Ata yadigarı asırlık "gazenne kumaşı" kadınların elinde gelecek nesillere aktarılacak

Erzincan'ın Kemaliye ilçesinde unutulmaya yüz tutan yöreye özgü asırlık gazenne kumaşı, kadınların elinde yaşatılıyor.

Kemaliyeli Kadınlar Derneği (KEKAD) bünyesinde kurulan atölyelerde, kökboyası ve yüzde 100 pamuk ipliğinden yapılan, kendine özgü çizgileri bulunan gazenne kumaşı, yeniden dokunmaya başlandı.

Kemaliye'de 1960 ve 1970'li yıllara kadar hemen hemen her evde dokunan, teknolojinin gelişmesi ve tezgahların yenilenmemesi nedeniyle unutulmaya yüz tutan gazenne kumaşı, yıllar sonra yeniden dokuma tezgahlarında işleniyor.

İlçedeki kadınların, gazenne kumaşına hayat vermek için ter döktüğü çalışmalar kapsamında hazırlanan projelerle, genç kızlar da tezgah başına geçip yöresel kumaşı nakış nakış işleyerek gömlek, kravat, peştamal, masa örtüsü üretiyor.

İlçedeki eski cezaevinin bir bölümünü atölyeye dönüştüren kadınlar, buradaki tezgahlarda ter döküyor.

KEKAD Başkanı Ayşe Birler, AA muhabirine yaptığı açıklamada, unutulmaya yüz tutan ata mirası gazenneyi gelecek nesillere aktarmak için kadınların büyük emek harcadığını söyledi.

İlk projeyi 2010 yılında hazırladıklarını, projenin Kuzey Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (KUDAKA) tarafından desteklendiğini ifade eden Birler, "Biz kıvılcımı 2010'da yaktık ama sonraki süreçte ayakta durmamız için yeni projeler hazırladık. Yeni hazırladığımız projelerle bu sefer tam anlamıyla gazenne yeniden hayat bulmaya başladı." dedi.

Birler, projeler sayesinde tezgahların yeniden kurulduğunu ve ip alımı yapıldığını belirterek, eğitimlerle atölyelerin tam anlamıyla faaliyete geçmesinin sağlandığını dile getirdi.

"Aslını, modelleri bozmadan ürün çeşitliliği sağladık"

Gazenne kumaşını, Kemaliye'nin Türkiye'ye açılan kapısı olarak gördüklerini aktaran Birler, şöyle konuştu:

"Birçok kuruma 7 proje vererek atölyemizi devam ettirdik. Ürünlerimiz yüzde 100 pamuklu iplikten. Aslını, modelleri bozmadan ve yeni örneklerle modernize ederek ürün çeşitliliği sağladık. Doğu Anadolu Bölgesi'nde ilk defa yüzde yüz pamuklu iplikten kravat üretimi yaptık. Tekstil alanında kullanılacak bütün ürünleri biz gazenne ile yeniden canlandırdık. Ürün olarak peştamallarımız, gömleklik, elbiselik kumaşlarımız, masa örtülerimiz var. Atölyemizde yaklaşık 80 bayan eğitim aldı. Şu an 12 tezgahımız var. 12 bayanımızla üretim yapmaya devam ediyoruz."

Birler, tezgahlarda dokunan ürünlerin satışını internet ve sosyal medya üzerinden de yaptıklarını anlatarak, bu kültürü çocuklarına ve torunlarına da öğretmeyi amaçladıklarını sözlerine ekledi.

Üretime katılan kadınlardan Serpil Nas ise torunlarına da kumaş dokumacılığını öğretmek istediğini ifade ederek, "Gazenne dokumanın eğitimini aldık ve şimdi severek yapıyoruz. Pamuklu olduğu için birçok alanda kullanılıyor. Bu kumaşı peştamal, masa örtüsü gömlek gibi bir çok üründe kullanmak mümkün. İnşallah bizden sonra da çocuklarımız devam ettirir, unutulmaz." dedi.

Yöresel kumaşla dokuma yapan 25 yaşındaki Fatma Örnekçi de tezgahının başından hiç ayrılmak istemediğini belirterek, "Gazenne kumaşının üretiminde gençler olarak destek vermekteyiz. Diğer gençlerin de bu işe destek vermelerini ve katılmalarını çok istiyorum. Onlar da burada aramıza katılırsa çok daha büyük işler yaparız. Onların da bulunmalarını istiyoruz ve herkesi gazenne kumaşı dokumaya davet ediyoruz." diye konuştu.