Avrupa Futbol Pazarı 16 Milyar Euro Sınırını Zorluyor

Avrupa'da 5 büyük lig, pazarın yarısını oluşturuyor. Avrupa'nın en fazla gelir sağlayan ligi, bu yıl da İngiltere Premier League oldu.

Deloitte Avrupa futbol pazarına yönelik yeni raporunu yayımladı. Avrupa futbol pazarı, 2008/ 2009 sezonunda olumsuz ekonomik koşullara rağmen büyümesini sürdürerek 15,7 milyar Euro düzeyine ulaştı. Avrupa'nın en büyükleri olarak kabul edilen, İngiltere, Fransa, Almanya , İtalya ve İspanya liglerinin toplamı, 7.9 milyar Euro ile Avrupa pazarının yaklaşık yarısını oluşturdu. Bu beş ligin toplam ekonomik büyüklüğü, küresel krize rağmen 2007/ 2008 sezonuna oranla yaklaşık 200 milyon Euro artış kaydetti. Bundesliga, Serie A ve Ligue 1, en büyük gelir kalemleri olan yayın hakları, maç günü satışları ve reklam gelirlerinde artış kaydettiler.

İngiltere Premier League dünyanın en çok gelir yaratan futbol ligi

Deloitte raporuna göre, İngiltere Premier League, kulüplerinin toplam 2,3 milyar Euro'luk geliri ile dünyada en fazla futbol gelirine sahip ligi olmayı sürdürdü. İkinci sırada yer alan Alman Bundesliga ise, 1,575 milyar Euro olarak gerçekleşen gelirlerindeki %10'luk artış ile dikkat çekti. 1,501 milyar Euro ile üçüncü olan İspanya'da ise, Barcelona ve Real Madrid'in gelirlerinde artış yaşanırken, La Liga'nın diğer 18 takımının gelirlerinde düşüş kaydedildi. İtalya'da, Serie A gelirleri 73 milyon Euro (%5) artarak 1,494 milyar Euro düzeyine yükselirken, Fransa birinci ligi Ligue 1, gelirlerini ilk kez 1 milyar Euro'nun üzerine çıkardı.

Türkiye, Turkcell Süper Lig 342 milyon Euro ile ilk onda

Turkcell Süper Lig, Avrupa futbol gelirlerinde "5 büyükleri" takip eden 4 lig arasında yer aldı. Bu ligler, Hollanda (422 milyon Euro), Rusya (352 milyon Euro), Turkcell Süper Lig (342 milyon Euro) ve Portekiz (256 milyon Euro).

Deloitte Türkiye Spor Endüstri Lideri Burç Seven Yıllık Futbol Finansmanı Araştırması 2010 hakkında şöyle konuştu:

"Profesyonel yönetimin etkisinin günden güne daha çok hissedildiği futbol sektörünün 2008-2009 sezonunda krize karşı ciddi bir direnç gösterdiği anlaşılıyor. Avrupa'da futbolun bu direnci göstermesi ve gelirlerindeki artışı sürdürmesinde, taraftarların sarsılmaz ilgi ve sadakatinin rolü büyük. Bu sayede futbol, sponsorlar ve yayıncı kuruluşlar nezdinde hala cazibesini devam ettiriyor.

Futbol, gelirleri ile krize meydan okuyor; ancak doğal olarak, giderlerin kontrol altına alınabilmesi büyük önem taşıyor. Bu giderlerin başında da, transfer ve maaş ödemeleri yer alıyor. Deloitte'un spor endüstrisi uzmanları, bu raporu hazırlarken tek tek bütün takımların finansal ve yönetsel stratejilerini de gözden geçirdi. Bu nedenle, özellikle spor yazarlarımız ve futbol kulübü yöneticilerimiz, dev kulüpler hakkında merak ettiği birçok konuyu raporumuzda bulacaktır."

Krize rağmen maaş ödemeleri arttı

Deloitte raporunda, Avrupa liglerinde gelirlerin artış göstermesine rağmen, gider kalemleri nedeniyle aynı performans karlılık noktasında sergilenemediği belirtiliyor. En büyük 5 ligde, kulüplerin yaptığı maaş ödemeleri geçen sezon itibarı ile 305 milyon Euro (%6) yükseliş gösterdi ve ilk kez 5 milyar Euro'yu aştı. Özellikle İngiltere ve İtalya'da maaş ödemelerindeki artışın gelir artışının önüne geçmesi, operasyonel karlılık oranları üzerinde baskı yarattı. İngiltere liginde kulüplerin toplam karı 93 milyon Euro seviyesine gerilerken, Alman Bundesliga 172 milyon Euro ile Avrupa'nın en karlı ligi oldu. İtalya ve Fransa'da ise, yükselen gelirlere rağmen kar elde edilemedi. İspanya'da da, yılı yüksek karla kapatan Barcelona ve Real Madrid dışındaki kulüpler, yılı zararla kapattılar.

Deloitte Türkiye Spor Endüstri Lideri Burç Seven, kulüplerin gelir gider dengeleri arasındaki dengenin önemine değindi ve sözlerine şöyle devam etti:

"UEFA'nın Kulüp Lisansörlüğü ve Finansal Sportmenlik regülasyonları, 2012 yılı sonunda yapılacak finansal sonuç açıklamaları için geçerli olacak ve 2013/ 2014 sezonu öncesinde de bir yaptırım söz konusu olmayacak diye belirtti. Bu da kulüplere gerekli hazırlıkları yapmaları için oldukça fazla zaman tanıyor. Bir yandan, yatırımla tesislerini daha da geliştirmek gibi, gelirlerini artırmanın yollarını ararken; bir yandan da masraf bazlarını kontrol altına alabilmeleri ve beklenmedik ani gelir düşüşlerine karşı bir esneklik mekanizması oluşturabilmeleri gerekiyor"

2011'den itibaren kulüpler artık kazandıklarından fazla harcayamayacak

Deloitte raporunda, UEFA'nın Mayıs ayında açıkladığı ve Haziran 2010 itibarı ile yürürlüğe giren yeni Kulüp Lisansörlüğü ve Finansal Sportmenlik (Fair Play) regülasyonları çerçevesinde, Avrupa'da pek çok kulübün gelir ve gider dengelerini düzenlemek için aksiyon almak zorunluluğu ile yüzleşecekleri belirtiliyor. Regülasyonlarda özellikle altı çizilen "Gelirlerin giderleri karşılaması" gerekliliği, kulüplerin kazandıklarından daha fazla para harcayamayacakları anlamına geliyor.

Avrupa'da 2008/ 2009 sezonunda, en fazla gelir kaydeden 20 kulüp, 3,9 milyar Euro ile toplam gelirlerin %25'e yakınını topladı. "5 büyüklerin" en büyük gelir kaynağı ise 3,712 milyar Euro ile yayın gelirleri oldu.