Hazar Beşlisi, Astana'da Hazar'ın Statüsünü Belirlemek İçin Toplandı - Son Dakika
Güncel

Hazar Beşlisi, Astana'da Hazar'ın Statüsünü Belirlemek İçin Toplandı

Rusya, Azerbaycan, İran, Kazakistan ve Türkmenistan dışişleri bakanları, Hazar Denizi'nin nihai statüsünü belirleyecek anlaşmayı görüşmek üzere Kazakistan'ın başkenti Astana'da toplandı.

13.07.2016 11:22
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Rusya, Azerbaycan, İran, Kazakistan ve Türkmenistan dışişleri bakanları, Hazar Denizi'nin nihai statüsünü belirleyecek anlaşmayı görüşmek üzere Kazakistan'ın başkenti Astana'da toplandı.

Hazar Denizi'ne kıyısı olan ülke sayısı, önce Sovyetler Birliği (SSCB) ve İran olmak üzere ikiyken SSCB'nin dağılmasıyla beşe yükseldi.

Ülke sayısının artması, Hazar'ın statüsüyle ilgili tartışmaları da beraberinde getirdi. "Hazar Beşlisi" olarak da adlandırılan Rusya, Azerbaycan, İran, Kazakistan ve Türkmenistan arasında devam eden müzakerelerde, Hazar'da kara sularının belirlenmesi hedefleniyor. Uzun zamandır farklı düzeylerde devam eden müzakereler sonunda tarafların, Hazar'ın ekonomik ve ticari alanları da kapsayan yasal statüsünü belirleyecek anlaşmaya imza atması amaçlanıyor.

Ancak ülkelerin askeri ve jeopolitik çıkarlarının yanı sıra Hazar'da bulunan zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarından daha fazla pay kapmak istemeleri gibi nedenlerle bugüne kadar nihai bir anlaşmaya varılamadı.

Taraflar, Hazar'daki ekolojik ortamın korunması, kullanılması ve olağanüstü hallerde işbirliği yapılması yönünde mutabakat sağladı. Ancak Hazar'ın "göl olarak mı yoksa deniz olarak mı" kabul edileceği, dibinde ve yüzeyinde sınırların nasıl belirleneceği, petrol ve doğal gaz yataklarının kime ait olacağı, deniz dibinden boru hatlarının nasıl döşeneceği gibi konular belirsizliğini koruyor.

Hazar'da son durum

Hazar'a kıyısı olan ülkelerden Rusya, Azerbaycan ve Kazakistan'ın, deniz dibinin bölünmesi yönünde anlaşması bulunuyor. Bu konuda İran ve Türkmenistan ile mutabakat sağlanmazken Moskova yönetimi, deniz yüzeyinin ulusal bölgelere ayrılmasını savunuyor.

Rusya, her ülkenin 25 mil kara suyu bulunması gerektiğini, ortadaki alanın da beş ülke tarafından ortak kullanılmasını öneriyor. Hazar'ın göl olarak kabul edilmesi gerektiğini savunan Rusya, Hazar'dan geçecek boru hatlarında ise tüm ülkelerin onayının alınması gerektiğinde ısrar ediyor. Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan ise bu teklife olumlu bakmıyor.

İran, hem daha fazla deniz arazisi elde etmek hem de yeni doğal gaz yataklarına sahip olmak için Hazar'ın dibinin ve yüzeyinin beş eşit bölüme ayrılmasını istiyor.

Sovyetler dönemindeki sınırından daha fazlasını isteyen İran, olası sınır bölgesinde bulunan ve henüz işletilmeyen Alev doğal gaz yatağı konusunda da Azerbaycan ile anlaşmazlık yaşıyor.

Hazar'da bir diğer anlaşmazlık da Kepez (Serdar) doğal gaz yatağı ekseninde Azerbaycan ve Türkmenistan arasında yaşanıyor. Hazar'ın ulusal bölgelere bölünmesini savunan fakat gerek duyulduğunda da ortak yönetime sıcak bakan Türkmenistan, şu an kullanılmayan Kepez yatağında hak iddia ediyor.

Kazakistan ve Azerbaycan ise her fırsatta Hazar'ın ulusal bölgelere ayrılmasından yana olduklarını açıklıyor.

-"Hazar beşlisi" müzakerelerde yüzde 80-90" anlaştı

Hazar'ın statüsüne ilişkin daha önce farklı seviyelerde yapılan görüşmelerde her ne kadar ilerleme sağlandıysa da henüz nihai bir anlaşmaya imza atılmadı.

Rusya'nın Astrahan şehrinde düzenlenen Hazar Ülkeleri Devlet Başkanları 4. Zirvesi'nde, ülkelerin "yüzde 80-90" uzlaştığını bildirilmişti.

Zirvede nihai statü belgesinin kabul edilmesi yolunda önemli uzlaşı sağlandığını ve hidro-meteoroloji alanında işbirliği, olağanüstü hallerde karşılıklı haberleşme ve yardımlaşma ile Hazar'ın biyolojik kaynaklarının korunması ve rasyonel kullanılmasını öngören anlaşmaların imzalandığını belirtilirken zirvenin sonuçlarına dair bildirinin ayrıntıları da paylaşılmıştı.

Liderler, Hazar'ın hukuki statüsünün belirlenmesi aşamasında önemli bir bildiriye de imza atmıştı. Bu bildiride, ülkelerin bağımsızlık ve toprak bütünlüğüne vurgu yapılmış ve Hazar'ın sadece barış için kullanılması vurgulanmıştı.

Bildiride, sabit ve dengeli silahlanma konusu yer alırken, Hazar'da beş ülkenin dışında başka bir ülkenin askeri gücü bulundurulmaması gibi prensipler üzerinde anlaşılmıştı.

Kaynak: AA

Son Dakika Güncel Hazar Beşlisi, Astana'da Hazar'ın Statüsünü Belirlemek İçin Toplandı - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • İzmir'de 23 düzensiz göçmen kurtarıldı, 2 düzensiz göçmen yakalandı
    01:59 İzmir'de 23 düzensiz göçmen kurtarıldı, 2 düzensiz göçmen yakalandı

    İzmir'in Karaburun ve Çeşme ilçeleri açıklarında Sahil Güvenlik ekipleri tarafından 23 düzensiz göçmen kurtarıldı, 2 düzensiz göçmen ise yakalandı. Karaburun açıklarında Yunanistan unsurlarınca Türk kara sularına itilen can salında bulunan 3'ü çocuk 23 düzensiz göçmen kurtarıldı. Çeşme ilçesinde ise Sahil Güvenlik Mobil Radarı tarafından tespit edilen lastik bottaki 2 düzensiz göçmen ekiplerce yakalandı. Göçmenler, işlemlerinin ardından İl Göç İdaresi Müdürlüğüne teslim edildi.

  • THY Cenevre Müdürlüğü İftar Programı Düzenledi
    01:53 THY Cenevre Müdürlüğü İftar Programı Düzenledi

    Türk Hava Yolları (THY) Cenevre Müdürlüğü, iftar programı düzenledi. Programa, Türkiye'nin BM Cenevre Ofisi Nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Güven Begeç, BM Cenevre Ofisi Medeniyetler İttifakı Özel Temsilcisi Büyükelçi Hakan Kıvanç ve diğer davetliler katıldı. Başkonsolos İpek Zeytinoğlu Özkan, Türkiye'nin deprem bölgelerine yapılan yardımları hatırlatarak, asrın felaketinin üstesinden geleceklerini belirtti. İsrail'in saldırıları altındaki Gazze'ye yapılan yardımlar da konuşuldu.

  • Ankara'da çimento tankerinin devrilerek yokuş aşağı kaydığı anlar kamerada
    01:46 Ankara'da çimento tankerinin devrilerek yokuş aşağı kaydığı anlar kamerada

    Ankara'nın Pursaklar ilçesinde tali yoldan caddeye çıkan çimento tankeri kontrolden çıktı. Devrilerek yokuş aşağı kayan tankerin görüntüsü anbean kameraya yansıdı. Kaza neticesinde şans eseri ölen veya yaralanan olmadı.

  • Avcılar'da koca dehşeti: Eşini silahla vurarak öldürdü
    01:42 Avcılar'da koca dehşeti: Eşini silahla vurarak öldürdü

    Avcılar'da yaşanan olayda, Vehbi Yıldız adlı şahıs, 3 çocuğunun annesi olan eşi Serap Yıldız'ı bilinmeyen bir nedenle silahla vurarak öldürdü. Polis ekipleri tarafından gözaltına alınan Vehbi Yıldız'ın eylemi sonrası olay yerine sağlık ekipleri sevk edildi ancak Serap Yıldız'ın hayatını kaybettiği belirlendi. Olayın ardından yapılan incelemelerin ardından Serap Yıldız'ın cenazesi Adli Tıp Kurumu'na götürüldü.

  • Gaziantep'te yol ortasında silahla vurulmuş kadın cesedi bulundu
    01:33 Gaziantep'te yol ortasında silahla vurulmuş kadın cesedi bulundu

    Gaziantep-Nizip karayolunda vücudunun çeşitli yerlerinden silahla vurulmuş bir kadın cesedi bulundu. Cesedin kimlik tespiti için adli tıp kurumuna kaldırılmasıyla birlikte zanlı ya da zanlıları bulmak için geniş çaplı bir çalışma başlatıldı.

  • Ali Babacan, Bingöl'ün Karlıova ilçesini ziyaret etti
    01:33 Ali Babacan, Bingöl'ün Karlıova ilçesini ziyaret etti

    DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, yerel seçim çalışmaları kapsamında Bingöl'ün Karlıova ilçesini ziyaret etti. Babacan, partililer tarafından karşılandı ve partisinin Karlıova Belediye Başkan adayı İlyas Bingöl'e destek istedi. Babacan, Türkiye'deki sorunlarla ilgili hazırladıkları ansiklopediyi ve DEVA belediyeciliği ahlaki kural bildirgesini anlattı.

  • İskenderun'da hafif ticari araç ile motosiklet çarpıştı: 2 yaralı
    01:29 İskenderun'da hafif ticari araç ile motosiklet çarpıştı: 2 yaralı

    Hatay'ın İskenderun ilçesinde hafif ticari araç ile motosikletin çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında 2 kişi yaralandı. Kaza; İskenderun ilçesi Numune Mahallesi'nde meydana geldi. Polis kazayla ilgili inceleme başlattı.

  • Gaziantep'te Yol Kenarında Silahla Öldürülen Kadın Bulundu
    01:25 Gaziantep'te Yol Kenarında Silahla Öldürülen Kadın Bulundu

    Gaziantep-Nizip kara yolunun 11. kilometresinde bir kadının yol kenarında hareketsiz yattığını görenler durumu jandarmaya bildirdi. İhbar üzerine olay yerine sevk edilen 112 Acil Servis ve jandarma ekipleri, kadının silahla öldürüldüğünü belirledi. Üzerinden kimlik çıkmayan kadının cesedi, otopsi için Gaziantep Adli Tıp Kurumu morguna gönderildi. Jandarma ekipleri, olayla ilgili soruşturma başlattı.

  • Ankara Pursaklar'da çimento tankeri devrildi, o anlar kameraya yansıdı
    01:20 Ankara Pursaklar'da çimento tankeri devrildi, o anlar kameraya yansıdı

    Ankara'nın Pursaklar ilçesinde tali yoldan caddeye çıkan çimento tankeri kontrolden çıktı. Devrilerek yokuş aşağı kayan tankerin görüntüsü anbean kameraya yansıdı.

  • Hamza Dağ: 'Bıkmadan, usanmadan heyecanımı tüm İzmir'le paylaşacağım'
    01:15 Hamza Dağ: 'Bıkmadan, usanmadan heyecanımı tüm İzmir'le paylaşacağım'

    AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Cumhur İttifakı İzmir Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Hamza Dağ, Selçuk'ta düzenlenen mitingde projelerini anlatarak heyecanını İzmir halkıyla paylaştı.


Advertisement