Tunceli'de 1938 Olaylarıyla İlgili İlk Kez Kazı Yapılacak

Tunceli'de 1938 yılındaki askeri harekat sırasında, Hozat İlçesi'ne bağlı Karabayır Köyü'nde Canan ve Baran soyadını taşıyan 2 aileye mensup 24 kişinin kurşuna dizililerek öldürüldüğü ve toplu olarak gömüldüğü iddialarıyla ilgili, mahkeme kararı ile yarın bölgede kazı yapılacak.

Hozat İlçesi'nin Karabakır Köyü'nde yaşayan Baran ve Canan ailelerine mensup kişilerin iddiasına göre, 14 Ağustos 1938 tarihindeki askeri hareket sırasında, toplanan ve aralarında kadın ile çocukların da bulunduğu 24 kişi, Saka Sure mevkiinde kurşuna dizildi. Yakınlarının öldürüldüğü yerde anıt mezar yaptırmak isteyen aile üyeleri, kazdıkları alandan insan kemikleri çıkması üzerine kemikleri yeniden gömerek anıt mezar yapımını durdurdu. Aile fertleri, avukat Cihan Söylemez aracılığıyla Hozat Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvurarak, yakınlarına ait olduğunu ileri sürdükleri kemiklerle ilgili detaylı inceleme yapılmasını talep etti. Ancak ailelerin bu talepleri Hozat Başsavcılığı tarafından zaman aşımı gerekçe gösterilerek reddedildi.

Ailelerin avukatı Cihan Söylemez, zaman aşımı gerekçesiyle verilen takipsizlik kararının kaldırılması için Erzincan Ağır Ceza Mahkemesi'ne başvurdu. Başvuruyu değerlendiren mahkeme, oy çokluğu ile Hozat Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen takipsizlik kararını kaldırarak, olayla ilgili etkin soruşturma yürütülmesi gerektiğine hükmetti.

Mahkemenin 17 Temmuz 2014 tarihli kararında, "Böyle bir sonuca ancak teknik bir inceleme yapılarak varılabileceği, bu incelemenin ise ele geçirilen kemiklerin insan kemiği olduğunun tespitinden sonra, kemikler üzerinde ve kemiklerin ele geçirildiği olay yerinde yapılacak bilimsel araştırma şeklinde gerçekleştirilmesi gerektiği, oysa ki somut olayda; kemiklerin hangi tarihe ait olduğu ve kesin ölüm sebebinin araştırılmaksızın kemiklerin 1938 yılına ait olduğu kabulü ile etkin soruşturma yapılmaksızın kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verdiği görülmüştür" denildi.

Mahkeme, ayrıca kararın bu şekilde kesinleşmesi halinde, durumun Anayasa ve kanuna aykırılık teşkil ettiğini, başvuran aleyhine uluslararası insancıl hukuk kuralları ile tanınan haklarının ihlaline yol açabilecek nitelikte olduğunu belirterek, Hozat Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin kararını oy çokluğu ile kaldırdı.

KAZI YAPILACAK

Tunceli'deki 1938 olaylarına ilişkin mahkeme kararı ile ilk kez bölgede kazı yapılacak. Baran ve Canan ailelerinin avukatı Cihan Söylemez, Erzincan Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararından sonra Hozat Cumhuriyet Başsavcılığı'nın söz konusu alanda yarın kazı çalışması başlatacağını ifade ederek, "1938 yılındaki Dersim olaylarıyla ilgili mahkeme tarafından ilk kez somut adım atılacak ve tarihi bir karar hayata geçecek. Toplu mezarda çıkarılacak kemikler üzerinde DNA testi yapılacak ve ölüm tarihleri ile ilgili bilimsel çalışma yapılacak. Bizler, adli tıp tarafından yapılacak bu çalışmalarda Dersim olaylarının en somut kanıtının ortaya çıkacağından eminiz. Yarın yapılacak kazı  ilk somut adım olması nedeniyle bizler için tarihi bir an olacak" dedi. - Tunceli