Kyzikos'da Tarihi Mermerlerin Yakılarak Eritildiği Kireç Kuyuları Ortaya Çıkarıldı

Balıkesir'in Erdek İlçesi Düzler mevkiinde bulunan Kyzikos Antik Kenti'nin gün ışığına çıkması için 9 yıldır devam eden kazıların bu yıl ki bölümü 15 Eylül tarihinde sona eriyor. Bu sene gerçekleşen kazılarda dünyanın 8. harikası olarak kabul edilen Hadrianus Tapınağı'nda büyük depremlerde yıkılan ve tarihe ışık tutacak mermerlerin yakılıp, kireç haline getirildiği 2 kireç kuyusu ortaya çıkarıldı. Bu dönem kazıları yürüten ekibin başkan yardımcısı Yard. Doç. Korkmaz Meral, Tapınağın batı tarafında 2 tane kireç kuyusu ortaya çıkarıldı. Bir tanesi sağlam olarak çıktı, diğeri ise tahrip olmuş. Sağlam olanı yerinde bıraktık. Bunlara baktığımız zaman ister istemez tapınak kalıntılarının neden bu kadar azaldığını görebiliyoruz dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Erdek Belediyesi'nin desteği ile yürütülen bu dönem kazıları, Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Doç. Dr. Nurettin Öztürk Başkanlığı'nda, bir Yardımcı Doçent Doktor, iki doktora, 2 yüksek lisans ve 25 lisans öğrencisi ile 20 işçiden oluşan bir ekip tarafından yürütüldü. 15 Eylül tarihinde sona erecek kazılar ile ilgili bilgiler veren Kazı Başkan Yardımcısı Yardımcı Doçent Doktor Korkmaz Meral, Hadrianus Tapınağı'nda, büyük depremler sırasında yıkılan ve tarihe ışık tutacak mermerlerin kireç haline getirildiği iki kireç kuyusunun ortaya çıkarıldığını belirtti. Kireç kuyularının Ortaçağ ve Cumhuriyet döneminde yapıldığını ifade eden Meral, Tapınağın batı tarafında 2 tane kireç kuyusu ortaya çıkarıldı. Bir tanesi sağlam olarak çıktı, diğeri ise tahrip olmuş. Sağlam olanı yerinde bıraktık. İçi toprak doluydu ve ağaç kökleri vardı. Yıkılmasın diye içini temizlemedik. Temizlersek duvarları yıkılır. Bu şekilde bıraktık ki en azında buraya gelenlerin sağlam olarak görmelerini istedik. Bunlara baktığımız zaman ister istemez tapınak kalıntılarının neden bu kadar azaldığını ve tahribatın boyutlarını görebiliyoruz diye konuştu.

Bugüne kadar yapılan kazılarda, 40 sütunu olan Hadrianus Tapınağı'ndan tek sütun başlığının ortaya çıkarılabildiğini vurgulayan Meral, Bugüne kadar yaptığımız kazılarda daha çok sütun başlığı ortaya çıkması gerekirdi. Bu kadar büyük boyutlu yapıdan az sayıda kalıntı çıkması da ister istemez o dönemden itibaren tahribatın ne kadar üst düzeyde olduğunu gösteriyor. Zaten doğal tahribatlar var, depremler var ama bir de kireç ocağı şeklinde kullanılınca, ister istemez tapınaktan büyük miktarda malzemenin kaybolduğunu görebiliyoruz dedi.

Kazı Başkan Yardımcısı Yardımcı Doçent Doktor Korkmaz Meral, Kyzikos Antik Kenti'nde 9 yıldan bu yana sürdürülen kazılarda tapınağa ait mermer basamaklar, 3 giriş kapısı olan ve kilise olduğu tahmin edilen bir yapı, Pithos denilen küp şeklinde erzak deposu, 17 metre yüksekliğindeki sütunların, 2.25 metre çapındaki tamburları, tapınağa ait 105-85 ebadında mermer çatı kiremidi, frizler, içinde 10 kişinin hediyeleriyle birlikte gömülü olduğu bir lahit mezar, Roma dünyasının en büyük sütün başı, Kyzikos paraları, aslan başlı su olukları ve tapınağın 116 metre olan gerçek boyutu ortaya çıkarıldığını sözlerine ekledi.