Gümrük ve Ticaret Bakanı Yazıcı Antalya'da

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, yeni hal kayıt sistemi ile sebze ve meyvelerin künyesi olacağını belirterek, "Artık hiçbir satıcı her domatesi Ayaş domatesi diye satamayacak veya her portakala Finike portakalı diyemeyecek" dedi.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından Antalya Rixos Downtown Otel'de düzenlenen Hal Kayıt Sistemi Tanıtım Toplantısında konuşan Bakan Yazıcı, yaklaşık 75-80 milyar liralık bir sektör olan yaş meyve ve sebze ticaretini düzenlemek amacıyla 5957 sayılı yeni Hal Kanunu çerçevesinde Hal Kayıt Sisteminin oluşturulduğunu söyledi.

Sistem ile tarladan sofraya, üretimden satışa ve tüketiciye erişimine kadar sebze ve meyve sektörünün tüm aşamalarının kayıtlı hale geleceğini anlatan Yazıcı, teknolojik ve bilişim olanakları hazırlanarak uygulamaya konulan sistemin başında bazı aksaklıklar olabileceğini, yaşanan aksaklıkların da zaman içinde çözüleceğini kaydetti.

Yazıcı, "Bu sistemi birlikte başarıya ulaştıracağız. Bizim çabamız, gayretimiz bu. Bu başarıya ulaşınca herkes kazanacak. Üreticinin ürettiği ürün kamyonlara yüklenip yollara dökülmeyecek, çöplüklere atılmayacak. Üretici de komisyoncu da emeğinin karşılığını alacak" diye konuştu.

Sistemle ilgili rehberlik yapacak ve sistemi denetleyecek kurumun Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olduğunu kaydeden Yazıcı, görevini yerine getirmeyenlere de ağır yaptırımlar uygulanacağını bildirdi.

Her domatese Ayaş domatesi denilmeyecek

Yeni Hal Kanunu ile üreticinin üzerindeki hal rüsumu yükünün kaldırıldığını belirten Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, üreticinin bundan sonra hal rüsumu ödemeyeceğini, komisyoncunun ödeyeceğini dile getirdi.

Belediyelerin tahsil edilen rüsumu paylaşımına ilişkin de kriterler getirildiğini ifade eden Yazıcı, bu paylaşımın hiçbir çekişmeye mahal vermeden tamamen elektronik ortamda yapılacağını söyledi.

Yeni hal kayıt sistemi ile ürünlerin künyesinin olacağını kaydeden Yazıcı, şöyle konuştu:

"Satın almak için tedarikçiye gittiğinizde ihtiyacınız olan domatesi alırken künyesine bakacaksınız. Nerede üretilmiş, ne zaman hasadı yapılmış, tüm bunları göreceksiniz. Ürünün künyesi olacak, bunu ileride çok daha yaygın hale getireceğiz. Künyeyi aslında renkli çıkaracaktık ama maliyet artmasın diye siyah-beyaz yaptık. İleride bu belki barkoda dönüşecek. Artık hiçbir satıcı her domatesi Ayaş domatesi diye satamayacak veya her portakala Finike portakalı, Anamur muzu diyemeyecek. Çünkü künye olacak. Künyeyi değiştirirse ne olur? Cezası 6 bin liradan başlıyor. Künye koymamak ya da farklı koymanın idari yaptırımı 6 bin lira. Bu alanda bugüne kadar var olan sorunları, kayıtdışılığı, tarladan sofraya inşallah hem üretici hem de bu işin ticaretini yapanlar hak kuralları içerisinde hak ettiklerini alacaklar. Tüketici de kaliteli, hijyenik, standardı belirlenmiş meyve ve sebzeye güven içinde erişebilecek."

İmaj değişecek

Eskiden gümrükçülere hep farklı bakıldığını, fakat bugün gümrükçülerin imajının önemli ölçüde değiştiğini kaydeden Bakan Yazıcı, hal, toptancı imajını da yeni sistemle değiştireceklerini söyledi.

Yazıcı, "Bu alanda da var olan şüpheleri ortadan kaldıracağız. Özellikle çöpe attığımız meyve ve sebzenin kurtarılmasını sağlayacak olan ambalajlama ve nakliye standartlarıdır" diye konuştu.

Ürün standardına ilişkin çalışmaların aslında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapıldığını ifade eden Yazıcı, söz konusu bakanlıkla bir protokol imzalayarak, meyve ve sebzeyle ilgili standart belirleme işlemlerinin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yürütüleceğini bildirdi.

Türkiye'nin büyüme rakamları

Türkiye'nin bulunduğu coğrafyaya bakıldığında ekonomik büyümelerin ya düşük ya da eksilerde olduğunu ifade eden Yazıcı, Türkiye'nin büyüme hedeflerinin bazı uluslararası kuruluşlar tarafından yüzde 3, yüzde 2,5 şeklinde revize edildiğini, ancak 2014 yılı ilk çeyreğinde Türkiye'nin yüzde 4,3 büyüdüğünü kaydetti.

Yazıcı, "Bu başarı sizin başarınız, hepimizin başarısı. Türkiye, bütün bunları yaparken kendi gücüne, insanına güveniyor. Büyük yatırımlar projelendiriyoruz. Dünyanın en büyük havalimanını inşa ediyoruz. Marmaray 150 yıllık rüya. Gezmediyseniz mutlaka gidin. İstanbul'a gittiğinizde Marmaray'dan geçin ve Türkiye Cumhuriyeti ile övünün" dedi.

Yatırımların önünü açarak, ekonomiyi güçlendirerek, rekabet gücünü artırarak, üretilen ürünleri çöpe değil tüketiciye ulaştırarak, fazla üretimini dünya pazarlarına sunarak ülkeyi büyütmeye çalıştıklarını anlatan Yazıcı, Türkiye'nin 2023 hedeflerine ancak böyle ulaşabileceğini kaydetti. Yazıcı, "Daha fazla kazanacaksınız, daha fazla vergi ödeyeceksiniz. Türkiye'yi 2023'e öyle taşıyacağız. Bazıları için hayal, oturursan senin için de hayal. Hayalci olmayacaksınız ama hayal edeceksiniz. Çünkü hayal hedeftir, vizyondur" diye konuştu.

Perakende ticaretin düzenlenmesi

Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısını yaklaşık iki yıla yakın süre çalışarak hazırladıklarını da bildiren Yazıcı, bakanlık tarafından hazırlanan taslağa son şeklini verdiklerini ve Başbakanlık'a sevkettiklerini söyledi. Taslağın önümüzdeki süreçte Bakanlar Kurulu gündemine taşınmasını ümit ettiğini belirten Gümrük ve Ticaret Bakanı, buradan da Meclis'e gitmesini sağlayacaklarını kaydetti. Yazıcı, söz konusu tasarının bu yılın sonuna kadar yasalaşmasını hedeflediklerini de bildirdi.

Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı'nın bir çerçeve kanun olacağını da dile getiren Yazıcı, konunun "mecelle" gibi her alanını detaylandırarak düzenlenmesinin doğru olmayacağını ifade etti.

TÜSEMKOM Başkanı Tavşan

Toplantıda konuşan Türkiye Sebze ve Meyve Komisyoncuları Federasyonu (TÜSEMKOM) Başkanı Yüksel Tavşan, seze ve meyve piyasasının Türkiye'de çok zor bir piyasa olduğunu, hal kayıt sistemiyle piyasaya çok modern bir yapıyla girildiğini söyledi.

Hal kayıt sisteminin insan ve çevre sağlığı açısından çok önemli olduğunu kaydeden Tavşan, tüketici için çok önemli olan izlenebilirlik ölçütü getirdiğini, artık bir ürünle ilgili her türlü bilginin görülebileceğini dile getirdi.

Domatesin kilogramı kuruşla satılıyor

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı ve Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Çetin Osman Budak da Antalya Toptancı Hali'nde şu anda domates, biber ve patlıcanın ortalama kilogram fiyatının 75 kuruş civarında bulunduğunu, hatta domates fiyatının iki yıl öncesi fiyatlarının da altında olduğunu söyledi,

Domatesin 30 kuruşa kadar indiğini kaydeden Budak, bu fiyata marketten ancak bir ciklet alınabileceğini ifade etti.

Budak, "Bir kilogram domatesin kuruşla satılması gerçekten çok yazık. Bu yapının hızla düzenlenmesi gerekiyor. Bu alanda piyasa düzenleme kurumlarına çok acil ihtiyaç olduğu gözüküyor" dedi.

Küçük esnafı ve üreticiyi destekleyen yerlerin pazarlar olduğunu, eski semt pazarlarının yok edilerek yerine altı beton üstü demir çok çirkin yapılar yapıldığını da belirten Budak, kapalı semt pazarlarının kentleri de çirkinleştirdiğini, semt pazarlarında da bir değişiklik yapılması gerektiğini sözlerine ekledi.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, daha sonra Antalya Valisi Sebahattin Öztürk'ü makamında ziyaret etti. Valilik şeref defterini imzalayan Bakan Yazıcı'ya Vali Öztürk tarafından Döşemealtı halısı hediye edildi. Ziyaret, daha sonra basına kapalı devam etti.