Rusya'nın Avrupa Konseyi'nden dışlanması Türkiye'yi " AİHM'de en çok dava başvurusu olan devlet" konumuna getirdi. Başvuruların çoğu 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında alınan tedbirlerle ilgili. Ukrayna'yı işgal eden Rusya'nın Avrupa Konseyi'nden dışlanması, Türkiye'nin AİHM'de (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) hakkında en fazla dava başvurusu olan devlet konumuna yükselmesine neden oldu.
Bir Avrupa Konseyi organı olan AİHM'nin bugün açıklanan 2022 bilançosu, Türkiye'nin Mahkeme'de hakkında en fazla dava başvurusu olan ülke haline geldiğini ortaya koydu. AİHM tarihinin ilk kadın başkanı İrlandalı yargıç Siofra O'Leary tarafından Strasbourg'da düzenlenen basın toplantısıyla açıklanan verilere göre, Mahkeme gündeminde 2021 sonunda yaklaşık 70 bin olan dava başvurusu sayısı 2022 sonunda 74 bin 650'ye yükselmiş durumda. Türkiye bu başvurularda 1 Ağustos 2022 tarihinden bu yana ilk sırada yer alıyor.
Türkiye başvuruları
AİHM gündemindeki başvuruların 20 bin 110'u Türkiye kaynaklı hak ihlali şikayetlerinden oluşuyor ve AİHM'nin toplam iş yükünün yüzde 26,9'una eşit. Türkiye yaklaşık 20 yıldır AİHM'de hakkında en fazla dava başvurusu olan ülke konumunda değildi. Türkiye'ye yönelik başvurular da AİHM açısından hiçbir zaman bu denli önemli bir iş yükü oluşturmamıştı. Türkiye'ye karşı dava başvurularının yarısını 15 Temmuz darbe girişimi sonrası alınan tedbirler kapsamındaki tutuklama, yargılama ve kamu sektöründe işten çıkarmalara bağlı şikayetler oluşturuyor. AİHM'nin 2023 yılı içinde bu dava grubuyla ilgili içtihat niteliğinde bir karar açıklaması bekleniyor.
Dava başvurusu sayısında Türkiye'yi sırasıyla Rusya (16 bin 750), Ukrayna (10 bin 400), Romanya (4 bin 800), İtalya (3 bin 550), Yunanistan (2 bin 800), Polonya (2 bin 450) ve Azerbaycan (2 bin 150) izliyor. Türkiye, Rusya, Ukrayna, Romanya ve İtalya'ya karşı başvurular AİHM iş yükünün yüzde 74'ünü oluşturuyor. Dava başvurularında, halihazırda hakkında hiçbir şikayet olmayan Lihtenştayn en alt sırada yer alırken, Andora'ya karşı 5, İrlanda'ya karşı ise 10 başvuru bulunuyor.
AİHM kararları
AİHM 2022'de üyesi 47 devlete karşı toplam bin 163 karara hükmetti. Mahkeme 2010'dan bu yana bir yıl içinde bu kadar karara hükmetmemişti. Geçen yıl açıklanan kararların bin 59'unda AİHS'nin (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi) en az bir maddesinin ihlal edildiği sonucuna varıldı. En çok ihlal "özgürlük ve güvenlik" hakkıyla ilgili 5'inci madde temelinde verildi. Bu maddeyle ilgili 407 ihlal kararı açıklandı. Sözleşmenin "işkence ve kötü muamelenin yasaklanması"yla ilgili 3'üncü maddesi temelinde 403, "adil yargılanma" hakkıyla ilgili 6'ncı maddesi temelinde 346, "mahkemeler önünde etkili başvuru" hakkıyla ilgili 13'üncü maddesi temelinde ise 237 ihlale hükmedildi.
AİHM'nin geçen yıl haklarında en çok dava kararı açıkladığı devletler sırasıyla Rusya (384), Ukrayna (144), Romanya (81), Türkiye (80), Macaristan (35), Polonya (34) ve Moldova (34) oldu.
Türkiye davalarında açıklanan kararlardan 73'ünde AİHS'nin en az bir maddesinin ihlal edildiğine, beş davada hiçbir ihlal olmadığına, diğer iki davada ise başka yollarla çözüme hükmedildi. Türkiye'yle ilgili ihlal kararlarında AİHS'nin emniyet ve güvenlik hakkıyla ilgili 5'inci maddesinin 27 kez, mülkiyet hakkıyla ilgili Ek Protokolün 1'nci maddesinin 20 kez, adil yargılanmayla ilgili 6'ncı maddenin ise 19 kez ihlal edildiği açıklandı.
AİHM verilerine göre 2022'de Türkiye davalarında dostane çözüm sayısı da azaldı. 2020'de 167, 2021'de ise 43 olan dostane çözüm sayısı 2022'de 10'a geriledi.
AİHM geçen yıl 2021'e oranla yüzde 61 artışla 3 bin 106 ihtiyati tedbir başvurusu kaydetti. Bunlardan bin 94'üne olumlu yanıt verildi. Olumlu yanıt içeren ihtiyati tedbir kararlarının 748'ini Belçika'da göç konularıyla ilgili dosyalar oluşturuyor.
Son Dakika › Güncel › AİHM 2022 bilançosu: Türkiye en fazla dosyası olan ülke - Son Dakika
Tokat'ın Sulusaray ilçesinde bulunan Sebastapolis Antik Kenti, yaşanan depremlerde zarar görmedi. Antik kentin, Anadolu Ajansı tarafından dron ile yapılan görüntüleme sonucunda zarar görmediği belirlendi. Sebastapolis Antik Kenti, M.S 98-117 yıllarında Kapadokya eyaletine dahil edilmiş ve Karadeniz'in en büyük 5 şehrinden biri olarak biliniyor. Ancak zamanla önemini kaybeden ve unutulan antik kent, 1986 yılında başlayan kazı çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılmaya başlandı.
İsrail, İran'ın nükleer tesislerinin de bulunduğu İsfahan kentindeki bir hava üssüne saldırı düzenledi. İran kaynakları, bölgede üç patlama sesi duyulduğunu ve İran hava savunmasının bazı insansız hava araçlarını vurduğunu aktardı. İran'ın geçtiğimiz hafta İsrail'e düzenlediği hava saldırısının ardından İsrail'in karşılık vermesi bekleniyordu.
İran medyasında yer alan haberlere göre, İsfahan şehir merkezinde patlama sesleri duyuldu; birçok şehirde de uçuşlar askıya alındı. İran, Cumartesi günü İsrail’e yönelik füzeler ve insansız hava araçlarıyla (İHA) bir saldırı gerçekleştirmişti. Füze ve İHA’ların neredeyse tamamı ABD, İngiltere ve diğer müttefiklerinin desteğiyle İsrail hava savunma sistemleri tarafından engellendi. Bu saldırı, 1 Nisan’da Suriye’nin başkenti Şam’daki İran Konsolosluğu’na yönelik İsrail saldırısına misilleme niteliğindeydi. Şam’daki İsrail saldırısında üst düzey İranlı komutanlar öldürüldü. İsfahan eyaleti büyük bir hava üssüne, önemli bir füze üretim ve birkaç nükleer tesise ev sahipliği yapıyor.
Apple'ın geliştirici konferansına sayılı günler kala, iOS 18'in tanıtılması ve iPhone 16 serisi ile uyumlu olarak sunulacak olması büyük bir merak konusu haline geldi. Yapay zeka desteği, arayüzdeki tasarım değişiklikleri ve güvenlikle ilgili yenilikler gibi birçok önemli özellik bekleniyor. Özellikle güvenlik özellikleri dikkat çekici olacak ve Apple'ın güvenlik sistemlerinin etkinliği önümüzdeki dönemlerde test edilecek. Ayrıca, yapay zeka entegrasyonuyla Siri ve diğer uygulamaların kullanıcı deneyimini iyileştirmesi hedefleniyor. iOS 18 güncellemesinin hangi iPhone modellerini destekleyeceği de merak ediliyor ve bu güncelleme Apple ekosistemindeki kullanıcı deneyimini önemli ölçüde etkileyecek.
İran'ın İsfahan eyaletinin kuzeydoğusunda bulunan İran Hava Kuvvetleri Üssü yakınında patlama sesleri duyulduğu bildirildi. Patlamanın kaynağı henüz açıklanmadı ve nedeni bilinmiyor.
Tokat'ta önceki gün meydana gelen 5,6'lık depremin ardından gün ağarınca hasarın boyutu netlik kazandı. Dron ile havadan görüntülenen merkez üssünde hasarın boyutu gözler önüne serildi. Depremin etkisiyle oluşan hasarın tam boyutu ve zarar görenlerin durumuyla ilgili detaylı bilgilendirme yetkililer tarafından gün içerisinde yapılması bekleniyor.
İstanbul Şişli'de bulunan Zorlu Holding binasına kişi veya kişiler tarafından silahla ateş açıldı. Kurşunlar binanın camlarına isabet ederken içeride kimsenin olmaması olası bir faciayı önledi. Polis ekipleri saldırıyı gerçekleştiren kişi veya kişileri arama çalışmalarını sürdürüyor.
Sizin düşünceleriniz neler ?