Haftanın Tarihine Bakış

Lozan Barış Antlaşması, Büyük Millet Meclisinde, 23 Ağustos 1923'te onaylandı.

Lozan Barış Anlaşması, 1. Dünya Savaşı sonucu 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalandı. Anlaşma 23 Ağustos 1923'te II. TBMM tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi.

İlk Müslümanlardan, ilk İslam halifesi Hz. Ebubekir, yakalandığı hastalık neticesinde hicretin 13. senesinde, 23 Ağustos 634'te vefat etti.

Belli başlı öteki olaylar

22 Ağustos

1703- Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş dönemi padişahlarından II. Mustafa tahttan indirildi.

1862- Fransız besteci Claud Achille Debussy doğdu.

1910- Japonya, işgal ettiği Kore'yi topraklarına kattı.

1935- Türk Tarihi Tetkik Cemiyetince ilk arkeoloji kazısı Çorum Alacahöyük'te başlatıldı.

1946- Sovyet Rusya'nın Boğazlar'ın savunmasına katılma isteğini Türkiye reddetti.

1965- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Deniz, "Kısmet" teknesiyle İstanbul Limanı'ndan 2 yıl 10 gün sürecek dünya turu başlattı.

1972- Ozan ve Gazeteci Orhan Seyfi Orhon 82 yaşında öldü.

1974- Kıbrıs'ta Rumların eline geçen 13 Türk gazeteciden 11'i serbest bırakıldı. Adem Yavuz ve Ergin Konuksever'in hastanede olduğu açıklandı. Ancak yaralı olan Adem Yavuz, Adana'da Tıp Fakültesi Numune Hastanesinde 26 Ağustosta öldü.

1985- Şair Turgut Uyar 58 yaşında öldü.

1986- Üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 80 yılı siyasi mücadeleyle geçen yaşamına, İstanbul'da 103 yaşında veda etti.

1993- Celal Bayar için doğum yeri olan Umurbey beldesinde yaptırılan anıt mezarı, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel açtı.

2000- Azerbaycan'ın eski Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, tedavi gördüğü Ankara'da öldü.

2012- Rusya'nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliği resmen başladı

2013- Türkiye'nin 6. yüz nakli gerçekleştirildi. Antalya'da beyin ölümü gerçekleşen Muhittin Turan'ın yüzü 8 saat süren operasyonla alınarak Prof. Dr. Ömer Özkan başkanlığındaki ekip tarafından 54 yaşındaki Salih Üslün'e nakledildi.

2013- ABD'nin iki müttefiki Japonya ve Güney Kore, ilk kez birlikte hava tatbikatına katıldı.

2015 - Milli boksör Busenaz Sürmeneli, kadınlar 75 kiloda Avrupa gençler şampiyonu oldu.

23 Ağustos

634- Dört halifeden ilki Hz. Ebubekir vefat etti.

1514- Yavuz Sultan Selim (I. Selim) komutasındaki Osmanlı ordusu, Çaldıran'da Şah İsmail'in ordusunu yendi.

1703- Sultan II. Mustafa'nın yerine kardeşi Şehzade Ahmet (III. Ahmet) tahta çıkarıldı.

1921- Yunan ordusu taarruza geçti ve Sakarya Meydan Savaşı başladı.

1923- Lozan Barış Antlaşması, Büyük Millet Meclisinde onaylandı.

1925- Mustafa Kemal, elinde bir "Panama şapkayla" çıktığı Kastamonu gezisi sırasında "Şapka ve Kıyafet Devrimi"ni başlattı.

1926- Aktör Rudolph Valentino öldü.

1933- Açlık grevi yapan Mahatma Gandhi 40 kiloya düştü.

1939- Tekirdağ şarap fabrikası hizmete girdi.

1955- İngiltere'ye Kıbrıs için ilk nota verildi.

1988- Şanlıurfa Havaalanı hizmete açıldı.

2002- Türk sinemasının emektarlarından Sami Hazinses 77 yaşında Haydarpaşa Numune Hastanesinde öldü.

2009- Yönetmen, yapımcı ve senarist Yücel Çakmaklı hayatını kaybetti.

2011- Ankara- Konya hızlı tren hattı törenle açıldı.

2011- Futbol Federasyonu, Spor Toto Süper Lig'de 2011-2012 futbol sezonunda play-off sisteminin uygulanmasına karar verdi. Federasyon, bir gün sonraki açıklamayla (şike davasından dolayı) Fenerbahçe Futbol Takımı'nın 2011-2012 sezonunda Avrupa Şampiyonlar Ligi'ne katılamayacağına, yerine Trabzonspor'un dahil edilmesine karar verildiğini duyurdu.

2012- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, hastaneye yattı. Türk Konseyi 2. Zirvesi'ne katılmak üzere gittiği Kırgızistan ziyaretini kulağındaki rahatsızlığın nüksetmesi nedeniyle erken keserek Türkiye'ye dönen Gül, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde tedaviye alındı.

2012- İnsan Hakları İzleme örgütü (Human Rights Watch), Bangladeş'in Rohingya Müslümanlarına yönelik insani yardımlara getirdiği "acımasızca" kısıtlamaları kınadı.

2013- BM, Suriye'den kaçan çocuk sığınmacı sayısının bir milyonu geçtiğini ve bunun çatışmanın derinleştiğinin önemli bir göstergesi olduğunu bildirdi.

2015 - 15. Dünya Atletizm Şampiyonası'nda Türkiye adına yarışan Küba asıllı Yasmani Copello, 48.46 saniyelik derecesiyle Türkiye rekoru kırarak Dünya Şampiyonası'nda erkekler 400 metre engellide finale yükselen ilk milli atlet oldu.

2015 - 63. Hükümetin kurulması için anayasadaki 45 günlük süre doldu.

24 Ağustos

MS 79- Pompei, Vezüv yanardağının lavları altında kaldı; 20 bin kişi öldü.

1516- Yavuz Sultan Selim (I. Selim), Mercidabık'ta Memlükleri yendi.

1572- Paris'te, St. Barthelemy Günü'nde IX. Charles, Protestanları hedef alan katliamın emrini verdi. Tarihçilerin tahminlerine göre yaklaşık 50 bin Protestan'ın öldüğü olay, tarihe "St. Barthelemy Katliamı" olarak geçti.

1851- Osmanlı Hükümeti, Palmer ve Goloschimid şirketleriyle sözleşme imzalayarak borç para aldı.

1899- Arjantinli şair ve yazar Jose Luis Borges doğdu.

1936- Üçüncü Dil Kurultayı başladı.

1949- NATO Antlaşması yürürlüğe girdi.

1954- ABD Başkanı Eisenhower, Komünist Parti'yi yasa dışı ilan etti.

1958- Bursa yangınında, tarihi Kapalıçarşı dahil 2 bin ev ve dükkan yandı.

1968- Fransa, Pasifik'teki hidrojen bombası deneyinin ardından "Nükleer Kulüp"ün beşinci üyesi oldu.

1969- Metin Oktay'ın jübile maçında Fenerbahçe ile Galatasaray 1-1 berabere kaldı.

1991- Sovyetler Birliği'nde Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Komünist Parti'nin feshedilmesini istedi ve parti genel sekreterliğinden istifa etti. Aynı gün, Estonya, Letonya ve Ukrayna bağımsızlığını ilan etti. Sovyetler Birliği'nin dağılma süreci başladı.

2004- Bir hastanede akciğer zarında kalınlaşma nedeniyle geçirdiği biyopsi sonrasında kaptığı enfeksiyondan ötürü İbni Sina Hastanesine kaldırılan eski bakanlardan Veysel Atasoy öldü.

2007- Kainatın doğumuna ilişkin fizik kuramı olan "sonsuz çekim gücü noktadan Büyük Patlama" fikrini geliştiren fizikçilerden Amerikalı Ralph Alpher 86 yaşında öldü.

2008- Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te Itek Air'e ait Boeing 737 tipi yolcu uçağı kalkıştan bir süre sonra teknik arıza nedeniyle düştü, 65 kişi öldü.

2010- Tiyatro ve sinema sanatçısı Osman Nuri Ergün, 82 yaşında vefat etti.

2012- Yargıtay, "molotofkokteyli silahtır" kararını onadı.

2012- ABD Anti-Doping Ajansı (USADA), doping yaptığı gerekçesiyle Lance Armstrong'un 7 Fransız Bisiklet Turu şampiyonluğunu elinden aldı ve sporcuyu ömür boyu pistlerden men etti.

2015 - Litvanya asıllı milli sporcu Lasma Liepa, kanoda olimpiyatlara katılma hakkı kazanan ilk Türk sporcu oldu.

2015 - 15. Dünya Atletizm Şampiyonası'nda altın madalya kazanan Jamaikalı Shelly-Ann Fraser-Pryce, kadınlar 100 metrede 3 dünya şampiyonluğu elde eden ilk isim oldu.

2015 - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 104. ve 116. maddelerinin kendisine verdiği yetkiye istinaden, Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar verdi.

25 Ağustos

1481- Beyazıt'a yenilen Cem Sultan, gittiği Kahire'de törenle karşılandı.

1900- Felsefeci Nietzsche öldü.

1944- Fransız II. Zırhlı Tümeni Paris'e girdi. Kentteki Alman askerleri Müttefikler'e teslim oldu.

1963- Sinema oyuncusu Suphi Kaner, 30 yaşında intihar etti.

1965- Türk Sinematek Derneği kuruldu.

1982- Edebiyat Araştırmacısı ve Tarihçi Prof. Dr. Abdülbaki Gölpınarlı, 82 yaşında öldü.

1992- Tiyatro ve sinema sanatçısı Nisa Serezli 64 yaşında vefat etti.

1993- Ressam Ali Avni Çelebi, 89 yaşında öldü.

2000- UEFA Şampiyonu Galatasaray, Şampiyon Kulüpler Kupası Şampiyonu Real Madrid'i 2-1 yenerek Süper Kupa'yı kazandı.

2001- İş adamı Üzeyir Garih, Eyüp Sultan Mezarlığı'nda bıçaklanarak öldürüldü.

2012- Ay'a ilk ayak basan kişi olarak tüm dünyada tanınan astronot Neil Armstrong, 82 yaşında hayata veda etti.

2015 - Amerika kıtasında düzenlenen otomobil yarışı şampiyonası IndyCar'da mücadele eden Andretti takımının Büyük Britanyalı pilotu Justin Wilson, pazar günü Pocono Pisti'nde yapılan yarışta geçirdiği kazadan sonra yaşamını yitirdi.

2015 - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Genel Başkanı ve Konya Milletvekili, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nu geçici Bakanlar Kurulu kurmak üzere başbakan olarak atadı.

2015 - Türkiye ve ABD arasında DAEŞ'e karşı operasyonlara ilişkin anlaşma, askeri makamlar tarafından imzalandı. Anlaşma Türkiye'nin, ABD'nin DAEŞ'e yönelik hava saldırıları için üslerini kullanmasına izin vermesi ve DAEŞ karşıtı operasyonlara dahil olmasını içeriyor.

26 Ağustos

1071- Büyük Selçuklu hükümdarı Alparslan komutasındaki ordunun, Bizans ordularını yenmesiyle Malazgirt Zaferi kazanıldı.

1920- ABD'de kadınlar ilk kez oy kullandı.

1922- Büyük Taarruz (Başkumandanlık Meydan Muharebesi) başladı.

1924- Türkiye İş Bankası kuruldu. İlk genel müdürü eski İktisat Vekili, Mübadele İmar ve İskan Bakanlığından ayrılan Celal (Bayar) Bey oldu. Türkiye İş Bankasının kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı.

1932- İzmir Fuarı açıldı.

1932- Türkiye'de ilk kez yapılan Büyükdere'deki yüzme yarışlarında İstanbul ekibi birinci oldu.

1936- İngiltere, Süveyş Kanalı dışında, Mısır'a bağımsızlığını verdi.

1936- İlk sesli televizyon gösterimi BBC kanalından yapıldı.

1957- Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1927'de yalnızca yedi olan radyo alıcısı sayısı 1950'lerde 300 bini aştı.

1968- Ressam Cemal Tollu, 69 yaşında öldü.

1972- Mizah dergisi "Gırgır", Oğuz Aral yönetiminde yayımlanmaya başlandı.

1972- Atlantik Okyanusu'nu uçakla geçen ilk pilot Charles Lindbergh öldü.

1986- Kamerun'da volkanik gölden çıkan karbondioksit ve hidrojen gazlarının karışımı sonucu 1500 kişi öldü.

1991- İstinye Tersanesi kapatıldı.

1997- Türkiye'nin ilk kadın seramik sanatçısı Füreya Koral 87 yaşında öldü.

2002- Anıtkabir'de yeniden oluşturulan "Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi" Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından açıldı.

2010- Rize'de meydana gelen sel ve heyelan nedeniyle 13 kişi öldü.

2015 - 5. Dünya Gençler Yüzme Şampiyonası'nda kadınlar 50 metre kurbağalamada altın madalya alan Viktoria Zeynep Güneş, Türkiye'ye şampiyonadaki ilk madalyasını kazandırdı.

2015 - 15. Dünya Atletizm Şampiyonası'nda Türkiye'yi temsil eden Ramil Guliyev, Dünya Şampiyonası'nda erkekler 200 metrede finale yükselen ilk Türk atlet oldu.

27 Ağustos

598- Hazreti Ali doğdu.

1389- I. Murat, Sırp güçlerine karşı Kosova Meydan Muharebesi'ni kazandı. Murat Hüdavendigar, zaferden sonra savaş alanını incelerken, yaralı Sırp Miloş Obiliç'in hançer darbesiyle şehit düştü.

1783- Mongolfier Kardeşler, hidrojen gazıyla doldurdukları ilk balonu uçurdu.

1892- New York Metropolitan opera binası yandı.

1922- Türk ordusu, Yunan işgalindeki Afyonkarahisar'ı kurtardı.

1925- Mustafa Kemal Paşa, sivil elbisesi ve "Panama şapka" ile İnebolu Türkocağı'nda ünlü "şapka nutku"nu verdi. "Şapka giyilmesine ilişkin kanun" da 25 Kasım 1925'te kabul edildi.

1927- Mustafa Kemal Paşa'ya suikast hazırlamak üzere Sisam'dan Anadolu'ya geçen Hacı Sami ölü, arkadaşları yaralı ele geçirildi.

1947- Cezayir, Fransa'dan bağımsızlığını istedi.

1950- BBC kanalı, ilk deniz aşırı yayınını Fransa'ya yaptı.

1958- İlk stereo plaklar piyasaya çıktı.

1964- Türkiye'deki ilk Amerika aleyhtarı gösteri, ABD'nin Kıbrıs konusundaki tutumu nedeniyle Ankara'da yapıldı.

1975- İlk maçını işgal ordularına karşı oynayan Fenerbahçeli futbolcu ve eski kulüp başkanı Dr. İsmet Uluğ öldü.

1979- Hindistan'ın son genel valisi Lord Louis Mountbatten, İrlanda açıklarında demirli bulunan yatına IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) tarafından yerleştirilen bombanın patlamasıyla öldü.

1979- Ney ustası Aka Gündüz Kutbay, İstanbul'da öldü.

2003- Mars'ın Dünya'ya en yakın geçişi 60 bin yıl aradan sonra gerçekleşti.

2006- Öykü yazarı ve romancı Muzaffer Buyrukçu, vefat etti.

2007- Gazeteci yazar Şakir Süter, İstanbul'da vefat etti.

2015- 2014-15 sezonunda "Avrupa'da Yılın En İyi Futbolcusu Ödülü"nü, Barcelona'nın Arjantinli oyuncusu Lionel Messi kazandı.

28 Ağustos

1749- Alman asıllı şair ve yazar Johan Wolfgang Goethe doğdu.

1910- Karadağ, Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını ilan etti.

1934- Üsküdar- Kadıköy tramvay hattının ilk denemesi yapıldı.

1952- Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu.

1954- Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Savarona yatı ile Yugoslavya'ya gitti.

1974- Keban Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nde elektrik üretilmeye başlandı.

1979- Nesrin Olgun, Manş Denizi'ni yüzerek geçen ilk Türk kızı oldu.

1987- Yapımı yirmi yılda tamamlanan Kocatepe Camisi, Başbakan Turgut Özal tarafından açıldı.

1988- Ressam Eren Eyüboğlu, 76 yaşında öldü.

1988- Almanya'daki havacılık gösterileri sırasında, İtalya Hava Kuvvetleri gösteri takımının uçağı seyircilerin üzerine düştü, 33 kişi öldü.

1999- 23 Nisan 1999'dan önce işlenmiş suçları kapsayan Af Yasa Tasarısı TBMM'de kabul edildi.

1999- 12 Eylül'den sonra kurulan Milliyetçi Demokrasi Partisi Genel Başkanı, emekli Orgeneral Turgut Sunalp, İstanbul'da öldü.

2001- Üzeyir Garih'in öldürülmesiyle ilgili aranan İstanbul Hasdal Mekanize Alay Komutanlığı'nda askerliğini yapan er Yener Yermez firar etti.

2007- AK Parti Kayseri Milletvekili, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanı seçildi.

2008- Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Genelkurmay Başkanlığı görevini Orgeneral İlker Başbuğ'a devretti.

2008- Şair İlhan Berk, Bodrum'da tedavi gördüğü hastanede yaşama veda etti.

2011- Eski Genelkurmay Başkanlarından Necip Torumtay, tedavi gördüğü Ankara GATA'da 85 yaşında vefat etti.

2013- Türkiye Atletizm Federasyonu Disiplin Kurulu, Avrupa şampiyonu milli atlet Nevin Yanıt'a doping kullandığı gerekçesiyle 2 yıl yarışmalardan men cezası verdi.

2013- Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS), Fenerbahçe'nin UEFA organizasyonlarından 2 yıl men edildiği cezayı onadı.

2015 - Fenerbahçe Kulübü, futbolcusu Moussa Sow'un transferi için anlaştığı Birleşik Arap Emirlikleri ekibi El-Ehli'nin sarı-lacivertli kulübe 16 milyon avro, futbolcuya ise 1 milyon avro ödeyeceğini açıkladı. Sow böylece Türk futbol tarihinin satılan en pahalı oyuncusu unvanını aldı.