Son Zeytini "Başakçılar" Topluyor

HAKAN FİRİK - Edremit Körfezi'nde zeytin sezonunun tamamlanmasının ardından işe koyulan başakçılar, hasat sonrası yere dökülen ve ağaç dallarında kalan zeytinleri toplayarak hem aile bütçelerine hem de ülke ekonomisine katkıda bulunuyor.

Başakçı olarak adlandırılan kişiler tarafından toplanan zeytinlerden bazıları tuzlama olarak sofralarda kullanılıyor. Kalanlar ise sabun sanayisinde kullanılmak üzere sıkılarak zeytinyağına dönüştürülüyor.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, sahip olduğu 12 milyonun üzerinde zeytin ağacıyla Türkiye'nin en önemli zeytin üretim merkezlerinden olan Edremit Körfezi'nde bu ürün elle, çırpma yöntemiyle ya da teknolojik ekipmanla hasat ediliyor.

Ne kadar özen gösterilse de ağaç dibine dökülen zeytinlerin son sahipleri olan başakçılar, hasadın tamamlandığı zeytin bahçelerinde bugünlerde yoğun mesai harcıyor.

Yıllık yaklaşık 130 bin tonluk Türkiye zeytin rekoltesinin yüzde 25'inin elde edildiği Edremit Körfezi'nde ağaç dibine dökülen tahmini 3 bin 250 ton "dip zeytin"i ekonomiye kazandıran başakçıların topladığı ürünler, sofralık, yağlık ve sabunluk olarak değerlendiriliyor. Başakçılar, topladıkları zeytinlerden kendi ihtiyaçları kadarını ayırdıktan sonra kalanını fabrikalara satarak aile bütçelerine gelir sağlıyor.

Kilogram fiyatı kalitesine göre 1-2 liradan piyasaya sürülen ve hasat sonrası zeytinler, yoksul vatandaşlara az da olsa geçim kaynağı oluyor.

Ayvalık Ziraat Odası Başkanı Hasan Kıtay, körfezde tahmin edilen zeytin rekoltesinin yüzde 10'unun başak olduğunu söyledi.

Zeytinyağı fiyatlarının yüksek olması nedeniyle bu sezon başak zeytinlerin kilogramının 2 liraya kadar yükseldiğini belirten Kıtay, "Başak dönemi devam ediyor. Geçim kaynağı kısıtlı olanlar, köylümüz, çiftçimiz başak toplayarak hem ülke ekonomisine katkıda bulunuyor hem de kendi ekonomilerine katkı yapıyor" dedi.

Kıtay, başak zeytinlerden elde edilen yağın bir bölümünün sofralık olarak tüketildiğini, kalanların ise sabun üretiminde kullanıldığını dile getirdi.

Başakçılardan Selahattin Kalay da başak zeytinlerinin kendileri için ekmek parası anlamına geldiğini ifade etti.

Hülya Öge ise zeytin sezonu sonrası arazide kalan başak zeytinlerden günde 20-30 kilogram topladıklarını ve kilogramın 1-2 liradan sattıklarını anlattı.

Naile Tuncer, başakçılık ile aile bütçesine katkı sağladığını kaydederek, "Çocuklarıma ekmek parası kazanıyorum. Günlük 20-30 liralık başak topluyoruz. Ekmek paramızı çıkaracak kadar var, biz de topluyoruz" diye konuştu.