Bölgesel Statüko Sürüm Güncelliyor - Son Dakika
Güncel

Bölgesel Statüko Sürüm Güncelliyor

Bölgesel Statüko Sürüm Güncelliyor

İran karşıtı blokun en önemli temsilcileri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin desteği ile darbe yapıp kendisini cumhurbaşkanı seçtiren Abdülfettah Sisi, İran Cumhurbaşkanı Ruhani’yi yemin törenine davet etti.

05.06.2014 14:31
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Ülke tarihinde demokratik yollarla seçilen tek cumhurbaşkanı Muhammed Mursi yönetimindeki Mısır'ı "ne müttefik ne de düşman" olarak tanımlayan Beyaz Saray Sisi seçildikten sonra "Stratejik ortaklığımızı derinleştirmek ve iki ülkenin paylaştığı ortak çıkarları geliştirmek için Sisi ile çalışmayı dört gözle bekliyoruz" şeklinde açıklamada bulundu. AB ise "seçimlerin hukuka uygun" olduğunu söyledi.

Suudi Arabistan Kralı Abdullah Bin Abdulaziz, Sisi seçimi kazandıktan sonra Mısır'a mali yardım sağlanması için uluslararası bir konferans düzenlenmesi çağrısında bulundu. İlk destek bir diğer Körfez ülkesi Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) geldi.

İran'dan Mısır seçimlerine övgü

İran'ın seçim yorumu ise "seçimleri demokrasinin güçlendirilmesi yolunda atılan bir adım olarak benimsiyoruz" şeklinde.

Pazar günü darbe lideri Abdulfettah Sisi, Mısır'da cumhurbaşkanı olarak yemin edip resmen göreve başlayacak. Yemin töreni için birçok ülkeye davetiye gönderildi. Türkiye ve Katar davet edilenler listesinde yok. Mısır yönetimi asıl sürprizi, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yi Sisi'nin yemin törenine davet etmekle yaptı. Siyasi kimliğini İran karşıtlığı üzerine kuran Suudi Arabistan'ın mutlak desteği ile darbe yapan, sonrasında yine aynı destekle cumhurbaşkanı olan Sisi, nasıl oluyor da İran'ı yemin törenine davet edebiliyor? ABD, AB, Mısır, Suudi Arabistan ve İran'ı bölgesel sistemde aynı çatı altında toplayan sebepler ne?

Türkiye ve Katar'a karşı "koalisyon"

Al Jazeera Türk'e konuşan Raiy El Yevm Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ünlü Arap gazeteci Abdülbari Atvan Türkiye, Katar ve Müslüman Kardeşler'e karşı "savaş ilan etmiş", Suudi Arabistan, BAE, Kuveyt ve Bahreyn'in başını çektiği bir koalisyonun oluştuğunu söylüyor.  Atvan'a göre, Mısır'ın daveti İran'ın "rolünü netleştirmesi" bakımından önemli. İran şimdilik bu koalisyona dahil değil ama "yakın".

Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Genel Direktörü Taha Özhan'a göre, söz konusu ülke ve blokların hepsi "bölgede statükoyu destekliyor". Özhan, Mısır'ın davetinin ciddi fiili sonuçlar doğurmayacağı ama bu davetin temsil değerinin önemli olduğu görüşünde.

Mısır'ın Ruhani'ye yaptığı davet, Suudi Arabistan'ın "İran ile müzakereye hazır" olduğunu açıklaması ve İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'i ülkeye davet etmesinden kısa bir süre sonra gerçekleşti. İran, Suudi Arabistan'ın davetine "mutlu oluruz" açıklamasıyla cevap verdi.

İran ve Suudi Arabistan "endişeli"

2010 yılında Arap sokaklarında protestolar patlak verdiğinde İran, değişim isteyen hareketlerin yanında olduğunu ilan etti. Ancak protestolar Suriye'ye yayıldığında İran, kendi cephe hattının da sarsılmaya başladığını gördü. Protestolar 2011 Nisan'ında ülke geneline yayılınca İran, "Suriye'ye karşı uluslararası bir komplo" kurulduğunu iddia ederek, Suriye rejimine destek verdi. 2012'ye gelindiğinde Suriye'de muhalifler ülke genelinde hızla yayılırken, rejimin geleceği ince bir pamuk ipliğine bağlıydı. Hizbullah, 2012 itibariyle Suriye ordusuna yardım etmek amacıyla Suriye topraklarına girdi. Nisan 2013'te Lübnan sınırındaki stratejik Kusayr kasabası Hizbullah'ın saldırısıyla muhaliflerden alınıp Suriye ordusuna teslim edilince Hizbullah, resmen Suriye'de var olduğunu ve savaş bitinceye kadar da çıkmayacağını ilan etti. Suriye'de değişim talebi İran ve Hizbullah'ın sert müdahalesine çarptı ve o tarihten itibaren sahadaki savaş dengesi Suriye rejimi lehine değişmeye başladı.

Mısır'daki politik değişimin ise en çok endişelendirdiği iki ülke Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Al Jazeera Türk'e konuşan Mursi'nin Basın Danışmanı Ahmed Abdülaziz, Mısır'ın İran'ı davet etmesini ABD'nin isteği olarak görüyor. Abdülaziz'e göre burada eski yerleşik düzenin tekrar yerleşebilmesi için bölgede yeni "kuklalara" ihtiyaç var ve bu "kuklaları" bölgesel güçler statükoyu korumak için kullanıyor. Abdülaziz, Arap dünyasında ortaya çıkan değişim talebinin İran, Suudi Arabistan ve ABD'yi korkuttuğunu, bu korkunun onları bir araya getirdiğini söylüyor.

Sisi'ye ilk tebrikler Suudi Arabistan ve BAE'den

3 Temmuz 2013'te Mareşal Abdülfettah Sisi tarafından Mursi yönetimine darbe yapıldığında, ilk tebrik eden ülke Suudi Arabistan, ikincisi ise BAE oldu. İran'ın bölgedeki en önemli müttefiki Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ise darbeden birkaç saat sonra "Mısır'da olan şey Siyasal İslam'ın çöküşüdür" açıklamasında bulundu. ABD ve AB ise "darbe" demekten kaçınarak, "kaygılı olduklarını, demokratik sürecin devam etmesi gerektiğini ve ordunun siyasette kalmayacağı garantisini" vermesini istediler. Darbe Lideri Sisi, 2014 yılında askeri ünvanlarından istifa ederek "sivilleşti" ve cumhurbaşkanlığına aday oldu. Darbeden sonra Suudi Arabistan ve Mısır, Müslüman Kardeşleri "terörist" ilan etti ve her türlü faaliyetlerini yasakladı. İsrail işgaline karşı kurulan Hamas'ın da bütün faaliyetleri de bu ülkelerde yasaklandı. Muhammed Mursi'nin bugün yargılandığı davalardan birisi de "devlet sırlarını Hamas ile paylaşmak".

"Kusursuz" başkan

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) ve Beyrut Arap Üniversitesi'nde Ortadoğu analisti olarak çalışan Ali Bekir'e göre, Mısır'ın İran'a yaptığı davet kesinlikle Suudi Arabistan ve BAE'nin talebi üzerinden gerçekleşti. Bekir, bu iki ülkenin Mısır üzerinden İran ile ilişkilerinin seyrini belirlemeye çalıştıklarını söylüyor. Bekir'e göre bu davet, İran-Suudi Arabistan ve BAE ilişkilerinin geleceği açısından bir test ve Suudi Arabistan, İran'ın kendisi için bölgesel bir tehdit olmadığını göstermesini istiyor. Bekir, ABD'nin de Müslüman Kardeşler'in tasfiyesinden "mutlu" olduğunu, İsrail'in güvenliği ile ilgili garanti veren bir lider olarak Sisi'nin ise ABD açısından "kusursuz" bir başkan olacağını söylüyor.

Eski müttefikler, yeni sürüm

Hamas'ın bölgesel dengede sıkıştırılmış olması açısından İsrail, Suriye'de rejimin devam etmesi bakımından İran, Mısır'da yerleşik sisteme yönelik en büyük tehdit olan Müslüman Kardeşler'in tasfiyesi yönünden Suudi Arabistan, "eski müttefikler" arasındaki bağların yeniden güçlenmesi için ise ABD ve AB'nin aynı çatı altında toplanması, SETA Dış Politika Direktörü Ufuk Ulutaş'a göre "İran, Körfez ülkeleri, ABD ve AB'nin çıkarlarının örtüşmesiyle" doğrudan ilişkili.

Suudi Arabistan'ın İran ile müzakereye hazır olduğunu açıklaması, hemen peşinden Kuveyt Emiri Sabah Ahmed Cabir Sabah'ın Körfez İşbirliği Teşkilatı dönem Başkanı sıfatıyla yanına 5 bakanını alarak Tahran'a gitmesi ve "Suudi Arabistan ile İran arasında arabulucu olmaya hazırız" demesi, Mısır Yönetimi'nin İran cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yi Sisi'nin yemin törenine davet etmesi bölgesel statükonun yeni bir sürümle kendisini güncellemesi olarak okunabilir mi? Ufuk Ulutaş, "bölgesel sistemin başat aktörleri bölgede yeniden statükoyu kuruyorlar. Adeta Yeni bir Yalta Konferansı ile karşı karşıyayız. Bölgesel ve küresel güçler yeni bir nüfuz alanı paylaşımında bulunuyorlar" diyor. Ulutaş'a göre, bu yeniden paylaşım Türkiye'nin Ortadoğu'daki alanını daraltabilir. Ancak SETA Direktörü Taha Özhan, ortaya çıkan eksenin uzun vadede bir geleceğinin olmadığı, Ortadoğu sokaklarında karşılık bulamayacağı görüşünde. Özhan'a göre, İran ve Suudi Arabistan bölgedeki halklar nezdinde ciddi bir meşruiyet krizi yaşıyor.

Kaynak: Aljazeera.com.tr

Son Dakika Güncel Bölgesel Statüko Sürüm Güncelliyor - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Adana'da Kadın ve Sevgilisi Park Halindeki Kamyoneti Çaldı
    09:54 Adana'da Kadın ve Sevgilisi Park Halindeki Kamyoneti Çaldı

    Adana'da bir kadın, 8 yaşındaki çocuğu ve sevgilisiyle birlikte park halindeki bir kamyoneti çaldı. Olayın ardından kadın ve sevgilisi tutuklandı. Kamyonetin sahibi olan Raha H., aracının çalındığını fark ederek polise bildirdi. Olayı inceleyen polis ekipleri, güvenlik kameralarını inceleyerek hırsızların kimliklerini tespit etti. Aykut T. evinde gözaltına alınırken, sevgilisi Arzu Y.'nin daha önce başka bir suçtan tutuklandığı belirtildi.

  • Türkiye, Trade Winds Europe/Eurasia'ya ev sahipliği yapacak
    09:51 Türkiye, Trade Winds Europe/Eurasia'ya ev sahipliği yapacak

    Türkiye, ABD liderliğindeki ticaret misyonu ve iş geliştirme forumu olan Trade Winds Europe/Eurasia'ya 16 yıl sonra yeniden ev sahipliği yapacak. İstanbul'da düzenlenecek etkinlikte 300'den fazla yerli ve yabancı katılımcı bir araya gelecek ve uluslararası ticaretin rüzgarı esecek. Etkinlik, şirketlere büyüme ve görünürlük elde etme fırsatı sunarken, ABD'li firmalar da Türkiye pazarına girmek için yeni bağlantılar kurabilecek.

  • Ergene'de Basketbol Minik Kız ve Erkek Müsabakaları Tamamlandı
    09:51 Ergene'de Basketbol Minik Kız ve Erkek Müsabakaları Tamamlandı

    Ergene Gençlik ve Spor Müdürlüğü tarafından düzenlenen basketbol minik kız ve erkek müsabakaları, Ergene Belediyesi Spor Salonu'nda gerçekleştirildi. 8 okuldan takımların katıldığı müsabakalarda, minik sporcular kıyasıya mücadele etti. Gençlik ve Spor İlçe Müdürü Şenol Doğramacı, müsabakaları yakından takip ettiğini ve dereceye giren öğrenci sporculara hediyelerini takdim ettiklerini belirtti.

  • Erzincan'da koyun ve kuzuların coşkulu buluşması
    09:50 Erzincan'da koyun ve kuzuların coşkulu buluşması

    Erzincan'da baharın habercisi kuzuların anneleri ile buluşması renkli görüntüler ortaya çıkardı. Koyunların kuzulama döneminin başlamasıyla birlikte Erzincan'da koyun ve kuzularının buluşması sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez gerçekleştiriliyor. Kuzulayan koyunlar, bir süre yavrularıyla aynı mekanda bırakılıyor ve daha sonra anneleriyle buluşuyor. Bu duygusal anlar dron ile kaydedildi.

  • Otobüste infial yaratan görüntü! Kadına bakarak ulu orta kendini tatmin etti
    09:49 Otobüste infial yaratan görüntü! Kadına bakarak ulu orta kendini tatmin etti

    Seyir halindeki otobüste kapı önünde duran bir adamın ulu orta kendisini tatmin ettiği görüntü sosyal medyada infial yarattı. Karşısında oturan kadın tarafından cep telefonuyla kaydedilip tepki gösterilen şahıs, "Ben durağı arıyordum, sen beni yanlış anladın. Ben sana bir şey yaptım mı?" sözleriyle kendini savundu.

  • Kırklareli Valisi Birol Ekici, huzurevi sakinleri ile iftar yaptı
    09:47 Kırklareli Valisi Birol Ekici, huzurevi sakinleri ile iftar yaptı

    Kırklareli Valisi Birol Ekici, Lüleburgaz Ramazan Yaman Huzurevi'ni ziyaret ederek yaşlılarla iftar yaptı. Ekici, yaşlıların bilgi ve tecrübelerinden yararlanılması gerektiğini vurgulayarak gereken saygı ve sevginin gösterilmesi gerektiğini belirtti.

  • Beyoğlu'ndaki 'kin' cinayetinde şüphelinin ifadesi: 'Oğlu 'Sefil Bilo', 'Küçük Emrah' diyerek beni aşağıladı'
    09:46 Beyoğlu'ndaki 'kin' cinayetinde şüphelinin ifadesi: 'Oğlu 'Sefil Bilo', 'Küçük Emrah' diyerek beni aşağıladı'

    Beyoğlu'nda yaşanan cinayetin şüphelisi, olayın ardından verdiği ifadede, oğlunun kendisini aşağıladığını ve amacının oğlunu öldürmek olduğunu ancak bulamayınca babasını öldürdüğünü söyledi. Şüphelinin geçmişte soyadını da değiştirdiği ortaya çıktı.

  • Erzincan'da Kuzular Anneleriyle Buluştu
    09:46 Erzincan'da Kuzular Anneleriyle Buluştu

    Erzincan'da baharın habercisi kuzuların anneleri ile buluşması renkli görüntüler ortaya çıkardı. Koyun ve kuzuların buluşma anları drone ile kaydedildi. Koyun besleyen üreticiler, kuzulama döneminde koyunları sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez anneleriyle buluşturuyor. Kuzulayan koyunlar bir süre yavrularıyla aynı mekanda bırakılıyor ve daha sonra ayrı yere konulan kuzular, sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez anneleriyle bir araya geliyor. Bu duygusal ve renkli anlar drone ile saniye saniye kaydedildi.

  • ASO Teknopark A.Ş. Genel Kurulunda Seyit Ardıç Yeniden Başkan Seçildi
    09:44 ASO Teknopark A.Ş. Genel Kurulunda Seyit Ardıç Yeniden Başkan Seçildi

    Ankara Sanayi Odası (ASO) Teknopark A.Ş. olağan genel kurul toplantısında, ASO Başkanı Seyit Ardıç yeniden yönetim kurulu başkanı olarak seçildi. Toplantıda, şirketin yeni yönetim kurulu üyeleri de belirlendi. ASO Teknopark'ın, üretime yönelik bir tasarımla sanayi ile bütünleşen, yüzü sanayiye dönük bir teknopark olacağı vurgulandı.

  • Beyoğlu'nda Bir Adamı Öldüren Saldırganın İfadesi Ortaya Çıktı
    09:44 Beyoğlu'nda Bir Adamı Öldüren Saldırganın İfadesi Ortaya Çıktı

    Beyoğlu'nda kurulan bir semt pazarında tezgahta duran 66 yaşındaki adamı silahla ateş açarak öldüren saldırganın ifadesi ortaya çıktı. Saldırgan, oğlunu öldürmek amacıyla tezgah açtıkları yere geldiğini ancak oğlunu bulamayınca babasını öldürdüğünü söyledi. Ayrıca saldırganın geçmişte soyadını da değiştirdiği belirlendi.

  • Mersin'de İki Özel Bireyin 'Temsili Askerlik' Mutluluğu
    09:44 Mersin'de İki Özel Bireyin 'Temsili Askerlik' Mutluluğu

    Mersin'in Erdemli ilçesinde yaşayan 50 yaşındaki konuşma engelli İbrahim Atalay ile 21 yaşındaki işitme engelli Ali Develi, askerlik yapma hayallerini gerçekleştirmek için bir günlük temsili askerlik yaptı. İlçe jandarma komutanlığı tarafından eğitim verilen ve nöbet tutan özel bireylere terhis belgesi verildi. Aileler, bu mutlu anları fotoğraflayarak ölümsüzleştirdi.


Advertisement