9 YÖK Üyesinden Ortak Açıklama

Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) 9 üyesi yaptıkları ortak açıklamada, "Mahkeme kararlarına uymak anayasal ve yasal bir zorunluluk olup, 'konusu suç teşkil eden emri hiçbir surette yerine getirmemek' de Anayasa'nın 137. maddesinin amir hükmü gereğidir" dedi. Açıklamada, Aanayasa'nın söz konusu hükümleri uyarınca YÖK Başkanlığı'nca dün yapılan açıklamanın 'yetki saptırılması niteliğinde olup hukuken yok hükmünde' olduğu belirtildi.

YÖK üyeleri Prof. Dr. Engin Ataç, Prof. Dr. Atilla Eriş, Prof. Dr. İsa Eşme, Prof. Dr. Mustafa İlhan, Prof. Dr. Tunçalp Özgen, Prof. Dr. Ali Ekrem Özkul, Bülent Serim, Prof. Dr. Fikret Şenses ve Prof. Dr. Necmi Yüzbaşıoğlu, 'YÖK üyelerinden kamuoyuna açıklama' başlığıyla yazılı bir açıklama yaptı. YÖK üyeleri, ülkenin bölünmez bütünlüğü için TSK'nın Kuzey Irak'a yönelik operasyonlarının sürdüğü şu sıralarda, üniversitelerde kargaşaya yol açacağı yıllardır tartışılan hassas bir konuda, Yükseköğretim Genel Kurulu'na bile danışılmadan, YÖK Başkanlığı'nca alelacele yapılan dünkü açıklama karşısında, görüşlerini kamuoyuyla paylaşmak istediklerini belirttiler. Anayasa'nın 10. ve 42. maddelerinde yapılan değişikliklerin, 23 Şubat tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiği belirtilen açıklamada, "Bu değişikliğin uygulamaya etkisi ile ilgili olarak YÖK Başkanlığı'nca üniversitelere ve kamuoyuna yapılan açıklamada; yasama organınca yeni bir düzenleme yapılmadan da, Anayasa'nın 174. maddesiyle korunan İnkılap Kanunları'ndaki kısıtlamalar gibi 'kimliği teşhis edilemeyecek bir durumda bulunan kişilerin yükseköğretim kurumlarının bina, eklenti ve yerleşke alanlarına alınmaması yönünde tedbirler alınabilir' denilerek, yükseköğretim kurumlarında kılık kıyafetle ilgili Türk Anayasa Mahkemesi'nin içtihatlarıyla oluşturulan hukuki durum ortadan kaldırılmak istenmektedir" denildi.

YÖK Başkanlığı'nın yaptığı bu yorum ve değerlendirmenin, öncelikle bu değişiklikle Anayasa'nın 42. maddesine eklenen, 'Kanunda açıkça yazılı olmayan herhangi bir sebeple kimse yükseköğrenim hakkını kullanmaktan mahrum edilemez. Bu hakkın kullanılmasının sınırları kanunla belirlenir' amir hükmüne açıkça aykırı düştüğü vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Çünkü, bu hükümle kılık kıyafet dahil, yüksek öğrenim hakkını sınırlayan sebepleri belirleme yetkisi 'münhasıran kanun koyucuya' tanınmıştır. Dolayısıyla, bu düzenlemenin de 'mutlaka kanun' ile yapılması Anayasal bir zorunluluktur. 2596 sayılı 'Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun'un din adamları gibi bazı özel statüler için olduğu, bunun Anayasa'nın 42. maddesinin öngördüğü yasama organınca çıkarılması gereken yasa olmadığı açıktır. Yasama organı, söz konusu yasayı çıkarmadan ne Yükseköğretim Kurulu'nun ne de üniversitelerin bu konuda düzenleme yapma yetkisi yoktur. 'Hiçbir kimse veya organın kaynağını Anayasa'dan almayan bir devlet yetkisini kullanamayacağı' Anayasa'nın 6. maddesinin amir hükmü gereğidir. Bu nedenle, Anayasa'nın söz konusu hükümleri uyarınca YÖK Başkanlığı'nca yapılan bu açıklama yetki saptırılması niteliğinde olup, hukuken yok hükmündedir. Anayasa'nın 10. ve 42. maddelerinde yapılan bu değişiklikler, Türk Anayasa Mahkemesi'nin içtihadıyla oluşan ve AİHM'in de sözleşmeye uygun bulduğu mevcut hukuki durumu ortadan kaldırdığı şeklinde yorumlanamaz. Aksine yorum ve değerlendirmeler Anayasa'nın teklif dahi edilmeyen hukuk devleti ve laiklik ilkesine açıkça aykırı düşecektir. Bu nedenle, Anayasa değişikliğinden sonra da yükseköğretim kurumlarında kılık kıyafetle ilgili olarak uyulması ve uygulanması gereken hukuki statü, mahkeme kararlarına dayanarak oluşturulan mevcut hukuki durumdur. Mahkeme kararlarına uymak Anayasal ve yasal bir zorunluluk olup, 'Konusu suç teşkil eden emri hiçbir surette yerine getirmemek' de Anayasa'nın 137. maddesinin amir hükmü gereğidir." (TAN-NÇ-Y)