hatta kriz daha da derinleşti, yeni krizlere yol açtı. Sistem bu krizi yönetemeyince farklı arayışlara girdi. IŞİD’i büyütme buradan gelişti. IŞİD ile mezhep savaşı geliştiriyor. Bu çok tehlikeli bir savaş. Çünkü hakların kardeşliğini, birliğini ortadan kaldırıyor. Onları birbirine düşman ediyor. Halklar arası çatışmayı, savaşı geliştiriyor. Dolayısıyla parçalanmaya yol açıyor. Bir de halkların tarihlerini, kültürlerini, yani demokrasinin, özgürlüğün dayanacağı zemini tahrip ediyor. Halkları zayıf düşürüyor, adeta kendisine mecbur kılmaya çalışıyor, kendisini bir kurtarıcı haline getirmek istiyor. Bu tarzda Ortadoğu’da kontrolü yeniden sağlamak istiyor.”

"IŞİD'İN YAPTIKLARI İNSANLIĞA KARŞIDIR"

- Musul’un düşmesiyle beraber Irak’ın üç parçaya ayrılmasının kesinleştiği yorumu yapılmıştı. Size göre Irak’ı bölmek böyle bir projenin hedefi miydi?

“Sadece Irak’ı bölme değil mesele. Suriye’dir, İran’dır, Irak’tır. Eğer Türkiye tutumunu değiştirmezse Türkiye’dir. Zaten IŞİD’i geliştirmelerinin bir amacı da bu parçalanmayı sağlamaktır. Bir de Rojava devrimi etkisiz kılınmak isteniyor. Bir noktaya daha dikkat çekmek istiyorum: IŞİD İslamiyet adı altında bunları yapıyor ama İslamiyet ile en ufak bağdaşır tarafı yoktur. Her ne kadar İslam tarihini, ideolojisini kendisine esas alıyorsa, ki bu açıdan belli bir destek de buluyor kendine, özellikle Sünni kesimde, fakat yaptıkları tamamen insanlığa karşıdır. Halklara, kültürlere, din ve mezheplere karşıdır. Ortadoğu’da İslami kültür, gelenek, demokratik değerler, toplumcu değerler güçlüdür. IŞİD’in yaptıkları gerçekten herkesi düşündürüyor, herkesi sorgulamaya itiyor. İslami kesimleri de sorgulamaya itiyor.”

"IŞİD ARTIK GERİLEYECEK"

- Bir de korku yaratıyor.

“Zaten bazıları Moğollar’a benzetiyor. Belki benzer yanları var ama esas IŞİD gerçeğini iyi anlamak gerekiyor. IŞİD aslında psikolojik savaşı iyi yürütüyor. Dengeleri çok iyi kavrıyor. Tabii biraz tarihi, İslami kültürü biraz esas alıyor ve topluma hitap ediyor. Burada biraz karşılık buluyor. Ama IŞİD Irak’ta gelişebileceği kadar gelişti. Artık son sınırdır. Bundan öteye gelişemez ve hatta giderek gerileyecektir.”

Güney’de Şii Arap, ortada Sunni Arap ve Kuzey’de de Kürtler. Şu an Sünni Araplar IŞİD tarafından yönetiliyor. Bu böyle sürebilir mi? IŞİD mantalitesi ile burada kurulan Sünni bir devlet ile Kürtler veya Şii Araplar yaşayabilir mi?

“Sanmıyorum. IŞİD belki bir dönem daha kullanılacak çünkü onunla gerçekleştirmek istedikleri var ve daha bitmedi. Bunlar gerçekleştirildikten sonra sanırım IŞİD giderek etkisizleştirilecektir. Bu kolay olur mu? Hayır, çünkü dayandığı bir zemin var ama daraltacak, etkisizleştireceklerdir. Daha çok Sünni kesimde eski Baasçılar gündeme taşınabilir ve muhtemelen onlarla Sünni devlet veya oluşum geliştirilebilir. Mantıklı olan da budur. Şu anda Baasçılar taktiksel olarak IŞİD’in gücünden yararlanıyor. Çünkü onlar toplumda belli bir korku yaratmış. Aslında IŞİD de Baasçılar’dan yararlanıyor. Başkalarından da yararlanıyorlar. Aslında birbirinden yararlanma çok güçlü. Kimin kimi ne kadar kullandığı, sonuçta kimin ne kadar etkili olacağı aslında pek belli değil.”

KÜRTLERİN SİLAH TALEBİ

- Kürtler’in IŞİD’e karşı başarılı olabilmesi için IŞİD ile silah bakımından bir eşitsizliği ortada. Batı’dan da bu konuda mesajlar gelmeye başladı. Kürtler’e silah yardımı konuşuluyor. Burada siz de o savaşın bir parçasınız. Ağır silahların size gelme durumu da var.

“Aslında silah savaşanlara verilir. IŞİD’e karşı kim savaşıyor? Başkaları da savaşıyor, bunu inkar etmiyorum ama savaşın esas yükünü taşıyan bizim hareketimizdir. O zaman silah verilecekse gerçekten direnenlere bu silahların verilmesi gerekiyor. Doğru olan budur. Kaçan, savaşmayan güçlere bu silahların verilmesi, silahların IŞİD’e verilmesi demektir. Çok önemli bir noktaya da değinmek istiyorum: İnsandan daha büyük bir güç yoktur. En büyük silah insanın kendisidir. İnsanı kazanan her şeyi kazanır. O silahlar Musul’da Irak ordusunun elindeydi ama ordu direnmedi. O silahların hepsini bıraktı. Demek ki burada belirleyici olan insanın kendisi. İnsan da inançlarıyla, amaçlarıyla ve düşünceleriyle vardır. Eğer amaç, inanç ve düşünce güçlüyse böylesi insanlar veya böylesi hareketler en büyük tekniği bile yenebilir. Bunun pratik örnekleri ortadadır. YPG ve HPG, IŞİD ile çatışıyor ama ne YPG’nin ne HPG’nin elinde IŞİD’in elinde olan silahlar vardır ama çok basit silahlarla da IŞİD’e karşı durulabiliyor.”

(Frankfurter Allgemeine Gazetesi de görüştükleri Bayık’ın IŞİD’e karşı mücadele edebilmeleri için Almanya ve Batı’nın kendilerine silah vermesini istediğini yazmıştı)

"IŞİD KARŞISINDA PEŞMERGE DARMADAĞIN"

“Güney’in (Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi) “elimizde yeterli silah yoktur, IŞİD’in elinde çok güçlü silahlar var. Bize silah verilmeden biz IŞİD’e karşı savaşamayız” yaklaşımı doğru bir yaklaşım değil. Belki onların biçimlenişine göre doğru olabilir ama genel olarak doğru değil. IŞİD’in elinde olduğu kadar Güney’in de elinde silahlar var. Hem de aynı düzeyde silahlar var, fakat IŞİD savaşıyor ama onlar savaşmıyor. İşi teknik üstünlüğe bağlamak bu açıdan doğru değil. IŞİD ideolojik bir güç. Kendisini adamış bir güç. Ayrıca arkasında uluslararası ve bölgesel güçler var ve sürekli destekliyorlar. Onun için başarılıdır ama karşısındaki peşmerge gücü darmadağındır. Son dönemlerde arabadır, paradır, ticarettir, villadır... Bu tür şeylerin peşine düşmüş. Bunların peşine düşen bir güç savaşamaz. Peşmergenin ideolojik ve örgütsel eğitimi yoktur. Askeri eğitimi çok sınırlıdır. Hızla bu eğitimlerin yapılması gerekiyor. O zaman direnen bir güç haline gelebilir.”