Başbakan Yardımcısı Şimşek Açıklaması

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, "Kim ne derse desin Türkiye bütün bu sıkıntıların ortasında bir istihdam seferberliği bir yatırım seferberliği bir aslında ihracat seferberliği içinde. Gaziantep ihracatıyla övünüyor. İhracat odaklı olmak Türkiye için büyük bir fırsat, keşke birçok Gaziantep olsa." dedi.

Şimşek, Gaziantep Sanayi Dönüşüm Projesi'nin tanıtımı amacıyla, Gaziantep Sanayi Odasında (GSO) düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, projeyi modüllere dönüştürerek kentin sanayisinin dönüşümünü başaracaklarını söyledi. Bunu yaparken, aralarında birçok paydaşın olacağını ve UNDP'nin finansman katkısında bulunacağını ifade eden Şimşek, bu süreçte GSO'nun liderlik rolünü üstleneceğini, valilik ve büyükşehir belediyesinin de ekibin merkezinde yer alacağını dile getirdi.

Aslında bu konuda ortada çok net bir resim olduğunu, Gaziantep'in muazzam birikimi ve girişimcilik ruhu, tarihi derin kökleri, derin bir geleneği bulunduğunu belirten Şimşek, şöyle devam etti:

"Dolayısıyla hedefimiz ne? Bu kazanımları korumak ve dünyada rekabet koşullarının gerek hızla değiştiği gerekse 4. Sanayi Devriminin yıkıcı etkilerinin şimdiden Gaziantep sanayisine yansımalarını olumlu bir döngüye, olumlu trende nasıl sokarız? bunu düşünüyoruz. Sanayide dönüşüm bir zarurettir. Bu, Türkiyenin tamamı için geçerli ama Gaziantep için bu çok daha çarpıcıcı bir şekilde karşımıza çıkıyor. Evet çok başarılı firmalarımız var, çok iyi yönetilen firmalarımız var, pazar çeşitlendirmesi, ürün çeşitlendirmesi, dijital ekonomi, 4. Sanayi Devrimi'ne hazırlıklı firmalarımız var, ama büyük resme bakarsak Gaziantep'teki imalat sanayi üretiminin yüzde 95'i düşük, orta düşük teknoloji. Bu, bizim için ciddi bir darboğazdır.

Neden? Çünkü düşük teknolojide rekabet daha yoğundur, marjlar daha düşüktür. En ufak 4. Sanayi Devrimi ile birlikte gelecek robot, yapay zeka dediğimiz, nesnelerin interneti, trendler burayı çok daha yıkıcı şekilde etkileyebilir. Dolayısıyla bir taraftan bizden daha düşük ücretli, daha düşük üretim maliyetine sahip ülkelerden gelen baskı var. Bir taraftan da 4. Sanayi Devrimi ile bu basit üretimin de artık hakikaten sürdürülmesinin zorluğu ortada. Birinci husus bu. Dolayısıyla dönüşüm zarurettir, tercih değildir. Firma bazında da böyledir, şehir bazında da böyledir, ülkemiz için de böyledir."

Danışmanlık desteği

Sanayi alanındaki değişimin ve dönüşümü sağlarken uluslararası bir danışmanlık firmasından destek alacalarını, ancak asıl aktörlerin yerelde olacağını dile getiren Şimşek, amaçlarının iyi bir rehberle çalışmak olduğunu, bunu da başlattıklarını söyledi.

Salonda bulunan sanayicilere, "Bu dönüşümü sağlayacak olan reel aktörler sizlersiniz." diyen Şimşek, hedeflerinin bu alanda farkındalık yaratmak olduğunu bildirdi.

Şimşek, bu konuya ayrı bir önem verdiklerini, sanayicinin değişmesi gerektiğini görmesinin, dünyadaki trendleri önceden tespit etmesinin ve buna uygun bir adaptasyonun gerekliliğinin işin başı olduğuna işaret etti. Başbakan Yardımcısı Şimşek, şöyle konuştu:

"Elimizde ciddi bir birikim var, dünyada hızlı bir değişim ve dönüşüm var, bizim buna ayak uydurmamız yazım. Bu farkındalık birinci başlangıç noktası. Daha önemlisi hangi eksenler itibarıyla desteğe ihtiyacımız var. İki gün önce bir halı fabrikasına gittim. Güzel bir üretim ve güzel bir çaba var. Özellikle ABD'ye, Latin Amerika'ya ürün gönderiyorlar. Yaklaşık 15 tane tasarımcısı var, buraya kadar güzel. Basit bir soru sordum tasarım Ar-Ge merkezi desteklerinden yararlanıyor musunuz? Zaten 15 tasarımcı çalıştırıyorsunuz. Devlet geçen sene Ar-Ge kanununu değiştirmiş diyor ki 'siz Ar-Ge ve tasarım yapın, biriminizi kurun, ürünlerinizi geliştirin, ben bu noktada size destek vereceğim.' Örneğin 'gelir vergisini almayacağım, prim almayacağım hatta buraya yapacağınız bütün harcamaların neredeyse iki katına kadar vergi matrahından düşeceğim.' diyor devlet. Koskocaman Gaziantepimizde 960'ın üzerinde firma Türkiye'nin en büyük OSB birikiminde yatırım yapmış üretim yapıyorlar ancak iki tane Ar-Ge merkezimiz var."

"Sanayi devrimi artık realite"

Mehmet Şimşek, 4. Sanayi Devrimi'nin artık sanal bir konu değil realite olduğunu, buna uygun modern fabrikalar yapılması gerektiğini belirtti.

Yakında Kilis'in Polateli ilçesinde "muhteşem ve muazzam" yeni bir sanayi bölgesi kurulacağını ve belki de buranın Türkiye'nin en büyük sanayi merkezi olacağını anlatan Şimşek, bundan sonra yapılacak fabrikaları eski yol ve yordamlarla değil yeni ve modern şartlarda, dijital altyapısı itibarıyla ondan sonraki sanayi devriminin, ileri sanayi devriminin gerektirdiği çerçevede kurgulamak gerektiğine işaret etti.

Şimşek, yetişmiş insan gücü ve güçlü 3 üniversitesi bulunan Gaziantep'te sanayicinin hangi alanda yetkinliklere ihtiyacı olduğunu belirledikten sonra üniversitelere yol göstereceklerini aktardı.

Üniversitelerin de buna göre hızlı bir şekilde programlarını düzenleyeceklerini ifade eden Şimşek, şunları kaydetti:

"Sanayide hangi alanda yetkinliklere ihtiyacımız var? üniversitelerimiz hızlı bir şekilde programlarını ona göre dönüştürecekler. Bugün eğer bizim ihracatın yarısından fazlası, yüzde 53'ü Ortadoğu'ya ise belki önümüzde büyük bir fırsat penceresi vardır. Arapça ve İngilizce eğitim programlarının birçok konuda Ortadoğu hukuku, Ortadoğu'ya yönelik ticaret, Ortadoğu'ya yönelik ekonomiyi, bizim çok somuta indirgememiz lazım. İhtisas programlarını kurgulamamız lazım. Yine biz burada yol göstereceğiz, diyeceğiz ki 'ihtiyaçlarımız bunlar.' Üniversitelerimiz artık klasik programları bir kenara bıraksınlar. Türkiye'nin her tarafında bu programlar var. Her yerde eğitim fakültesi var. Önemli olan bizim yeni yüzyıla nasıl hazırlıklı gireceğimiz. Gaziantep'in ihtiyaçları neler, Türkiye'nin ve dünyanın ihtiyaçları neler? Diğer bütün programları gerekirse kapatacağız, yeni programlar açacağız. Gerekirse bunu gideceğiz YÖK nezdinde ben takip edeceğim ama önce bunun tespiti gerekiyor. Şimdi diyelim gerçekten küresel firmalarla ve Türkiye'deki yerel ve küresel firmalarla işbirlikleri anlamlı ve önemli. Çünkü biz ne yapıyoruz Gaziantep'i küresel bir perspektifle dönüştüreceğiz. O zaman gerek İstanbul'da gerek 4. Sanayi Devrimi'nin kalbinin attığı Boston'da, Almanya'da birlikte yapacağız. Yeni işbirlikleri, ortaklıklar için açık olduğumuzu ortaya koyacağız."

Dönüşüm zaruri

Başbakan Yardımcısı Şimşek, esas dönüşümü sanayicinin sağlayacağını, kendilerinin ise proje vasıtasıyla onlara rehberlikte yardımcı olacaklarını söyledi. Şimşek, rehberlik ve dönüşümün zaruri olduğunu vurguladı.

Bu alanda yapılacak çok iş olduğunu dile getiren Şimşek, "Gaziantep bunu başarır ve ben Gaziantep'in bu konuda Anadolu'ya liderlik yapmasını, Anadolu'ya rehberlik yapmasını, Anadolu'da öncü olmasını istiyorum ve öngörüyorum. Gaziantep bunu yapar çünkü inovasyondan ilk bahseden şehirlerin başında burası geliyor. Dolayısıyla biz bunu başarırız. Başaramazsak ne olur? Bu bir seçenek değil ama dünya çok hızla değişecek. Muazzam yıkıcı etkilere sahip, çok inanılmaz bir hızla önümüzdeki 10-15 yıl içinde yıkıcı etkileri hissedeceğimiz 4. Sanayi Devrimi geliyor. Bu Türkiye için de çok önemli ama Gaziantep için kritik. Biz Ankara'dan 4. Sanayi Devrimi'ne ilişkin yol haritamızı çıkarıyoruz yine paydaşlarla, TÜSİAD, MÜSİAD gibi aklınıza gelecek tüm iş alemininin şemsiye kurumlarıyla çalışıyoruz ancak Gaziantep özelinde biz bunu daha somuta indirgeyebiliriz." diye konuştu.

"Ürünlerin katma değerini yükselteceğiz"

Mehmet Şimşek, üretilen ürünlerin katma değerinin yükseltilmesi gerektiğine dikkati çekerek, bunun Ar-Ge ve inovasyonla mümkün olabileceğini, devlet olarak destek de vereceklerini ifade etti.

Var olan desteklerin en iyi nasıl kullanılması gerektiğini, gerekirse fabrika fabrika dolaşarak ya da belli sektörlerin temsilcilerini bir yerde toplayarak anlatacaklarını söyleyen Şimşek, şöyle dedi:

"Onun için esas işimiz bundan sonra başlıyor. Sektörel bazda bir taraftan vizyon sunacağız bir taraftan da var olan resmi nasıl düzelteceğiz, ona bakacağız. Pazar çeşitlendirme meselemiz acil bir meseledir. Ortadoğu'da inanın kaos, sorun olmasaydı da yakın pazara bu kadar bağımlı olmak başlı başına bir problemdir. Yani bugünkü şartlardan bağımsız şekilde pazar çeşitlendirmek bir zarurettir. Yani katma değeri yükseltmek bir zaruretse pazar çeşitlendirme de kaçınılmaz, çünkü yakın pazarlar da dinamiktir. Yeni oyuncular çıkacak. Bunlar çıkmadan örneğin İran belki yakın pazarlara çok farklı bir şekilde girecek, siyasi etkiler farklı olacak, yani bu kaos olmasa da bizim mecburen bir pazar çeşitlendirmesine gitmemiz lazım. Korkmadan Asya'ya, korkmadan Amerika'ya bakın Avrupa zaten bizim tabiri caizse arka bahçemiz gibi gümrük birliğimiz var. Onu inşallah güncelleyeceğiz, kapsamını genişleteceğiz ama biz sadece Irak, İran, Libya, Suriye pazarlarıyla bunu götüremeyiz. Bu bahsettiğim hiçbir sorun olmasa bile bu pazarlarla biz yetinemeyiz."

Üretimde yüksek teknoloji

Şimşek, üretimde yüksek teknolojiye geçişle ilgili olarak da şu değerlendirmelerde bulundu:

"Benim önerim, düşükten yükseğe çok iddialı olur, düşükten orta yükseğe daha fizıbıldır, daha makuldur. Bu arada da yüksek teknoloji ve belli alanlarda üretim mümkün olacak. Orta yüksek için daha alan var, pazar duruyor dolayısıyla orta yükseği bizim düşürememiz lazım. İstihdam boyutu... tabi onu siz değil biz düşüneceğiz, onun teşviklerini biz vereceğiz, veriyoruz zaten. Hakikaten kim ne derse desin Türkiye bütün bu sıkıntıların ortasında bir istihdam seferberliği, bir yatırım seferberliği, bir aslında ihracat seferberliği içinde. Gaziantep ihracatıyla övünüyor. İhracat odaklı olmak Türkiye için büyük bir fırsat. Keşke birçok Gaziantep olsa. İhracat odaklı iş ahengi var. Bu çok önemli, çok kritik."

Diğer konuşmacılar

GSO Başkanı Adil Sani Konukoğlu da OSB'de 966 firmanın faaliyet gösterdiğini, 90 tesisinin de inşaatının sürdüğünü söyledi.

En fazla ihracat ve patent başvurusu yapan beşinci ilin Gaziantep olduğuna dikkati çeken Konukoğlu, sanayide dönüşümü hızlandıracak teşvik mekanizmasının desteklenmesi gerektiğini kaydetti.

BM Kalkınma Programı Temsilci Yardımcısı Atilla Uras da 20 yılı aşkın süredir başta GAP başta olmak üzere, pek çok yerel kurum ve kuruluşla çeşitli proje ve programlar yürüttüklerini söyledi.

"Suriye krizinin bölge illerindeki sosyal ve ekonomik etkilerinin azaltılmasına katkı sunmak amacıyla Suriye Programı'nı devreye aldık." diyen Uras, bölge illerinde ve özellikle Gaziantep'te hissedilen Suriye krizinin etkilerinin rekabet edilebilirlik açısından bölge ekonomisine dezavantaj sağladığını ifade etti.