Çiftçinin Dostu, Baharın Müjdecisi Leylekler Gelmeye Başladı

ZAFER AKPINAR - Tarımsal ürünlere zarar veren tarla faresi, köstebek, danaburnu böceği ve çekirgeyle beslendiği için "çiftçinin dostu" olarak görülen, baharın müjdecisi leylekler, Türkiye'de yuva yapıp üredikleri 78 ile gelmeye başladı.

Leyleklerin Türkiye'ye göçü sürerken diğer taraftan bu kuşların korunması için Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Ege Üniversitesi arasında imzalanan protokol gereği "platform yuva"lara ilişkin çalışmalara aralıksız devam ediliyor.

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sıkı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sıcak iklime sahip Akdeniz ve Ege kıyıları başta olmak üzere doğanın ilkbahar ve yaz konukları olan leyleklerin şubat sonu itibarıyla gelmeye başladığını söyledi.

Martın girmesiyle Türkiye'ye göçü hızlanan baharın müjdecisi leyleklerin, kendilerince daha korunaklı olan elektrik direkleri başta olmak üzere yüksek yerlere yuva yaptığını dile getiren Sıkı, "Türkiye, leyleklerin üremesi açısından çok müsait. Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile geçen yıl 81 ilde envanter çalışması yaptık. Ülkemizde 78 ilde leylek yuvası bulunuyor. Bu illerimiz ilkbahar ve yaz aylarını leylek konuklarıyla geçirecek" dedi.

Sıkı, leyleklerin Türk kültürü ve yaşamında yüzyıllardır önemli bir yer tuttuğunu anlattı.

Bebek doğduğunda bile küçüklere leyleklerin getirdiğinin söylendiğini hatırlatan Sıkı, şöyle konuştu:

"Leylekleri aileden biri gibi görüyoruz. Leylek, bir evin çatısına ya da mahallenin direğine gelmeyince duygusal bağ nedeniyle bile üzülüyoruz. Çiftçinin dostu olarak bilinen leylekler, tarla faresi, köstebek, danaburnu böceği, çekirge gibi tarım zararlılarıyla besleniyor. Bu bakımdan tarıma büyük faydaları oluyor. İlaç atarak yapmaya çalıştığımız mücadeleyi bu kuşlar, gün boyunca doğal olarak yapıyor. Yaşamak için beslendikçe zararlılar azalıyor, tarım üretiminde bize yararları oluyor. Son yıllarda teknolojik gelişmeler nedeniyle leylekler büyük zarar görüyor. Özellikle elektrik direkleri yüzünden ilkbahar ve yaz mevsimlerinde çok sayıda leylek telef oluyor. Elektrik direğine yuva yapan leylek ya yanarak ölüyor ya trafo patlatıyor ya da yangın çıkarıyor. Bunun önlenmesi, platform yuvadan geçiyor."

- 80 platform yuva yapıldı

Mehmet Sıkı, bu kuşların korunması için Orman ve Su İşleri ile Ege Üniversitesi arasında imzalanan protokol gereği "platform yuva"lara ilişkin çalışmaların sürdüğü bilgisini vererek, İzmir, Manisa, Aydın ve Muğla'da leyleklerin elektrik direkleri yerine bu yuvalara yerleşmesini sağladıklarını bildirdi.

Bu yıl yuvalarda bir keşif yapacaklarını dile getiren Sıkı, şunları kaydetti:

" Eskişehir, Kütahya, Uşak, Afyonkarahisar ve Denizli'de de bir çalışma yapmayı, ardından tüm Türkiye'ye yaymayı istiyoruz. Bu konuda bize destek olan, hassasiyetle üzerinde duran ilgililere teşekkür ediyorum. Yuvaları, leylek hareketlerine uygun ise bulundukları yere yapıyoruz. Teller altta, yuva yukarıda oluyor. Eski yuvanın olduğu yer leylekler için havalanmaları için sıkıntı oluşturuyorsa oraya leylek gelmemesi için aparat koyuyoruz, yakınına yuva taşıyoruz. O aparatı oraya koymazsanız leylek oraya tekrar yuva yapıyor. Bugüne kadar 80 civarında platform yuva yapıldı. Bu konuda yerel yönetimlerin de destek vermesi gerekiyor. Üniversite olarak bilimsel desteğe hazırız ancak mutlaka bizden bilimsel destek almaları gerekiyor çünkü yuva yapılırken leylek davranışlarını bilmek gerekiyor. Edirne'de yapmak istediler, durdurduk. Montajında bile bizim bulunmamız gerekiyor."