TCMB Finansal İstikrar Raporu Açıklandı - Son Dakika
Ekonomi

TCMB Finansal İstikrar Raporu Açıklandı

TCMB, Finansal İstikrar Raporunda, kredi büyüme hızının daha sürdürülebilir seviyelerde istikrar kazandığı belirtildi.

27.11.2014 12:03  Güncelleme: 12:16
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Finansal İstikrar Raporu'nda, kredi büyüme hızının daha sürdürülebilir seviyelerde istikrar kazandığı belirtildi.

TCMB tarafından ikincisi yayımlanan raporun "Finans Dışı Kesim" başlıklı kısmında, hanehalkı finansal varlık/yükümlülük dengesindeki kademeli iyileşme devam ettiği belirtildi.

Makro ihtiyati tedbirlerin de katkısıyla bireysel kredi kartı ve taşıt kredilerinin yıllık büyümesi yavaşlarken, ihtiyaç ve konut kredileri görece güçlü bir seyirin izlendiği ifade edilen raporda, tüketim harcamalarındaki zayıflamanın hanehalkı varlıklarındaki büyümeyi desteklediği ve özellikle yatırım fonlarındaki artışın dikkati çektiği kaydedildi.

Reel sektörün finansal yükümlülüklerinin GSYH'ye oranı, yurt içi kaynaklı olarak artmaya devam ederken, yurt dışı yükümlülükler GSYH'ye oranla daha istikrarlı seyrettiği ifade edilen raporda, yurt içi yükümlülüklerdeki artışta bankalardan sağlanan Türk parası (TP) kredilerin ön plana çıktığı ve yabancı para (YP) kredi kullanımlarının ise görece zayıf seyrini sürdürdüğü bildirildi.

Yurt içi kredi koşullarının ve faiz oranları gelişiminin, bankaların ticari kredi kullandırımlarında istekli bir duruş sergilediğine işaret ettiği ifade edilen raporda, reel sektörün yükümlülükleri artarken, mevduatlarının zayıf bir büyüme patikası izlemeye devam ettiği bilgisi verildi.

Raporun, "Finansal Kesim" başlıklı kısmında, kredi/GSYH oranında 2013 yılında yaşanan hızlı artışın alınan makro ihtiyati tedbirler ve sıkı para politikası duruşunun da katkısıyla yavaşladığı belirtilerek, şunlar aktarıldı:

"Kredilerin GSYH'ye kıyasla hızlı bir şekilde artması, finansal sistemi olası iç ve dış şoklara karşı daha duyarlı hale getirmektedir. 2013 yılı içinde kredi/GSYH oranı uzun dönem ortalamasının çok üzerinde ve keskin bir şekilde artış eğilimi göstermiş, finansal istikrar açısından müdahale edilmesinde fayda görülmüştür. Nitekim alınan makro ihtiyati tedbirlerin ve izlenilen sıkı para politikasının da katkısıyla söz konusu artış yeniden uzun dönem ortalamasına gerilemiştir.

Makro ihtiyati tedbirlerin yanı sıra yurt içi ve yurt dışı gelişmeler de yavaşlama üzerinde etkili olmuştur. Küresel kırılganlıkların artabileceği bir dönem öncesinde kredi büyüme hızının yavaşlaması, finansal istikrar açısından olumlu olarak değerlendirilmektedir. Bu sayede hızlı büyümenin getirdiği sermaye yeterliliği baskısı azaltılmış, olası dalgalanmalarda otoritelerin kredi piyasasına dönük atabilecekleri destekleyici adımlara finansal sistemin olumlu yanıt verme kapasitesi artırılmıştır."

Diğer gelişmekte olan ülkelerle karşılaştırıldığında da Türkiye'nin 2011 - 2013 yılları arasında gözlenen yüksek kredi/GSYH oranı artışıyla ayrıştığı vurgulanan raporda, ancak son dönemde söz konusu oranın diğer ülkelere benzer seviyede artmakta olduğu kaydedildi.

"Kredi büyümesi TCMB'nin referans değerine yakın bir düzeyde istikrar kazanmıştır"

Bu durumun, mevcut kredi artışının GSYH büyümesi ile daha uyumlu olduğu değerlendirmelerini pekiştirdiği ve Türkiye'ye dönük risk algılamalarını olumlu etkilediği dile getirilen raporda, şunlar belirtildi:

"Kredi büyüme hızı daha sürdürülebilir seviyelerde istikrar kazanmıştır. Mayıs 2014 tarihli son Finansal İstikrar Raporu'ndan bu yana, kredilerin kur etkisinden arındırılmış büyüme hızı gerilemeye devam etmiştir. Diğer taraftan, 2014 yılının üçüncü çeyreğinden itibaren para politikası faiz oranlarında yapılan ölçülü indirimlerin de desteği ile kredi büyümesi TCMB'nin referans değerine yakın bir düzeyde istikrar kazanmıştır. Kredi-mevduat faiz farklarında 2014 yılı ilk çeyreğinden bu yana yaşanan gerileme yakın dönemde sona ermiş görünmektedir.

İhtiyaç kredisi faiz farkındaki yataylaşma eğilimi ve TP firma kredisi faiz farkında gözlenen yukarı yönlü hareket, bankaların kredi arzına daha temkinli yaklaşmaya başladığının bir işareti olarak değerlendirilmektedir. Bankacılık sektörünün brüt tahsili gecikmiş alacak (TGA) bakiyesinde yukarı yönlü hareket dönem içinde TGA'ya dönüşen kredi tutarındaki artışlardan kaynaklanmıştır. TGA gelişiminin alt kalemleri incelendiğinde, yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde dönem içi tahsilatlar yatay seyir izlerken aynı dönemde TGA'ya dönüşen tutarların arttığı görülmektedir. Yakın izlemedeki krediler de benzer bir seyir izlemektedir."

Akım TGA tutarlarındaki ivmelenmenin başta bireysel kredi kartı alacakları ve ihtiyaç kredileri olmak üzere tüm kredi TGA oranlarına sınırlı artış olarak yansıdığı vurgulanan raporda, 2014 yılbaşından itibaren bireysel kredi TGA oranı artışlarının etkisiyle toplam kredi TGA oranında bir miktar artış olduğu belirtildi.

Üçüncü çeyrekte ise bireysel kredilere ek olarak firma kredilerinde de TGA oranlarının bir miktar arttığı bilgisi verilen raporda, şunlara yer verildi:

"Firma kredileri TGA'ları, ekonomik aktivitedeki döngüler ile uyumlu bir şekilde gelişmektedir. Bu bağlamda, 2013 yılının ikinci yarısında başlayan ticari TGA'lardaki yavaşlama eğiliminin, son dönemde yerini kademeli yükselişe bıraktığı izlenmektedir. KOBİ kredisi TGA oranı 2014 yılının üçüncü çeyreğinde bir miktar artış göstermiştir. Büyük ölçekli firmalara kullandırılan kredilerdeki TGA oranları ise halen düşük seviyelerini korumaktadır. Karşılıksız çek oranı ise daha istikrarlı seyretmektedir.  Firma kredilerindeki TGA gelişimi sektörler bazında incelenmiş, özellikle toplam brüt TGA tutarı içerisinde en yüksek paya sahip ilk beş sektör ile YP ticari kredi kullanımında öne çıkan seçilmiş dört sektöre odaklanılmıştır.

Buna göre gerek yabancı para krediler, gerekse toplam brüt TGA içinde payı en yüksek sektörlerden biri olan 'İnşaat, GYO ve Emlak Komisyonculuğu' sektöründe TGA oranının geçici bir atıştan sonra yılın son çeyreğinde bir miktar düştüğü gözlenmektedir. YP kredilerde önemli bir paya sahip olmalarına rağmen, 'Tekstil, Konfeksiyon ve Dericilik' sektöründeki TGA oranı düşüş eğilimini korurken, 'Taşımacılık ve Depolama' ile 'Elektrik, Gaz ve Su Kaynakları' sektörlerinde TGA oranı hafif yükselse de yüzde 1 - 2 gibi düşük bir seviyede kalmaya devam etmiştir. Toplam TGA tutarında yüzde 18 gibi yüksek bir ağırlığı olan 'Toptan ve Perakende Ticaret' sektöründe de TGA oranları genel olarak yatay seyretmiştir."

"İşsizlik oranlarındaki artış, bireysel kredi TGA oranlarına altı aylık bir gecikme ile yansımaktadır"

Raporda, yılın ikinci çeyreğinde gözlenen işsizlik oranındaki artışın teminatsız bireysel kredi TGA oranlarına olumsuz yansıdığı ve bu kredilerin TGA oranlarını sınırlı düzeyde artırdığı aktarılarak, bireysel kredi kartı TGA oranlarının 2013 yılı ortalarından, ihtiyaç kredisi TGA oranları ise 2013 yılsonundan itibaren artışa geçtiği kaydedildi.

Bireysel kredi kartı TGA oranında 2013 yılı ikinci yarısından itibaren görülen artış eğiliminde, TGA tutarlarındaki artışın yanı sıra kredi kartı bakiyesindeki büyümenin önce ivme kaybetmesinin ve sonrasında da gerilemesinin etkili olduğu aktarılan raporda,  teminatlı tüketici kredilerinde ise olumlu görünüm korunduğu belirtildi.

Taşıt kredileri TGA oranlarının, taşıt kredisi bakiyesindeki düşüşe rağmen yatay seyrederken, konut kredileri TGA oranlarında kademeli düşüşün sürdüğü kaydedilen raporda, şunlar kaydedildi:

"Bankalara ve finansman şirketlerine tahsili gecikmiş kredi kartı ve tüketici kredisi borcu bulunan gerçek kişi sayısında önemli bir değişim görülmemekle birlikte, varlık yönetim şirketlerine borcu bulunanların sayısı 2013 yılsonuna göre yüzde 20 oranında artış göstermiştir. Söz konusu eğilim, bankaların varlık yönetim şirketlerine donuk alacak satışlarını artırdığına, bu nedenle aslında 2014 yılının ilk dokuz ayında bankaların da bireysel kredi borcu olan gerçek kişi sayısında önemli bir miktarda artışa işaret etmektedir.

İşsizlik oranlarındaki artış, bireysel kredi TGA oranlarına altı aylık bir gecikme ile yansımaktadır. Tarihsel gelişimi incelendiğinde, işsizlik oranlarının teminatsız tüketici kredilerinin TGA oranları açısından bir öncü gösterge olabileceği değerlendirilmektedir. İşsizlik oranları ile bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredisi TGA oranları arasında yaklaşık altı-yedi aylık gecikmeli bir ilişkinin olduğu görülmektedir. İşsizlik oranlarında yılın ikinci çeyreğinde gözlenen artış dikkate alındığında, önümüzdeki dönemde de ihtiyaç kredisi ve bireysel kredi kartı TGA oranlarının yüksek seyrini bir süre daha koruyabileceği değerlendirilmektedir."

- İstanbul

Kaynak: AA

Son Dakika Ekonomi TCMB Finansal İstikrar Raporu Açıklandı - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Çukurova'da Üretilen Turp, Ispanak ve Pırasa Malatya İçin Hasat Ediliyor
    10:57 Çukurova'da Üretilen Turp, Ispanak ve Pırasa Malatya İçin Hasat Ediliyor

    Çukurova'nın bereketli topraklarında yetişen turp, ıspanak ve pırasa, deprem bölgesi Malatya için hasat ediliyor. Kadınlar Ramazan ayında zorlu mesailerini sürdürerek ürünleri toplarken, erkekler ise nakliye işlemleriyle uğraşıyor. Ürünler tazyikli sularda yıkanarak Malatya'ya sevk ediliyor.

  • Bilecik'in İhracatı Azaldı, İthalatı Arttı
    10:51 Bilecik'in İhracatı Azaldı, İthalatı Arttı

    Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı 2024 Şubat ayı dış ticaret istatistikleri verilerine göre, Bilecik'in ihracatı yüzde 17,5 azalarak 10 milyon 826 bin dolar, ithalatı ise yüzde 34,9 artarak 10 milyon 122 bin dolar olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde ise Şubat ayında ihracat yüzde 13,6 artarken, ithalat yüzde 9,2 azaldı.

  • Devrekani'de yapılan yatırımlar tersine göçü başlattı
    10:46 Devrekani'de yapılan yatırımlar tersine göçü başlattı

    Devrekani Belediye Başkanı Engin Altıkulaç, göreve geldikleri 5 yıl içinde ilçeye 1 milyar liranın üzerinde yatırım kazandırdıklarını belirtti. Yapılan yatırımlar ve doğalgazın ilçeye gelmesiyle birlikte göç veren ilçeye tersine göç başladı.

  • Ticaret Bakanı: Ovaköy Gümrük Kapısı'nın açılması için Irak ile görüşmeler sürüyor
    10:37 Ticaret Bakanı: Ovaköy Gümrük Kapısı'nın açılması için Irak ile görüşmeler sürüyor

    Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Kalkınma Yolu Projesi'nin önemli bir geçiş güzergahını teşkil edecek Ovaköy Gümrük Kapısı'nın açılması için Irak hükümeti ile görüşmelerin sürdürüldüğünü bildirdi. Ovaköy Gümrük Kapısı'nın açılmasıyla birlikte Habur Gümrük Kapısı üzerindeki yükün hafifleyeceği ve dış ticaret hacminin artacağı değerlendirilmektedir.


Advertisement