Türkiye, Suriye'nin Tarihi Eserleri İçin 'Acil Kırmızı Liste' Yayınladı

Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal, "ICOM tarafından İngilizce, Fransızca, Almanca ve Arapça olarak yayınlanan 'Suriye Acil Durum Kırmızı Listesi'ni dilimize çevirdik ve ülkemizin dört bir yanına dağıtmaya başladık" dedi.

Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal'ın talimatıyla gerçekleştirilen temasların ardından Suriye'den kaçırılan kültür varlıklarının yasa dışı ticaretinin engellenmesi amacıyla Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) tarafından bugüne dek dört dilde yayımlanan "Acil Kırmızı Liste: Suriye'nin Risk Altındaki Kültür Varlıkları Broşürü" Türkçeye çevrildi.

"SURİYE, IRAK VE BÖLGEDEKİ DİĞER ÜLKELERİN KÜLTÜR VARLIKLARI KONUSUNDA DUYDUĞUMUZ ENDİŞE, ÜLKEMİZ KÖKENLİ KÜLTÜR VARLIKLARINA DUYDUĞUMUZ ENDİŞEDEN FARKSIZDIR"

Son dönemde DAİŞ'in Suriye'den kaçak kazılar ve kültür varlığı kaçakçılığı vasıtasıyla kendilerine finansman sağladığı ve bu konuda Türkiye'nin etkisiz kaldığı, hatta göz yumduğu şeklinde haksız ve çirkin iddiaların ortaya atıldığını belirten Bakan Mahir Ünal, "Bizim ortak tarihi ve kültürel mirası paylaştığımız Suriye, Irak ve bölgedeki diğer ülkelerin kültür varlıkları konusunda duyduğumuz endişe, ülkemiz kökenli kültür varlıklarına duyduğumuz endişeden farksızdır. Ülkemizin konuya gereken hassasiyeti göstermek amacıyla 2012 yılından beridir ulusal ve uluslararası düzeyde çeşitli girişimler başlatmış olduğunu bir kez daha hatırlatmak istiyorum. Öncelikle, Suriye kökenli kültür varlıkları için ülkemizin bir pazar ve geçiş ülkesi olmasının önlenmesi ve şüpheli durumlarda gerekli araştırma ve müdahalelerin yapılması amacıyla sınıra yakın illerimizdeki kolluk ve gümrük birliklerimizin teyakkuzda olmaları için tüm uyarılar yapılmıştır ve bu konuda tüm birimler hassas şekilde davranmaktadır. Ayrıca yurt içi ve yurt dışındaki ilgili tüm paydaşlarla sürekli toplantılar yaparak, konuya dikkat çektik. Son olarak İstanbul'da bizim başkanlığımızda toplanan Güneydoğu Avrupa Kültür Bakanları Toplantısı'nda konuyu etraflıca gündeme getirdik" diye konuştu.

Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) tarafından İngilizce, Fransızca, Almanca ve Arapça olarak yayınlanmış olan 'Suriye Acil Durum Kırmızı Listesi'ni Türkçe'ye tercüme ederek baskısının yapıldığını belirten ve Türkiye'deki müzeler, özel müzeler, koleksiyoncular, gümrükler, emniyet birimleri ve ilgili tüm paydaşlara dağıtmaya başladıklarını kaydeden Bakan Ünal, "Müzeleri ve müze uzmanlarını temsil eden ICOM'un hazırladığı Kırmızı Listeler belirli ülkelerden kaçırılan kültür varlıklarının yasa dışı ticaretini engellemek üzere tasarlanmıştır. Kırmızı Liste, kültür varlıkları risk altında olan ülkelerdeki koruma mevzuatı hakkında kısa bilgiler vererek farkındalığın arttırılmasını amaç edinmektedir. Suriye'deki kültürel miras alanlarındaki büyük çaplı hasar ve talan raporlarının ardından ICOM, sanat ve kültür mirası uzmanları ile güvenlik görevlilerinin ulusal ve uluslararası yasalarla korunan Suriye eski eserlerini tespit edebilmelerine yardımcı olmak amacıyla "Acil Kırmızı Liste: Suriye'nin Risk Altındaki Kültür Varlıkları" adlı listeyi yayımladı. Eserlerin teşhis edilmesini kolaylaştırmak için hazırlanan liste yasa dışı alınıp satılması en muhtemel kültür varlıklarının türlerini ve kategorilerini gösteriyor. Müzeler, müzayede evleri, sanat tacirleri ve koleksiyoncular bu tarz eserlerin kökenlerini ve ilgili yasal evrakı dikkatle ve tam olarak araştırmadan eserleri satın almamaları konusunda ikaz ediliyor. Broşürde yayınlanan eserler Suriye'den çalınan kültür varlıkları değil, kültürel miras kurumlarının envanterinde kayıtlı eserlerden örnekler içermekte ve Suriye kökenli kültür varlıklarının tanınmasını amaç edinmektedir" şeklinde konuştu.

"TARİHİ VE KÜLTÜREL VARLIKLARIN ZARAR GÖRMESİNİ ÖNLEMEKTE EN HAYATİ ROL BİZE DÜŞÜYOR"

Türkiye'nin bölgede her anlamda stratejik bir role sahip olduğunun altını çizen ve "Mevcut olumsuzluklardan tarihi ve kültürel varlıkların zarar görmesini önlemekte de en hayati rol bize düşüyor" açıklamasında bulunan Bakan Ünal, yaşanan terör olayları, çatışmalar ve savaşların hoyratça kültürel mirasa da zarar verdiğini belirtti.

Bakan Ünal, "Dünya mirasına, insanımıza ve bölgemize karşı sorumluluğumuz; bu durumu kapsamlı ve ciddi bir şekilde değerlendirmemizdir. Zaten Türkiye 'Kültür Varlıklarının Yasadışı İthal, İhraç ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi', 'Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme' ve 'Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'ne taraftır. Ayrıca Bakanlığımız, güvenlik güçlerimiz ve tabii ki özellikle UNESCO Türkiye Milli Komisyonu olarak 2012 yılından bu yana bu konuda çok önemli çalışmalar yapıyoruz. Binlerce yıllık insanlık mirasının gerektiği gibi korunması için yürüttüğümüz hassas çalışmalara şimdi bir yenisini daha eklemiş olduk. Kültürel mirası çalmasına karşı uluslararası bir duyarlık oluşması, harekete geçilmesi, insanlığın maddi manevi değerine zarar vermeye çalışan terörün ve savaşların karşısında bir medeniyet olarak, birlikte güçlü bir set örülmesi gerektiğini düşünüyorum. Kültürel mirasın korunması insanoğlunun zaman içindeki yolculuğunun kesintiye uğramasını da engelleyecektir. Böylece geçmişini bilen kuşaklar, daha sağlıklı ve daha güzel yarınlara ulaşacaklardır. Şunu da ifade etmeliyim ki; bizim sorumluluğumuzun bir boyutunu da kendi geçmişimiz oluşturuyor. Bahsettiğimiz bölgeler bir asır öncesine dek Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarıydı ve bu kültürel varlıklar ortak kültürümüzün izlerini taşıyorlar" dedi.

"İRAN İLE MUTABAKAT ZAPTI İMZALADIK"

İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin Türkiye'yi ziyaretinde iki ülke arasında 'Kültür Varlığının Yasadışı İthali ve İhracının, Transitinin ve Mülkiyet Transferinin Yasaklanması ve Önlenmesine İlişkin Mutabakat Zaptı'nın imzalandığını da hatırlatan Bakan Ünal, "İran ile de bu anlamda ortak işbirliği yürüteceğiz" diye konuştu. - ANKARA