Kurtuluş Savaşı'nın İstiklal Madalyalı Kayıkçıları Tarihe Adlarını Yazdırdı - Son Dakika
Güncel

Kurtuluş Savaşı'nın İstiklal Madalyalı Kayıkçıları Tarihe Adlarını Yazdırdı

Kurtuluş Savaşı'nda düşman işgali görmemesine rağmen cephe gerisindeki hizmetleriyle Kastamonu'nun ilçesi İnebolu'ya istiklal madalyalı tek ilçe unvanını kazandıran İnebolulu kayıkçılar, tarihe adlarını altın harflerle yazdırdı.

18.05.2015 11:50  Güncelleme: 15:31
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkışıyla başlayan Milli Mücadele'nin lojistik merkezlerinden İnebolu Limanı, 3 yıl boyunca silah ve cephanenin Anadolu'ya giriş kapısı oldu. İstanbul'dan kaçırılan binlerce ton silah ve cephane ile diğer askeri malzemeler, güvenli olduğu gerekçesiyle İnebolu'ya getirildi, iskelenin düzgün olmayışı nedeniyle gemiler limana yanaşamadı. Açıkta demirleyen gemilerdeki cephane dolu sandıkların tahliye işini İnebolu'nun kayıkçıları üstlendi. Yörede "denk kayığı" adıyla bilinen tekneleriyle fırtınalı havalarda dev dalgalara göğüs gererek gemilerdeki binlerce ton cephaneyi salimen karaya çıkaran İnebolulu kayıkçılar, 3 yıl boyunca mücadele verdi.

AĞIR TOPLARI BİLE TAŞIDILAR

İnebolulu kayıkçılar, 1921 yılında Türk sınırları içerisine alınan Kars Kalesi'nde ele geçirilen tekerlekli ağır topların da cepheye ulaşmasını sağladı.15 Aralık 1921 günü İnebolu açıklarında demirleyen gemide bulunan ağır toplar, büyük zorluklarla kayıklara yüklenerek kıyıya çıkarıldı.İlerlemiş yaşına rağmen bastonuyla cephane taşıyan kayıkçılardan Hamamcı Kadı Salih Reis, bu gayretiyle tarihe geçti.İnebolu'da kağnı arabalarına yüklenen cephane ve silahlar, İstiklal Yolu üzerinden çileli ve meşakkatli yolculuklarla cepheye ulaştırıldı.

HALKI SEFERBER EDEN MÜFTÜ

9 Haziran 1921 günü, Ramazan Bayramı sabahı kayıkçılar gemilerden cephaneleri boşaltırken Yunan savaş gemilerinin yaklaştığı haberi geldi. Kaymakam ile liman başkanı, mahallelere ve yakın köylere tellallar göndererek cephanelerin bir an önce kayıklardan alınıp depolara taşınması için halkı sahile çağırdı. Bu sırada Yahyapaşa Camisi'nde bayram namazı vaazı veren Müftü Ahmet Hamdi Efendi ise, tellalın bağırışlarını duyunca, "Ey ahali, camiden çıkın ve peşime düşün" diyerek camideki halkla birlikte sahile koştu. Çocuk, kadın, yaşlı demeden bütün halk seferber olarak kayıkların sahile çıkardığı cephaneleri tepenin arkasındaki güvenli yerlere taşıdı. Bir süre sonra iki Yunan savaş gemisi İnebolu açıklarında belirdi, Yunan gemileri bir ültimatom vererek ilçede depolanan silah ve cephanenin teslimini isteyerek, aksi halde ilçenin bombardıman edileceği uyarısında bulundu.

CEPHANELER TESLİM EDİLMEDİ

Bu tehdide boyun eğmeyen ilçe halkı cephaneyi düşmana teslim etmedi. Bunun üzerine Yunan savaş gemileri bombardımana başladı. Sahildeki bir çok kayık parçalanırken, bazı binalarda ve evlerde hasar oluştu. Bu saldırıya ilçede bulunan küçük bir sahra topu ile karşılık verildi. Gösterilen direniş karşısında pes eden düşman gemileri geri çekilmek zorunda kaldı. Bir süre sonra da gözden kayboldu.Yunan donanması, İnebolu'yu 21 Haziran ve 30 Temmuz 1921 tarihlerinde iki kez daha bombaladı. Ancak bu saldırılarda da istediğini alamadan geri dönmek zorunda kaldı.

İSTİKLAL MADALYALI TEK İLÇE

Kurtuluş Savaşı'nın zaferle sonuçlanmasının ardından, Atatürk başkanlığındaki TBMM'nin 11 Şubat 1924 tarihli oturumunda, Milli Mücadele'ye katkılarından dolayı İnebolu Mavnacılar Loncası'na (Kayıkçılar Cemiyeti) Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası verilmesi kararlaştırıldı . Türkiye'nin İstiklal Madalyalı tek ilçesi olan İnebolu'da Milli Mücadele'ye katılan "denk kayıkları"nın hemen hepsi zamanla yok oldu. Koruma altına alınabilen iki kayıktan bir tanesi İstanbul Beşiktaş'taki Deniz Müzesi'nde sergilenirken, diğeri ise İnebolu'da tarihi Türk Ocağı binasının önüne yerleştirildi.

Kastamonu Üniversitesi (KÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Serhat Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Milli Mücadele yıllarında Anadolu'ya çeşitli yollarda giren silah ve cephanenin cepheye nakli konusunda İnebolu'nun ayrı bir yeri bulunduğunu söyledi. İnebolu-Ankara hattının şimdi İstiklal Yolu olarak isimlendirildiğini belirten Yılmaz, "İstiklal yolunun başlangıç noktası İnebolu, gerek denizden mühimmatın karaya çıkarılmasında kahraman kayıkçıların gayretleri ve gerekse karaya çıkarılan silah ve mühimmatın iç kesimlere ve cepheye naklinde kağnı kollarının fedakarlıklarıyla meşhur ve milli mücadeleye sembol olmuş bir ilçedir. Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın 'Gözüm cephede, kulağım İnebolu'da' sözü bu durumu çok güzel bir şekilde ifade etmektedir" dedi.İnebolu'da Ağustos 1920'de "Yükleme-Boşaltma Kumandanlığı" kurulduğunu, Sinop ve Zonguldak'taki mevki kumandanlıklarının da buraya bağlandığını anlatan Yılmaz şunları söyledi; "Milli Mücadele'nin en kritik günlerinde adeta taze kan damarı haline gelen İnebolu yolunun başlangıcında ortaya çıkan fedakarlık ve kahramanlık halkalarının ilkini İnebolu kayıkçıları oluşturdu. İrkap ve İhraç Kumandanlığı'nın tayin ettiği Mustafa Reis ve arkadaşları Moloz mevkisinde gözcülük eder, gece el ayak çekilince motor, gemi veya vapurlardan askeri mühimmat gizlice bekleyen kayıklara yüklenir, kürekçiler hızla kıyıya getirir, baştankara bindirirlerdi. Gece gündüz demeden yılmadan, usanmadan adeta denizi Anadolu'ya taşıdılar. Bir alicenaplık olarak kayıkçıları temsilen İnebolu Mavnacıları 1924 yılında 2107 numaralı İstiklal Madalyası'yla ödüllendirildi. Fedakarlıkta İnebolu ahalisi kayıkçılardan hiç de geri kalmadı."

Yılmaz, kaynaklardan elde ettiği bir bilgiyi de şöyle anlattı; "Kastamonu Havalisi Komutanı Muhittin Paşa Genelkurmay Başkanlığı'na verdiği bir raporda İnebolu halkının fedakarlığını şöyle ifade ediyordu; "İnebolu'nun vatansever halkının şimdiye kadar askerlere dolayısıyla millete yaptıkları hizmet ve yardımları takdire şayandır. Yollamalar başladıktan bu yana her gün arkası kesilmeyen taşımalarda, malzemenin teslim ve yollanmasında parasız ve bir mükafat beklemeden çalıştıklarını gördüm."

İnebolu Kaymakamı Gökhan Görgülüarslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İnebolu'nun İstiklal Savaşı'nın en önemli merkezlerinden biri olduğunu söyledi.Görgülüarslan, şöyle konuştu; "İstiklal Harbi'nin ihtiyacı olan silah ve mühimmat, özellikle İstanbul'dan kaçırılan cephane ilçemiz açıklarında demirleyen gemilerden ilçemiz mavnacılar Loncası'nın kahraman denizcileri tarafından denk kayıklarıyla büyük gemilerden karaya nakledilmiş, karadan yine bu ilçenin kahraman insanları tarafından önce Kastamonu'ya, akabinde Çankırı ve Ankara'ya kadar ulaştırılarak İstiklal Harbi'nin ihtiyacı olan silah ve mühimmat bu şekilde sağlanmıştır. Buradaki mücadele öylesine önemli ki, Büyük Atatürk, "Gözüm Sakarya'da, Dumlupınar'da, kulağım İnebolu'da" diyerek buradaki mücadelenin İstiklal Harbi için ne kadar anlamlı, ne kadar önemli olduğunu ifade etmiştir. Öyle ki, Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldıktan sonra ilk çıkartılan yasalardan biri de ilçemize verilmiş olan Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası'dır. Tüm İnebolulular bunun haklı gururunu yaşamaktadırlar."

"BEYAZ ŞERİTLİ İSTİKLAL MADALYASI" TÜRK OCAĞINDA SERGİLENİYOR

TBMM'nin 11 Şubat 1924 tarihli kararıyla İnebolulu kayıkçılara verilen Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası, İnebolu Türk Ocağı binasında korunuyor. Binanın sorumlusu Nurhayat Ergün, "Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş Savaşındaki o destansı gayretlerinden dolayı TBMM tarafından 11 Şubat 1924 tarihinde Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası'nı İnebolu Mavnacılarına vermiştir. Türk Ocağı binamızda İstiklal Madalyamız sergilenmektedir. Madalyamızı sabah 8.30'da kasadan çıkarıyoruz 17.00'de tekrar yerine koyuyoruz" dedi.- Kahraman kayıkçıların torunlarıKurtuluş Savaşı'nda cephane taşıyan kayıkçıların torunları, babaları ve dedelerinden dinlediklerini anlatırken duygulu anlar yaşadı.Marangoz Fahri Balta (85), Kurtuluş Savaşı'nda düşmana karşı kullanılan silah ve cephanelerin vapurlarla İnebolu'ya getirildiğini belirterek, "Bu denizin dalgasının içerisinde vapurdan silah ve cephaneler indiriliyor ve yağmurun fırtınanın içerisinde sahile çıkartılıyor. Sahilde de insanlarımız koşuşarak kapışarak depolara koyar veyahut da hazır olan kağnı arabalarıyla bekletmeden cepheye gönderirlerdi" diye konuştu.

Balta, halkın cephaneleri taşımak için adeta birbirleriyle yarıştıklarını, insanların arasında bu nedenle zaman zaman tartışmalar yaşandığına işaret etti.İlçede esnaflık yapan Tarık Uzunmehmetoğlu da (60), 1920'li yılların başında İnebolu'da yaşananları şöyle anlattı: "İstanbul'dan 1920'lerde gelen cephaneler ecdadımız, büyüklerimiz cephaneyi buraya çıkarmışlardır. Buradan Dumlupınar, Sakarya'ya intikal etmiştir. Bizim dedelerimiz burada namlı oldukları ve burası güvenli olduğu için cepheye buradan ulaştırılmıştır. Gemilerle geldiği zaman kıyıya taşındı. Buradan Kastamonu ve Çankırı üzerinden cepheye intikal ettirilmiştir. Bunun karşılığında TBMM'den bir kahramanlık madalyası İnebolu'ya verilmiştir."

Kurtuluş Savaşı\'nın İstiklal Madalyalı Kayıkçıları Tarihe Adlarını Yazdırdı
Kaynak: AA

Son Dakika Güncel Kurtuluş Savaşı'nın İstiklal Madalyalı Kayıkçıları Tarihe Adlarını Yazdırdı - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Hatay'da aranan şahıs yakalandı ve cezaevine gönderildi
    01:29 Hatay'da aranan şahıs yakalandı ve cezaevine gönderildi

    Hatay'ın Dörtyol ilçesinde hırsızlık suçundan 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasıyla aranan M.S., polis ekipleri tarafından gözaltına alındı. M.S., tutuklanarak cezaevine gönderildi.

  • İskenderun'da Yağma ve Kasten Yaralama Şüphelisi Tutuklandı
    01:28 İskenderun'da Yağma ve Kasten Yaralama Şüphelisi Tutuklandı

    Hatay'ın İskenderun ilçesinde meydana gelen yağma ve kasten yaralama olayının şüphelisi tutuklanarak cezaevine gönderildi. Hatay Emniyet Müdürlüğü ekipleri tarafından yakalanan şüpheli üzerinden bir adet pasaport, müştekiye ait kimlik ve 700 TL nakit para ele geçirildi.

  • Hatay'da 150 bin TL değerinde ikinci el malzeme çalan 2 şüpheli yakalandı
    01:27 Hatay'da 150 bin TL değerinde ikinci el malzeme çalan 2 şüpheli yakalandı

    Hatay Emniyet Müdürlüğü, Dörtyol ilçesinde bir iş yerinden çalınan 150 bin TL değerindeki ikinci el malzemelerin şüphelilerini yakaladı. Şüpheliler, adli işlemlerin ardından serbest bırakıldı.

  • Hatay'da 23 yıl hapis cezasıyla aranan şahıs yakalandı
    01:27 Hatay'da 23 yıl hapis cezasıyla aranan şahıs yakalandı

    Hatay'ın Dörtyol ilçesinde 23 yıl 9 ay 20 gün hapis cezasıyla aranan şahıs, Hatay Emniyet Müdürlüğü ekipleri tarafından yakalanarak cezaevine gönderildi. H.E.D. isimli şahıs, hırsızlık suçundan aranıyordu ve gözaltına alındıktan sonra tutuklandı.

  • İskenderun'da Ev ve Motosiklet Hırsızlığı Şüphelileri Yakalandı
    01:26 İskenderun'da Ev ve Motosiklet Hırsızlığı Şüphelileri Yakalandı

    Hatay'ın İskenderun ilçesinde meydana gelen evden hırsızlık ve motosiklet hırsızlığı olaylarının şüphelileri, emniyet güçleri tarafından yakalandı. İskenderun'da yaşanan 3 ayrı evden hırsızlık olayının şüphelisi A.S.Ç. tutuklanırken, bir motosiklet hırsızlığı olayının şüphelisi İ.T. ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

  • Hatay'da polis operasyonunda 9 kişi yakalandı, çok sayıda silah ele geçirildi
    01:24 Hatay'da polis operasyonunda 9 kişi yakalandı, çok sayıda silah ele geçirildi

    Hatay Emniyet Müdürlüğü ekipleri tarafından yürütülen çalışmalarda çeşitli suçlardan aranan 9 kişi yakalandı. Operasyonlarda çok sayıda silah ve mühimmat da ele geçirildi. Tutuklanan şüpheliler adli makamlara sevk edilirken, bazıları adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

  • Kırıkkale'de Ambulans ile Ticari Taksinin Çarpışması Sonucu 4 Kişi Yaralandı
    01:23 Kırıkkale'de Ambulans ile Ticari Taksinin Çarpışması Sonucu 4 Kişi Yaralandı

    Kırıkkale'de meydana gelen trafik kazasında, B.G. idaresindeki ticari taksi ile H.A'nın kullandığı ambulans çarpıştı. Kazada, sürücüler ve ambulansta bulunan sağlık çalışanları P.D. ve Ü.A. yaralandı. Yaralılar, hastaneye kaldırıldı.

  • Ankara'da seyir halindeki araç alevlere teslim oldu
    01:20 Ankara'da seyir halindeki araç alevlere teslim oldu

    Ankara'nın Etimesgut ilçesinde seyir halindeyken alevlere teslim olan araç kullanılamaz hale geldi. Etimesgut ilçesi Topçu mahallesinde seyir halinde olan bir araç yanmaya başladı. İtfaiye ekiplerinin müdahalesi ile söndürülen araç kullanılamaz hale geldi. Olayda yaralanan olmadı.

  • MediaTek, orta segment için yeni işlemcisini duyurdu: Dimensity 6300
    01:10 MediaTek, orta segment için yeni işlemcisini duyurdu: Dimensity 6300

    MediaTek, yüzde 10 daha güçlü olduğu iddia edilen Dimensity 6300 işlemcisini duyurdu. İki adet 2.4 GHz hızında ARM Cortex-A76 ve altı adet 2.0 GHz hızında ARM Cortex-A55 çekirdeklerinden oluşan işlemci, 108 Megapiksel sensörü ve 16 Megapiksel çözünürlüğünde iki sensörü destekliyor. Ayrıca 5G, Wi-Fi 5, Bluetooth 5.2 ve GPS bağlantıyı destekliyor.

  • Metin Akpınar'ın kızı Duygu Nebioğlu, annesi Suphiye Orancı'yı bulmak için harekete geçti
    01:09 Metin Akpınar'ın kızı Duygu Nebioğlu, annesi Suphiye Orancı'yı bulmak için harekete geçti

    DNA testiyle ünlü oyuncu Metin Akpınar'ın kızı olduğunu kanıtlayan Duygu Nebioğlu, şimdi de annesi Suphiye Orancı'ya ulaşabilmek için Müge Anlı'nın programına katıldı. Suphiye Hanım'ın çocuklarının biyolojik babasıyla ilgili iddialar da programda ele alındı. Ümit Besen ise bahsi geçen kadını tanımadığını ve olaylarla hiçbir ilişkisinin olmadığını belirtti.

  • Tesla Cybertruck Geri Çağrıldı
    01:09 Tesla Cybertruck Geri Çağrıldı

    Tesla, Cybertruck modellerinde yaşanan hızlandırıcı pedalın sıkışma sorunu nedeniyle tüm araçları geri çağırdı. Tasarım hatasının sebep olduğu sorun, şirket tarafından giderilecek ve üretimde değişiklik yapılacak.


Advertisement