Deprem Korkusuna Neden Olan Toprak Yarıklarının Nedeni Belli Oldu

Afyonkarahisar'ın Bolvadin ilçesinde meydana gelen ve vatandaşlar arasında deprem paniğine neden olan dev toprak yarıklarının kuraklık ve bilinçsiz su tüketiminden kaynaklanmış olabileceği belirtildi.

İlçede toprak yarıklarının oluştuğu bölgede incelemelerde bulunan Türkiye Jeoloji Mühendisleri Odası Afyonkarahisar İl Temsilciliği üyeleri, olayla ilgili teknik bir rapor hazırladı. Hazırlanan raporda toprak yarıklarının kuraklıktan kaynaklanmış olabileceği belirtilerek şu ifadelere yer verildi:

"Yüzey kırıklarının genişlikleri yer yer 70 santimetre, derinlikleri 2 metreye kadar ulaşmaktadır. Yüzey kırıklarının ikiye ayırdığı bloklardan güneyde olanının kırık hattı boyunca yer yer yaklaşık 30 cm kadar düştüğü gözlenmiştir. Yerleşim alanı içerisinde takip edilebilen yüzey kırıkları boyunca yer alan binaların duvar ve kolonlarında çatlak ve yarıklar şeklinde ciddi derecede hasarlar gözlenmiştir. Benzer şekilde kırık hattı boyunca yer altı su kanalları ve kanalizasyon kanalları kırılmış ya da deforme olmuşlardır. Bu kapsamda Ege çöküntü bölgesinde deprem olmaksızın oluşmuş ve oluşmaya devam eden bu tip yüzey deformasyonlarının oluşum mekanizmalarının tektonik krip mi, yoksa küresel ısınmaya bağlı iklim değişiklileri ve açılan kuyularla yeraltından aşırı su çekimi sonucu yer altı su seviyesindeki düşmelerin neden olduğu zemin yenilmeleri mi olduğu konusunda süregelen tartışmalar vardır. Şubemiz, bu tartışmalara katkı sağlamak ve Bolvadin'de meydana gelen bu deformasyonların kaynağına ulaşabilmek amacıyla aşağıdaki çalışmaların yapılması önermektedir. Bölge için, kuraklık problemi yıllık toplam yağış ve sıcaklık ortalamaları değerlendirmesi gerekmektedir. Kuraklık ve aşırı yer altı su çekimine bağlı olarak yeraltı su seviyesinin düşmesi ve bu nedenle kil katmanlarında meydana gelen aşırı konsolidasyon olayı ve sonucunda oluşan alansal oturmaların analizi, konsolidasyon deneyleri yapılmalıdır. Oluşan ve oluşmakta olan güncel yüzey kırıklarının bir kısmının Bolvadin ilçesi imar sınırları içerisinde olması nedeniyle, can ve mal güvenliği açısından mevcut durum değerlendirmesi yapılmalı, gerekli önlemler alınmalı ve meydana gelen ve devam eden deformasyonlar sistematik olarak takip edilmelidir. Yüzey kırıklarının geliştiği mevcut alanlar veya gelişmesi muhtemel alanların kent planlaması ve uygulamalı imar planlarına esas olacak şekilde 1/5000, 1/1000 ölçekli aktif tektonik amaçlı jeoloji haritalarının, zemin türü ve yeraltı suyu seviye değişimini gösteren haritaların, zemin sıvılaşma risk haritalarının, zeminin jeoteknik ve mühendislik özelliklerini gösteren haritaların üretilmesi ve ilgili konularda bir veri tabanı oluşturulması gerekmektedir. Yeni yerleşime açılacak sahalar konusunda bu verilerin dikkate alınması gereklidir." - AFYONKARAHİSAR