Musa Anter'in Hayatı Beyaz Perdeye Taşındı

TÜRKAN TOSUN - Kürt yazar, şair ve gazeteci Musa Anter'in hayatı "Asasız Musa" filmi ile beyaz perdeye taşındı.

20 Eylül 1992'de Diyarbakır'da öldürülen Musa Anter'in hayatını 6 sezondur "Araf" ismiyle tiyatroda sahneleyen Aydın Orak, bu kez imge ve metaforları kullanarak Anter'in hayatını beyaz perdeye taşıdı. Film, Musa Anter'in yaşamını sürdürdüğü Mardin, Nusaybin, Akarsu beldesi ve doğduğu köy olan Zivinge'de geçiyor. Filmde, Anter rolünü, oyuncu Turgay Tanülkü canlandırıyor.

Yönetmen Aydın Orak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, elinde Musa Anter ile ilgili yüzlerce belge, video ve fotoğraf bulunduğunu belirterek, Anter'i ayrıca sinemada anlatabilmek için "Asasız Musa" filmini çektiğini söyledi.

İlk uzun metrajlı filmini çektiğini belirten Orak, "Kürtlerin Ape Müsa'sı (Musa Amca) olan Anter'i hep gündemde tutmak istiyorum. Sonuçta katledilmiş bir yazar ve gerçek failleri hala yargı önüne çıkarılmadı" dedi.

Anter'i, tiyatro ve sinemada işlemenin bıçak sırtı bir durum olduğunu savunan Orak, Anter'le ilgili çalışmaya 7 yıl önce başladığını, ailesinden ve arkadaşlarından sürekli Anter'i dinlediğini, tiyatro oyunu nedeniyle gittiği her turneden onunla ilgili materyal topladığını aktardı. Musa Anter ile ilgili bir tez hazırlayabilecek durumda olduğunu anlatan Orak, "Zaten bu kadar bilgi ve belgeye sahip olmasaydım belki de Anter ile ilgili bir film yapma cesaretini gösteremezdim" diye konuştu.

Orak başrol için neden Turgay Tanülkü'yü seçtiğine dair soruyu da: "Filmde başrol oyuncu yok. Filmin başrolü fötr şapka, pardösü ve tahta bavuldur. Turgay Tanülkü de filmin en iyi sahnelerinden birinde oynuyor" şeklinde yanıtladı.

Filmde öldürülme sahnesinin de filmde yer aldığını ancak filmin anlatımının daha çok epizotlardan oluşan bir film olduğunu vurgulayan Orak Ape Musa'nın sanki film boyunca sette olduğunu söyledi.

Kullanılan müzikle ilgili ise daha çok sessizlik ve sahnenin gerçek sesini kullandıklarını ancak Kürtçe ıslıkların sürekli hissedileceğini kaydeden Orak, film için hazırlanan özel müziklerin Murat Hasarı'ya ait olduğunu ifade etti.

Oyunca Turgay Tanülkü ise 1980'li yıllarda bir tiyatro turnesi sonrasında Anter ile tanıştıklarını ifade ederek şunları anlattı:

"Oyundan sonra çay içmiştik. Sohbet ederken onun ülkem adına barış elçisi olduğundan söz etmiştim. Onu yitirdiğimizde ülkem ve dünya barışından bir parça daha koptuğunu hissettim."

Filmde rol olan Musa Anter'in kızı Rahşan Anter, "Biz kardeşlerin rolleri sembolik oldu. Yönetmenin istediklerini yaptık. Film ekibiyle baba evinde buluştuk. Genç ve idealist bir ekiple karşılaştık. Amatör heyecan ile profesyonellik birleşmişti. Herkes elinden gelen yapmak için yarışıyordu adeta. Bize ne zor şartlar içinde çalıştıklarını hiç belli etmediler. Aydın Orak, Ape Müsa'yı dantel gibi işliyor. Umarım bu öz verili çalışmalarının, her türlü karşılığını alırlar" değerlendirmesinde bulundu.

Ekim ayında vizyona girecek olan filmin galası, Anter'in ölüm yıldönümü olan 20 Eylül'de Diyarbakır'da gerçekleştirecek. - Erbil