Vatandaş Biyometrik Nedir Bilmiyor

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) öncelikle kurumla sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularına ilk müracaatları sırasında kurum tarafından verilen sağlık karnesinin ibraz edilme zorunluluğu ile kurumlarca düzenlenen muayene istek belgesini Sağlık Uygulama Tebliği ile daha önce kaldırmıştı.

Sonrasında T.C. kimlik numaraları üzerinden provizyon alınarak işlemler sağlık karnesiz olarak yürütülmeye başlandı. Böylelikle sağlık karnesi tarihe karışmış oldu. Sağlık hizmetlerinin elektronik ortamda güvenli ve güvenilir sunulması amacıyla sürekli arayışlar içinde olan SGK, yakınlarının kimliği ile usulsüz muayene olmayı önleyen bir adım daha atarken süre konusunda sıkıntılar yaşanıyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), bazı usulsüzlüklerin önüne geçmek ve vatandaşların özel hastane ile tıp merkezlerinden daha hızlı ve verimli sağlık hizmeti alabilmelerine imkân sağlayacak 'Biyometrik Kimlik Doğrulama Sistemi'ni 1 Aralık'tan itibaren zorunlu hale getirilmesi ile ilgili vatandaşın kafası karışıyor. Birçok özel hastanede hala cihazın tam kontrolü sağlanamazken, hastane çalışanları da sistemle ilgili tecrübesizlik yaşıyor. 2. aşama özel hastanelerde ve tıp merkezlerinde avuç izi veya parmak izi olmayan kişiler özel hastanelerde tedavi ile ilgili biyometrik cihazla ilgili teknik bilgi veren özel bir hastanede teknik sorumlu olarak çalışan Mehmet Çetin şunları söyledi:

0–12 YAŞ ARASI ÇOCUKLARA GERE YOK

"Bu sistem 1 Aralık itibariyle özel hastanelerde zorunlu hale geliyor. Bunun için hastanın TC. numarası, kimlik, pasaport veya ehliyeti ile gelmesi yeterli olacaktır. İşlem parmak izi olarak sağ ve sol işaret parmaklarının 3'er defa cihaza tanıtmalarıyla anında Ankara'daki veri tabanına kaydedilmiş oluyor. Her hastanın ilk kaydı için yaklaşık beş dakika zamanı alınıyor. Bu süre şuan için çok az gibi görünse de 1 Aralık itibariyle kayıt yaptırmayan hastalar açısından izdiham yaratır. Ki bu sistemi bilmeyen duymayan çok fazla insan var. Ve böyle bir durumda verilen süre düşünülürse karmaşa yaratabilir. Bu sistemin kriterleri de var. Mesela; 0–12 yaş arası çocuklara, her iki üst ekstremitesi olmayan kişilere (elleri olmayan), her iki el avuç içi veya her iki el işaret ve orta parmak damar izi bütünlüğü bozulmuş olanlara, Acil hastalara (yeşil alan muayenesi hariç), serepral palsi, üst ekstremite felci ve benzeri tıbbi nedenlerden dolayı biyometrik verisi alınamayan kişilere, parmak veya avuç içi izi tarama işlemleri yapılmayacaktır. Belirtilen durumlarda genel sağlık sigortalıları, nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport ya da evlilik cüzdanlarıyla sağlık hizmeti sunucularına müracaat etmeleri halinde sağlık hizmeti alabileceklerdir. Yatalak olan, felç olan hastalar eski sistemle hastaneden yararlanabilecekler. Acil hastalarda, yeşil alan dediğimiz yani hafif derecedeki hastalardan da kayıt alınacaktır. Bir defa tarama kaydı yapan daha sonra mevcut tüm özel hastane ve tıp merkezlerinden sadece bir defa parmak okuma işlemi ile muayene olabilecekler. Ayrıca hastalardan alınacak rıza formu SGK nın zorunlu gördüğü bir durum olmamakla birlikte hastalar ile yaşanacak bir problemde (zorla avuç içim okutuldu şeklinde bir diyalog) SGK' nın hastanelere önlem niteliğinde tavsiyesinde ediliyor. Böyle bir uygulamada gündemde vardır"

VATANDAŞ TEPKİ GÖSTERDİ
Türkiye genelinde hastanelerdeki kimlik usulsüzlüklerinin önüne geçmek amacıyla uygulanacak olan biyometrik sistem hakkında vatandaşlar 1 Aralıkta zorunlu olmasına tepki gösteriyor. Hala tam olarak ne işe yaradığını bile bilmeyen vatandaşlar için uygulamayı son hafta gündeme getirmeleri konusunda yetkililerin neden bu kadar kısa bir zaman aralığına sıkıştırdıklarını sorguluyor.

"VATANDAŞIN SAĞLIK GÜVENCESİ YOK İSE NE YAPSIN?"

Son günlerde gündemde olan biyometrik sistemle ilgili hasta yakını olan 50 yaşındaki Orhan Yılmaz "Ben bu sistemi doğru bulmuyorum. Maksat sadece kimlikle ilgili usulsüzlükleri engellemek ise mağdur vatandaş bir kez daha unutulacak. Eğer vatandaş başkasının kimliği ile muayene oluyor ise demek ki gerçekten çaresizdir. Kimse isteyerek ve bilerek kendini tehlikeye atmaz. Bu insanlar ya yeşil kartlıdır, ya da sosyal güvencesi yoktur. E sonrası peki? Bu tür sistemler kesin çözüm değil." Derken hasta yakını olan 48 yaşındaki Şeyhmus Yılmaz ise şöyle konuştu:"bu sistemi kimse bilmiyor. Ayrıca bilse ne olur? Eğer benim yerime başkası gidiyorsa bu devletin ayıbıdır. Tüm Türkiye'de sağlıkla ilgili sorunun olmaması lazım. Çünkü bu ülke de yaşıyorsak her şeyden önce sağlık güvencemizin olması gerekiyor. Bireyler varsa devlet vardır. Bireysiz bir devlet olmaz. Biz bu ülkenin bireyleriysek her türlü hakkımız gözetmesi gerekir" diyerek sağlık ile ilgili sistemdeki boşlukların kapatılması gerektiğini vurguladı.

ZAMAN KONUSU SIKINTI YARATIR

Hastanede danışma personeli olan Remzi Bartan sistemle ilgili halkın mağdur olduğunu söylerken son güne hastaların tarama yapmaları konusunda sıkıntı yaşayacağını belirtirken sözlerine şöyle devam etti:

"Hala biyometrik nedir bilmeyen duymayan bir sürü insan varken, bon günde taramanın tamamlanması çok zor. Bir de uzakta olanlar, köyde olanlar, evinde hasta olanlar bu sistemden haberdar değil ise nasıl yararlansın? Hatta hastanelerin birçoğunda personel de çok iyi bilmiyor sistem yeni sonuçta. Eğitim aldık. Biz de mümkün olduğunca bilgilendirmeye çalışıyoruz ama bu 1 Aralık zaman dilimine yine de yetişmez. Son güne kadar tarama yapamayanların hastaneden yararlanamaz ise hastalar çok mağdur olur." diyerek zaman konusunda sıkıntı yaşanabileceğini vurguladı.

EĞER BİR PROJE UYGULAMAYA GEÇECEKSE BUNUN ALT YAPISI OLUŞTURULMALI

Sistemle ilgili görüşlerini dile getirmeye çalışan memur olduğu için ismini vermek istemeyen vatandaş ise sistemin yerinde olmadığını, her projede olduğu gibi bu sistemde de illegal yolların bulunacağını belirtirken umutsuz olduğunu ama zorunlu olduğu için tarama yapacağını belirtirken, "Bu sistem temmuz ayından beri varmış ama zorunlu değilmiş. Zorunlu olmadığı için de çok da gündem de kalmadı. Ama şimdi son bir haftadır tekrar gündemde yerini aldı. Hem de çok kısa bir zaman aralığına sıkıştırılarak. Buraya gelen hastaların çoğu okuma yazma bilmiyorken, sistemden nasıl haberi olsun. Ben bile taramada zorlandım, şaşırdım. Eğer bir proje uygulamaya geçecekse bunun alt yapısı oluşturulmalı. Vatandaşları bu şekilde zor durumda bırakmakla olmaz. Süre uzatılsın. Hastanelerde anlatılsın, vatandaşlar bilgilendirilsin. Ben birkaç hastaneye gittim ve biyometrik ile ilgili ne bir resim ne bir film ne de bir yazı görmedim. Danışmadaki arkadaşlar da bilmedikleri için bilgi veremiyor. Cihazlar yanlarında ama unutuyorlar. En son günde izdiham olması kaçınılmazdır. Bir şeyleri inşa ederken, bir yerleri de yıkmayalım" Dedi.

UMARIM SİSTEM BOŞ ÇIKMAZ

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun başlattığı Biyometrik Kimlik Doğrulama Sistemi için son 1 iş gün kalırken hala birçok hastanede biyometrik sistemin kullanılmaması hastaneye muayeneye gittiği halde taraması yapılmadan fiş aldığını iddia eden vatandaşların tepkisini topluyor. Tarama yapılarak alınması gerekirken kimlik kontrolü ile muayene olan hasta 43 yaşındaki Vildan Kaya "Bugünlerde bir biyometrik okumadır gidiyor. Yok, herkes el izini okutacakmış, okutmayan doktora muayene olamazmış ve 1 Aralık son tarihmiş okutmak için. Kardeşim madem böyle bir uygulama var niye milletin haberi yok üstelik temmuzda başlamış uygulama. Bende bunu duyduğumda bir panik oldum çünkü evde yatan hasta var ben onu nasıl götüreyim hastaneye el okutmak için. Kaldı ki zaten geçenlerde hastamızı ameliyat ettirdik özel bir hastanede el okumanızı yapsanıza Böyle bişey var okutun el izimi niye bilgilendirmiyorsunuz. Bazı şeylerin düzelmesi için illaki birilerinin ölmesi gerekiyor sanırım. Bakalım 1 Aralık'ta kaç kişi tarama yapabilecek. Umarım ki bu sistem de boş çıkmaz" dedi.

HABERİMİZ YOK

Yüzde yetmiş çalışmaz raporu olmasına rağmen emekli olamayan 51 yaşındaki Mehmet Ersan Altacan "Ben bu kadar hastayken emekli olamıyorum. Defalarca gerekli birimlere müracaat ettim ama sonuç alamadım. Benim durumum böyleyken bu sistemin olup olmaması çok da önemli değil. Ki zaten haberimiz bile yok. Devlet benim gibi birine yardım edemiyorken bu sistem olmuş ne olmamış ne. Başkasının kimliğiyle muayene olan keyfinden olmuyor. Sağlık güvencesi olmayan ne olacak?" diye konuşarak sistemi eleştirdiğini belirtti.

"SAĞLIKDA DA EŞİT OLUNMALI."

Abdullah Yürük"Biyometrik sistem iyi gibi görünse de sağlık haklarının eşit olması gerekiyor. Ben muayene hakkına sahipsem, benim arkadaşım, eşim dostum da benimle aynı haklara sahip olmalı" dedi.