Liselilerden Tasarruflu Melez Motor Sistemi

Meliha-Hasan Ali Bostan Çubuk Fen Lisesi öğrencileri, TÜBİTAK desteğiyle yürüttükleri "Arabamın 6. vitesi" adlı projeyle, benzin, mazot ve LPG türü yakıt kullanan arkadan itişli tüm motorlu taşıtları, elektrikle çalışır hale getirecek melez motor sistemi üretti.

Proje üzerinde danışman öğretmenleri Bünyamin Aktaş ile 18 ay süreyle çalışan 5 öğrenciden oluşan ekip, mevcut araçları elektrikli motorla destekleyen, geliştirilmeye açık melez motor sistemi geliştirdi.

Geliştirilen sistemin en büyük özelliği ise elektrik akülerinin dışarıdan şarj edilebildiği gibi, şaft hareketinden ve güneş enerjisinden kendi kendine şarj edilebilir olması.

Geliştirerek patentini almak istiyorlar

Proje danışman öğretmeni Bünyamin  Aktaş, öğrencilerinin uzun süredir üzerinde çalıştıkları sistemin önemli avantajları olduğunu belirtti.

Öğrencilerinin geliştirdiği sistemin aslında 2 elektrik motorlu olmasına rağmen maddi imkansızlıklar nedeniyle mevcut haliyle tek elektrik motoruna sahip olduğunu, ayrıca motorlar arasında geçişin manuel olarak yapıldığını, bunu dijital ortama aktarmak istediklerini belirten Aktaş, şunları söyledi:

"Bugüne kadar 10 bin liraya yakın harcamamız oldu. Projenin tamamen bitmesi için yaklaşık 6 bin liraya daha ihtiyacımız var, çünkü araca tek motorunu yerleştirebildik, 2'nci motorunu da yerleştirmemiz gerekiyor. İmkan bulursak patent almak istiyoruz. Patent alırsak okulumuz lehine imkanlarını kullanmak istiyoruz. Şu anki haliyle arkadan itişli araçlarda kullanılacak. İlerleyen süreçlerde bütün araçlarda kullanılabilecek proje. Dijital ortamlardan faydalanarak daha rahat kullanım imkanı sunacak bir proje. Şu anda sistem şalterler yardımıyla manuel olarak çalışıyor. İstediğimiz devire geldiğinde, manuel olarak elektrikli motora geçiyoruz."

Bünyamin Aktaş, öğrencilerin geliştirdiği sistemin yakıt tasarruf ölçümlerini Çubuk-Ankara Karayolu'nda yaptıklarını, yüzde 70'in üzerinde yakıt tasarrufu elde edebileceğini hesapladıklarını söyledi.

Harici şarja ihtiyaç duymadan yol alabiliyor

Proje ekip üyelerinden İsmail Tarık ise projenin daha önce okulun enerji ihtiyacının rüzgar tribünü ve güneş enerjisi paneliyle karşılanmasına yönelik yaptıkları çalışmanın ardından fikir olarak doğduğunu ve üzerinde çalışmaya başladıklarını anlattı.

Öğretmenlerinin danışmanlığında 5 kişilik ekiple 1,5 yıllık çalışma sonucunda emeklerinin karşılığını aldıklarını dile getiren Tarık, şunları söyledi:

"Projede arkadan itişli araçların arkasına yerleştirdiğimiz elektrikle çalışan 2 motor sayesinde şaftı hareket ettiriyoruz. Araç 90-100 kilometre hızda devrini aldıktan sonra sistem manuel olarak devreye giriyor. Böylece elektrikli motorlar hareketi devam ettiriyor. Sistemde elektrikli motoru çalıştıran akülerin dolumunu 4 farklı şekilde yapabiliyoruz. Birincisi evimizde kullandığımız şebeke elektriğiyle, 2'ncisi arabamızda bulunan aküye inverter bağlayarak, 3'üncüsü aracımıza yerleştirdiğimiz güneş panelleriyle aracımızın güneşte bulunduğu zaman dolumlarını sağlıyoruz, 4'üncüsü ise araç eğimli yollardayken şafttan aldığı enerji ile elektrik üreterek, tekrar elektrik sağlama imkanımız oluyor. Araç kendi kendine enerji ürettiği için, hiç durmadan 24 saat aracımız sürekli gidebiliyor."