2021 Yılı Bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, ekonomiden sorumlu tüm bakanlıkların güçlü bir koordinasyon ve ekip ruhuyla çalıştıklarını belirterek, "Kamu ve reel sektördeki tüm paydaşlarımızla açık, şeffaf ve 7/24 işleyen bir istişare mekanizmamız var." dedi.

Varank, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının 2021 yılı bütçesinin sunumunu yaptı.

Sunumunda, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tehdidiyle küresel ekonomide yaşanan gelişmelere işaret eden Varank, Türkiye'nin salgın sürecini, güçlü sanayi altyapısı ve uyguladığı proaktif politikalar sayesinde başarıyla yönettiğini bildirdi.

Varank, Kovid-19'un ekonomik etkilerinin nisandan itibaren yoğun olarak hissedilmeye başlandığına işaret ederek, Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere neredeyse tüm büyük pazarlarda üretim kayıplarının olduğunu, toplam talepteki daralmanın Türkiye'yi de etkilediğini söyledi.

Salgının ilk günlerinden itibaren, esnek ve dinamik politikalar uyguladıklarını anımsatan Varank, şöyle devam etti:

"Sağlık tedbirlerinin yanı sıra ekonomik sürdürülebilirliği de dikkate aldık. Attığımız koordineli adımlar ve talepteki toparlanmayla birlikte hazirandan itibaren reel sektör canlanmaya başladı. Organize sanayi bölgelerimizin (OSB) eylül ve ekim elektrik tüketimi verileri, pandemi döneminin kayıplarını telafi ettiğimizi gösteriyor. İmalat sanayinde siparişler, üretim, kapasite kullanım oranları ve ihracatta güçlü bir iyileşme var. Ocak-ekim döneminde, reel sektörün yatırım talebi, yıllık yüzde 21 arttı, 159 milyar liralık sabit yatırım için 8 bin 396 teşvik belgesi düzenledik. OSB'lerde 762 yeni fabrika üretime başladı. Üretime geçen sanayi işletmesi sayısı yüzde 14'lük artışla 12 bin 259'a ulaştı. Bugün itibarıyla sanayi bölgelerinde 3 bin 978 tesisin inşaatı devam ediyor. Yatırımlardaki bu güçlü iştah, reel sektörün Türk ekonomisine olan güveninin en temel göstergelerinden birisi."

Varank, Avrupa'daki son kısıtlamaların Türkiye'yi etkileyebileceğine değinerek, bu sebeple dünyadaki gelişmeleri yakından izlediklerini, piyasa dalgalanmalarına ve sanayiye etkilerini değerlendirdiklerini bildirdi.

Ekonomiden sorumlu tüm bakanlıkların geniş bir koordinasyon ve ekip ruhuyla çalıştıklarını vurgulayan Varank, "Kamu ve reel sektördeki bütün paydaşlarımızla açık, şeffaf ve 7/24 işleyen bir istişare mekanizmamız var. 2023'e giden yolda hedeflerimiz çok net." ifadelerini kullandı.

"Doğrudan Yabancı Yatırım Stratejisi tamamlanmak üzere"

Varank, "Mili Teknoloji Güçlü Sanayi" vizyonuyla katma değerli üretim öncülüğünde büyümeyi teşvik edecek politikalara hız kazandırdıklarını belirterek, geçen yıl açıklanan Sanayi ve Teknoloji Stratejisi'ni hayata geçirmek üzere önemli atılımlar gerçekleştirdiklerini dile getirdi.

Bu kapsamda, Sanayileşme İcra Komitesini kurduklarını vurgulayan Varank, 2019'da kurulan Yapay Zeka, Kutup Araştırmaları ve Raylı Ulaşım Teknolojileri enstitülerinin etki üretmeye başladığını anlattı.

Varank, mobilite, 5G ve ileri bağlantı teknolojileri yol haritalarıyla birlikte, sanayi, sağlık, ticaret ve finansta dijital dönüşüm yol haritalarını oluşturduklarını aktararak Ulusal Yapay Zeka Stratejisi'nin yakında açıklanacağını ifade etti. Varank, Türkiye'nin küresel değer zincirlerindeki payını artırmak ve ülkeye daha fazla yatırı çekmek için Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile birlikte hazırlanan Doğrudan Yabancı Yatırım Stratejisinin de tamamlanmak üzere olduğunu dile getirdi.

Son 1 yılda gerçekleştirilen somut başarılara değinen Varank, başlattıkları Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı ile yüksek teknolojili ürünlerin Türkiye'de üretilebilmesi için uçtan uca bir destek mekanizmasını hayat geçirdiklerini belirtti. Varank, yaklaşık 2 milyar liralık yatırımla servo motorlar, CNC tezgahları, eklemeli imalat makineleri gibi yüksek teknolojili ürünlerin yerli olarak üretileceğini söyledi.

"Üretim çeşitliliğinin getirdiği avantajlar öğrenildi"

Varank, Kovid-19 salgınıyla üretim çeşitliliğinin getirdiği avantajların öğrenildiğine işaret ederek, "Bu alanda dünyanın en önemli nonwoven kumaş, maske, tulum ve dezenfektan üreticilerinden biriyiz. Yurt içi üretimin olmadığı alanlarda da gerekli adımları atıyoruz. Halihazırda ülkemizde nitril eldivenler üretilmiyor. Düzenlediğimiz teşvik belgeleriyle, Düzce ve İstanbul'da nitril eldiven yatırımları başladı, hızla devam ediyor. Sanayicilerimiz -80 derece soğutma sağlayan dolaplar da üretmiş, bunu pazarlamanın arayışı içindeler." bilgilerini paylaştı.

Türkiye'nin Otomobili'nin ilk gösterimini yaptıklarını ve fabrika temelinin atıldığını hatırlatan Varank, fabrikanın 18 ayda tamamlanacağını ve araçların 2022'nin son çeyreğinde seri üretim bandından ineceğini belirtti.

Varank, otomobillerin artık ulaşım aracı olmanın ötesinde, elektrikli, otonom, ağa bağlı ve akıllı cihazlara dönüştüğüne dikkati çekerek, "Çevre ve emisyon alanında getirilen yeni düzenlemeler de sektörde reformu zorunlu kılıyor. TOGG ile çevreye duyarlı bir mobilite ekosistemini hayata geçirecek, otomotiv sektörünün de dönüşümüne katkı sağlayacağız." dedi.

"Yatırımcılara sunulan hizmetlerin kalitesini artırdık"

Yatırımcılara sunulan hizmetlerin hızı ve kalitesini artırdıklarını vurgulayan Varank, şöyle devam etti:

"Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) aracılığıyla yatırım iştahını ve öngörülebilirliği artıracak düzenlemeleri hayata geçiriyoruz. Sahadan aldığımız geri bildirimlerle, yatırım teşvik sistemimizde önemli değişiklikler yaptık. Yatırımcıların vergi indirimi yerine, sigorta primi desteğinden daha fazla yararlanmasının önünü açtık. İlçe bazlı bölgesel teşvik uygulamasını hayata geçiriyoruz. İmalat sanayi yatırımlarına sağladığımız KDV iade süresini 2 yıl, ilave vergi indirimi desteği süresini 3 yıl uzattık. Salgın nedeniyle yatırımlarını tamamlamakta zorlanan yatırımcılarımıza 1 yıl ek süre verdik. Proje bazlı teşviklerden yararlanan işletmelerin, Ar-Ge'ye daha fazla yatırım yapmalarının özendirecek düzenlemeleri hayata geçirdik."

Mustafa Varank, 2019'da Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranının yüzde 1,06'ya yükseldiğini belirterek, özel sektörün Ar-Ge harcamalarında oynadığı rolün ve bu alandaki insan kaynağının arttığını dile getirdi.

Ar-Ge ve Tasarım Merkezi sayısının 1607'ye, bu firmalarda çalışan personel sayısının 73 bine ulaştığını bildiren Varank, buralarda yürütülen çalışmaları anlattı.

Varank, Kovid-19 döneminde yoğun bakım solunum cihazının bir teknopark firmasının tasarladığına dikkati çekerek, "Cihazın seri üretimi bakanlığımız koordinasyonun Ar-Ge merkezi olan sanayi kuruluşlarımızın iş birliğiyle gerçekleştirildi. 1,8 milyar dolara satılan ve Türkiye'nin ilk Turcorn'u olan Peak Games'in tohumları da yine bir teknoparkta atıldı." şeklinde konuştu.

Sanayide dijital dönüşüme yönelik Ankara ve Bursa model fabrikaların açıldığını dile getiren Varank, İzmir, Gaziantep, Mersin, Konya ve Kayseri'deki model fabrikaların da açılışa hazır olduğunun altını çizdi.

"Girişim sermayesi yatırımlarının yıllık 5 milyar liraya ulaşması hedefleniyor"

Varank, Sanayi ve Teknoloji Stratejisinde, girişim sermayesi yatırımlarının 2023'e kadar yaklaşık 5 milyar liraya ulaşmasının hedeflendiğini belirterek, bu kapsamda, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile geliştirilen TechInvesTR Programı ile 1 milyar liranın üzerinde bir fon oluşturulacağını bildirdi.

Bölgesel Kalkınma Fonu, Teknoloji ve İnovasyon Fonu ile Bilişim Vadisi Girişim Sermayesi Fonu'nu da hayata geçirdiklerini ifade eden Varank, "Bu sene TÜBİTAK Bireysel Genç Girişimci Programıyla girişimcilerimize 56 milyon liralık kaynak aktardık. KOSGEB aracılığıyla da 14 bin 963 girişimcimiz kendi işlerini kurarak, 416 milyon liralık destekten faydalandı. 2023'e kadar ülkemizden en az 10 Turcorn çıkarmak için potansiyel gösteren girişimlere yönelik, özel bir destek programını hayata geçireceğiz. Ulusal Girişimcilik Stratejimizi, 2021'in ilk çeyreğinde kamuoyuyla paylaşacağız. Stratejide, kadın girişimciliğini teşvik edecek önlemleri de detaylı çalışıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Varank, AB ile yürütülen Rekabetçi Sektörler Programı'na değinerek 260 milyon avroluk kaynağın projelerin kullanımına tahsis edildiğini söyledi.

Girişimcilere sermaye sağlamayı hedefleyen 80 milyon avro bütçeli Türkiye Gelecek Fonu'na ilişkin finansman anlaşmasının 19 Haziran'da Resmi Gazete'de yayımlandığını hatırlatan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, bu Girişim Sermayesi Fonu'nun 2021'de ülkedeki girişimcilerin kullanımına açılacağını kaydetti.

(Sürecek)