1
İç piyasadaki döviz ihtiyacı karşılanmadığında döviz değer kazanır, değer kazandıkça da fiyatı artar.
Ülkelerin döviz kurları ise o ülkede bulunan döviz miktarına bağlıdır. Örneğin bir ülkede yeteri kadar dolar yoksa ve şirketlerin ya da vatandaşın dolar ihtiyacı karşılanamıyorsa o ülkenin cari açığı var demektir. Cari açık olduğu sürece de Dolar fiyatı da Euro fiyatı da yükselecektir. İç piyasadaki döviz ihtiyacı karşılanmadığında döviz değer kazanır, değer kazandıkça da fiyatı artar.
2
Siyasi gerilimler
Döviz kurlarındaki değişimin tek sebebi az önce bahsettiğimiz talep dengesi değil tabii ki, işin bir de siyasi boyutu var. Ülkedeki siyasi gerilimler ülkenin para piyasalarını da yakından ilgilendiriyor. Ülkede yaşanan siyasi gerilimlerin borsayı olumsuz etkilemesi bir sonraki adımda döviz fiyatlarını etkiler. Eksi değerlerde işlem gören borsa, döviz fiyatlarının artmasına neden olur.
3
Döviz kurlarındaki değişimi bir örnekle açıklayalım:
A, B ve C kişilerinin olduğu üç kişilik bir piyasa düşünelim ve bu piyasada 1 Dolar'ın 4 TL olduğunu varsayalım. 500 Dolar'ı olan A, bununla Türk Lirası almak istiyor. Buna göre A elindeki parayla 2000 TL alabilir. B ve C kişileri ise ellerindeki 2000'er Türk Lirası ile Dolar almak istiyor. 2000 TL, 500 Dolar'a denk geliyor. Şu an bu piyasaya baktığımızda TL'ye çevrilmek istenen 500 Dolar ve Dolar'a çevrilmek istenen 3000 TL var. Yani piyasadaki toplam para: 3000 TL 500 Dolar Piyasadaki 500 Dolar 2000 TL'ye denk geliyor, yani hem B'nin hem de C'nin talebini karşılayacak Dolar miktarı piyasada mevcut değil. Bu nedenle Dolar'ın fiyatı artmaya başlıyor.
4
Ülkeye giren dolar miktarı
Ülkeye giren döviz miktarı konusuna değinmeden olmaz. Bir ülkeye döviz girmesinin sadece ama sadece üç yolu vardır. Bunlar sırası önemli olmaksızın şu şekildedir:
Yatırım (Uluslararası yatırım) ,
Turizm (Yabancı turist gelmesi) ,
İhracat (Mallarının ihracatı ile elde edilen gelir)
Eğer bu üç ana başlık ülke için iyi durumdaysa korkmayın o ülkede dolar yükselmez adeta yerlerde sürünür. Peki tek etken bu mudur? Hayır elbette değil.
5
Ülkedeki dolar talebinin, dolar miktarından fazla olması, doların yükselme sebeplerinin başında gelir.
6
Yabancı yatırımcının ülkeye gelmemesi, mevcut yatırımcının ülkeden çıkması doları yükseltir.
7
İthalat doların yükselmesinde çok önemli bir etkendir.
8
Siyasi sorunlar, bürokratik krizler doların yükselmesine sebep olur.
9
Turizm gelirlerinin düşmesi doları yükseltir.
10
Dışa bağımlı ekonomiye sahip ülkelerde dolar kuru daima istikrarsızdır.
11
Sanayi ürünleri ihraç etmeyen ülkelerde dolar kuru sorunu daima görülür.
