Grafikli- Suriye İç Savaşındaki Stratejik Noktalar

Suriye iç savaşı, 5'inci yılında taraflar için stratejik noktalarda birbirlerine karşı üstünlük sağlama mücadelesiyle sürüyor.

Suriye'de iç savaşın kaderi, tarafların birbirine üstünlük sağlamaya çalıştığı stratejik noktalarda belirleniyor.

Azez- Cerablus hattı, bir yandan uluslararası koalisyonun güvenli bölge planı, diğer yandan terör örgütü PKK'nın Suriye kolu PYD'nin de hedefinde olması nedeniyle iç savaştaki en stratejik bölgelerden biri.

Halep'in kuzeyi, Hama-Humus kırsalı ve Lübnan sınırına yakınındaki ilçeler, iki taraf için de stratejik olduğu için, rejim güçleri ve muhalifler arasındaki üstünlük mücadelesinin en şiddetli sürdüğü alanları oluşturuyor.

Azez- Cerablus hattı

Gaziantep'in Karkamış ilçesinin karşı tarafında bulunan Halep'e bağlı Cerablus ilçesinden Azez ilçesine uzanan bu hat, yaklaşık iki buçuk senedir terör örgütü DAEŞ'in kontrolünde bulunuyor.

Bölge, bir süre önce Rakka iline bağlı kuzeydeki Tel Abyad'ı alarak, kontrolündeki Kobani ve Cezire arasındaki bağlantıyı sağlayan PYD'nin de hedefinde. Kürtlerin, Afrin ve Kobani'yi de birleştirerek bütüncül bir Kürt bölgesi oluşturabilmesi için Cerablus'un batısında kalan Azez ilçesini de ele geçirmesi gerekiyor. Cerablus'un PYD'nin eline geçmesi halinde Kürtlerin Azez'e ilerleyeceği öngörülüyor.

Cerablus'ta yaşayan Türkmenler de, PYD'nin Tel Abyad'a girmesinden sonra bazı Türkmenlerin bölgeyi terk etmeye zorlanmasından yola çıkarak, ilçenin PYD kontrolüne geçmesinden endişe duyuyor.

Ahraru'ş Şam İslami Hareketi ve Özgür Suriye Ordusu'na (ÖSO) bağlı bazı grupların oluşturduğu Suriyeli muhalifler ise, Azez'den Halep'e giden yardım yolunu savunacaklarını açıklıyorlar. Muhalifler Türkiye ile fiziki bağları kesileceği ve sınırları ortadan kalkacağı için PYD'nin Cerablus ve Azez'i almasına karşı çıkıyor. PYD'nin yardım yoluna saldırması durumunda muhaliflerin güçlü direniş göstereceği bildiriliyor.

Nusra Cephesi ise Ağustos ayı başında aldığı bir kararla bölgede kontrol ettiği noktaları diğer muhalif gruplara teslim ederek güney cephesine çekileceğini duyurmuştu.

Azez-Cerablus hattı aynı zamanda DAEŞ ile mücadele edecek uluslararası koalisyonun bölgeyi örgütten temizlemesi sonrasında oluşacak güvenli bölgeye tekabül ediyor.

Muhaliflerin çatı yapılanmasındaki en güçlü unsurlardan "Şam Cephesi" ile DAEŞ, Azez ile Cerablus arasında kalan Marea'nın güneydoğusundaki Um Hoş, Umm'ul Kurra ve Halep'in kuzeyindeki Soran nahiyesi çevresinde savaşıyor.

Bu bölge, aynı zamanda insan kaynağı açısından da Şam Cephesi için hayati önem taşıyor. Bölgenin DAEŞ tarafından ele geçirilmesi, Şam Cephesi'nin önemli ölçüde güç kaybetmesine neden olacak.

Halep'in kuzeyi

Halep vilayetinde merkezin bir bölümünü kontrol eden rejim güçleri, kuzeyde ve batı muhaliflerle, doğu ve güneydoğuda DAEŞ ile çevrili. Rejimin etkili olduğu hilal şeklindeki alanın ucunda yer alan Şeyh Maksud bölgesinde ise terör örgütü PKK'nın Suriye'deki uzantısı PYD militanları hakim.

Halep merkezin tamamını ele geçirmek için aylardır büyük bir operasyon hazırlığı yapan muhalifler, 2 Temmuz'da yaklaşık 20 bin kişilik güçle saldırıya geçmişlerdi. Rejim güçleri ise muhaliflerin ilerleyişini durdurmak için "varil ve vakum" bombalı saldırılar düzenliyordu.

Şehir merkezinin kuzeyindeki stratejik askeri noktalar olan Leyramun, Eşrefiye, Cemiyetu'z Zehra, Halidiye ve Raşidin bölgelerinde başlayan çatışmalar sonucunda, Cemiyetu'z Zehra Mahallesindeki birçok askeri kontrol noktasıyla kentin kuzeybatısında rejim güçlerinin kışla olarak kullandığı, Yeni Halep Mahallesi'ndeki Bilimsel Araştırma Merkezinin muhaliflerin kontrolüne geçtiği bildirilmişti. Buna rağmen, rejimin bölgedeki ana hattını koruduğu biliniyor.

Halihazırda, Halep'te hava istihbarat binalarının yakınlarındaki Cemiyetu'z Zehra Mahallesi, muhaliflerin ilerlemesi için rejimden alınması gereken stratejik noktaların başında geliyor.

Hava istihbarat binaları da hala rejimin eline ve karargah olarak kullanılıyor.

Bir diğer stratejik nokta da Halep'in kuzeyindeki Nubbul ve Zehra beldeleri. Beldeler, rejim destekli Şiilerin yoğun yaşaması nedeniyle iki taraf için de stratejik önem taşıyor. Muhalifler, bu noktaları alarak rejim güçleri ve Hizbullah'a darbe indirmeyi planlıyor.

Lübnan sınırına yakın Zebadani, Kusayr ve Kalamun

Şam'ın kuzeybatısında, başkenti Lübnan'a bağlayan karayolunda Zebadani, son dönemde en yoğun çatışmaların yaşandığı stratejik bölgelerden biri olarak öne çıkıyor.

Muhaliflerin Lübnan sınırına yakın son kalesi olan Zebadani, Lübnan'da muhaliflere destek veren Sünnilerin yaşadığı dağlık bölgede bulunuyor. Muhalif birliklerin Lübnan'daki Sünni müttefiklerinden aldıkları yardımları, Zebadani üzerinden ülkenin içinde muhaliflerin kontrolündeki bölgelere ilettiği belirtiliyor. Rejim ise muhaliflere yardım ulaştıran yolu kesmek için Zebadani'yi ele geçirmek istiyor. Ayrıca, bölgenin rejimin elinde geçmesi, muhaliflerin ağır zayiat verdirdiği, Lübnan içlerine girerek zaman zaman taciz ettiği Hizbullah için de hayati önem taşıyor.

Muhaliflerin elinde bulunan Zebadani, rejim güçleri ve Hizbullah militanlarının yoğun şekilde varil ve vakum bombalı saldırılarına maruz kalıyor.

Muhalif Ahraru'ş Şam İslami Hareketi ile beraber hareket eden Nusra Cephesi birlikleri de, rejim güçlerini geri püskürterek ilçeye girmelerini engelliyor.

Lübnan sınırındaki Humus kentine bağlı Kusayr ilçesi ise DAEŞ ve Hizbullah militanları arasında çatışmalar yaşanıyor. DAEŞ, Humus'un güneydoğusunda kontrolünde bulunan Karyatayn üzerinden Kalamun'a girmek istiyor.

DAEŞ, muhaliflerin bölgenin kuzeyinden gelmesine engel olarak, Şam'a yönelmeyi hedefliyor.

Şam'ın kuzeyinde dağlık bölge olan Kalamun, büyük ölçüde muhaliflerin elinde bulunuyor. Muhalif birliklerin Lübnan'daki Sünni müttefiklerinden aldıkları yardımları, Zebadani üzerinden Kalamun'a rahatlıkla ilettiği belirtiliyor. Muhalifler buradan, çeşitli tali yollar vasıtasıyla Hama ve Humus gibi ülkenin iç kesimlerindeki bölgelere yardım sevkıyatı yapıyor.

İdlib, Hama, Humus, Lazkiye

İdlib'in neredeyse tamamını ellerinde bulunduran muhalifler, Hama kırsalı ve "rejimin kalesi" olarak nitelenen Lazkiye'ye yönelmeyi amaçlıyor.

Bunun için muhalfilerin İdlib'in güneyi-Hama'nın kuzeybatısındaki Sehl Gab Platosu'nu ele geçirmesi gerekiyor. Sehl Gab, Lazkiye kırsalına açılan kapı olarak görülüyor.

Geçen hafta bölgedeki 6 köyün kontrolünü ele geçiren muhalifler, bölgenin yaklaşık dörtte birini denetimlerine aldı. Muhalifler, halihazırda platonun batı yakasındaki Curin bölgesine dayanmış durumda.

Aynı zamanda rejimin silah deposu olan Curin'in düşmesi, muhaliflerin önünü açacak ve kontrol ettikleri alan Hama'ya kadar uzanacak.

Curin'in stratejik kılan bir diğer faktör de, muhaliflerin oldukça yüksek Nebi Yunus Tepesi'nin kontrolünü ele geçirilerek, oradan Lazkiye ve baba Esed'in doğum yeri olan Kardaha'yı vurabilme ihtimali.

İdlib'in Şii nüfuslu Fua ve Kafraya köylerinde rejim ve muhalifler arasındaki çatışmalar sürüyor. Buraların muhaliflerin eline geçmesi, hem rejim güçleri için stratejik bir kayıp olacak.

Hama ile Humus arasında kalan, Sünni nüfüsun yaşadığı Rastan ve Telbise ilçeleri de, Esed güçlerinin kuşatması altında bulunuyor ve rejimin hava saldırılarına maruz kalıyor.

Humus'un doğusunda yer alan T4 (T Four) havaalanı bölgedeki diğer stratejik noktalardan. Önemli bir askeri üs olan havaalanı, askeri mühimmata ulaşmak için DAEŞ'in hedefinde.

Türkmen Bayırbucak Bölgesi

Suriye'nin Türkiye sınırındaki Lazkiye vilayetinde, Hatay'ın Yayladağı ilçesinin karşısında kalan, Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı Bayırbucak bölgesi de rejimin hedefindeki önemli bölgelerden biri.

Bölgede büyük ölçüde Türkmen gruplarından oluşan silahlı muhalif gruplar hakim. Bölgenin ovalık kesimini (Bucak) ise Esed rejimine bağlı Şebbiha adı verilen paramiliter güçler kontrol ediyor.

Lazkiye'nin Kardaha ilçesi, aktif bir mevzi cephesi olmamasına rağmen Esed'in memleketi olması nedeniyle stratejik önem taşıyor. Bu nedenle ilçe,zaman zaman Lazkiye kırsalındaki muhalif birlikler tarafından top ve füzeler ile vuruluyor.

Türkmen muhalifler, Bayırbucak'ı Esed'in "güç bölgesi" olan Lazkiye ile Türkiye arasında bir tampon bölge olarak görüyor.