ABD'de Paparazziler Neden Fotoğraflarını Paylaşan Bazı Ünlülere Dava Açıyor?

Ünlüler ve paparazziler arasında çok bilindik gerilimli bir ilişki vardır.

Özel hayata saldırı suçlamalarından kötü gösteren fotoğraf eleştirilerine kadar yıldızlar kendilerini takip eden fotoğrafçılara saldırılarda bulunur.

Ancak son birkaç yıldır diğer taraftan da şikayetler gelmeye başladı.

Oyuncu Jennifer Lopez ve model Gigi Hadid gibi ünlü isimler paparazzi görsellerini kendi sosyal medya hesaplarından paylaştılar, bu nedenle haklarında dava açıldı.

Telif hakları sorunu

Bir görselin öznesi olduğunuzda bunu serbestçe kullanabileceğinizi düşünebilirsiniz.

Ancak telif yasalarına göre eğer ajans ya da işverene ruhsatlı değilse bir görselin gerçek sahibi fotoğrafçı oluyor.

Hollywood'da moda bir mekandan ayrılırken fotoğrafı çekilen bir ünlü ya da bir arkadaşınız için poz veren biri de olsanız fotoğrafın mülkiyeti düğmeye basan kişiye ait.

Yüksek profilli fikri mülkiyet anlaşmazlıklarına bakan Amerikalı avukat Neel Chatterjee sosyal medyanın bu alanda "büyük bir karmaşa" yarattığını söyledi.

Sosyal medyada görselin defalarca paylaşılarak yayılması hak sahibinin kontrolünü kaybetmesine neden oluyor.

Son davalarda fotoğraf ajansları ünlülerin herhangi bir izin olmadan kendi görsellerini milyonlarca hayranıyla paylaşmasının adil olmadığını savunuyor.

Kimileri gelir kaybı nedeniyle tazminat taleplerinde bulundu.

Instagram gibi bazı sosyal medya platformlarında sponsorlu paylaşımlar 1 milyon dolar gibi rakamlara ulaştığı için tartışma oldukça büyük.

Amerkalı reality show yıldızı Khloe Kardashian buna benzer bir mülkiyet hakkı davasında gündeme gelen bir isim.

2017 yılında Miami kentinde bir restoranda paparazziler tarafından görüntülenen Kardashian, bu fotoğrafı Instagram sayfasında paylaşmıştı.

Merkezi Londra'da bulunan Xposure Photos ajansı ise Kardashian'dan bu paylaşım için 175 bin dolarlık zarar bedeli istedi.

Ajans fotoğrafın İngiliz Daily Mail gazetesi için çekildiğini ve izinsiz kullanıldığı için akreditasyonlarının iptal edildiğini söyledi.

Kardashian sonunda fotoğrafı sildi ve iki taraf da geçen yıl davadan vazgeçti.

Twitter üzerinden hayranlarına etkinliklerden fotoğraflar paylaşmasının uzun sürebileceğini çünkü önce izin alması gerektiğini duyuran Kardashian, "Kendi görselim için izin almam gerekiyor, aklım almıyor" dedi.

Geçen hafta ise model Gigi Hadid hakkında sosyal medyada paylaştığı bir fotoğraf nedeniyle dava açıldı.

Dava dilekçesinde, Hadid'in Instagram hesabında kime ait olduğu söylenmeyen en az 50 fotoğraf kullanıldığı öne sürüldü.

Geçen ay da Jennifer Lopez hakkında, Instagram hikaye bölümünde paylaştığı bir görsel nedeniyle dava açılmıştı.

Mülkiyet trollemesi

Amerikalı avukat Neel Chatterjee, bu olayların mülkiyet trollemesi olarak tanımlandığını söylüyor.

Avukata göre fotoğraf ajansları gelirlerini arttırmak için yeni yollara başvuruyor. Ayrıca hedeflerinde sadece ünlüler yok.

Ünlülerin hayran hesapları da mülkiyet hakları gerekçesiyle yakından takip ediliyor ve bazıları bu süreçte kapatılıyor.

Bazı Kardashian hayranları durumdan şikayet edince Kim Kardashian sorunu aşmak için kendi fotoğrafçılarını kullanmayı düşündüklerini açıklamıştı.

Chatterjee, "Bu sağduyuya çok aykırı. Biri beni taciz ediyor, fotoğrafımı çekiyor. Beni taciz edip üstümden para kazandıktan sonra ben de bunu beğenerek kullanınca beni dava ediyorlar" diyor.

Avukata göre ajansların zarar ettiği iddiası da gerçekçi değil:

"Kylie Jennifer'a bakın. Bir şeyin reklamını yaptığında onun ulaştığı kitle bu ajansların ulaşabileceklerinden çok daha geniş."

Ünlüler ne diyor?

ABD Ulusal Futbol Ligi (NFL) yıldızı Odell Beckham Junior da paparazzilerle yasal mücadele içinde.

12 milyondan fazla takipçisi olan Beckham geçen yıl paylaştığı bir görsel için bir ajanstan 40 bin dolarlık tazminat talebi almıştı.

Beckham davada kendisini "tanıtım hakkı" üzerinden savundu. Bazı eyalet yasaları şahısların kendi isimini kullanma hakkını koruyor.

Ancak bu savunma paparazzilerin karmaşık mülkiyet hakları şikayetleri karşısında işe yaramayabilir.

Şimdiye kadar ünlülere açılan davalar sonuna kadar gitmeden ya düşüyor ya da anlaşma sağlanıyor.

Chatterjee, "Pek çok kişinin anlaşma için 10-20 bin dolar verdiğini görüyoruz. Bu çok para gibi görünebilir ama dava ve avukat masraflarıyla kıyaslandığında aslında çok değil" diye konuşuyor.