"Çay Kanunu üreticiyi korumalı"

Türkiye'nin çay konusunda potansiyelini tam olarak kullanamadığını ve çay piyasasının dünya standartlarında sürdürülebilir bir modele geçmesi gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Murat Can Pehlivanoğlu, bunun ancak Çay Kanunu'nun üretici odaklı olarak yasalaşmasıyla mümkün olacağını söyledi.

Çayın Türkiye'nin değerli bir ihracat kalemi durumunda olduğunu ancak henüz bu potansiyelin kullanılamadığını belirten İstanbul Kent Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Müdür Vekili Dr. Öğr. Üyesi Murat Can Pehlivanoğlu, sektörün dünya standartlarına ulaşabilmesi için yeni bir Çay Kanunu'nun yasalaşması gerektiğini belirtti.

İlgili kanunun uzun yıllardır gündemde olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Murat Can Pehlivanoğlu, "Sektördeki tüm paydaşları memnun edecek bir metin hazırlanmasına odaklanıldığı için çalışmalar tamamlanamıyor. Kanunun tüm paydaşlara değil de sadece yaş çay üreticilerine, yani çiftçilere özel hazırlanması gerekiyor" dedi.

Çay üreticisinin temel ihtiyacının üretiminin tamamına makul bir taban fiyat getirilmesi ve bu sayede çiftçiye ekonomik güvencenin sağlanması olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Pehlivanoğlu, "Bu konu bugün özel sektörün ÇAYKUR tarafından belirlenen yaş çay alım fiyatının altında fiyattan alım yapmaması şeklinde tartışılıyor. Hatta buna dair verilmiş bir kanun teklifi de bulunuyor. Bir başka kanun taslağında ise taban çay alım fiyatının Çay Kurulu tarafından belirlenmesi ve işlenen çayın asgari fiyatının ise nihayetinde Çay Borsası'nda oluşması tasarlanıyor.  Dünyada taslaktaki modeli uygulayan Hindistan gibi ülkeler mevcut. Hem taban fiyat hususu hem de örneğin çay üreticisinden alım yapacakların tek taraflı olarak en az bir yıllık alımı taahhüt etmesi zorunluluğu çiftçi için öngörülebilirliği artıracaktır. Ancak yeni bir Çay Kanunu'nun üreticinin korunması haricindeki kısımları sektör gelişimini olumsuz etkileyebilir. Önemli olan çay piyasasının kendi seyrinde ancak dünya standartlarında gelişebilmesini sağlayacak sürdürülebilir bir model getirmektir" dedi.

"TARIMDA DİJİTALLEŞME VE FİNANSMAN GELİŞTİRİLMELİ"

Tarımda üreticinin yeterli kazanç sağlayamadığı takdirde şehir ve kırsal yaşamın istikrarı kaybedebileceğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Pehlivanoğlu, "Tarımın geliştirilmesi için öncelikle çiftçinin kendi ürününü alıcılara ulaştırmasını kolaylaştıracak özellikle internet tabanlı güvenli ortamların yaratılması gerekir. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Dijital Tarım Pazarı projesi çay üreticisi dahil birçok çiftçi için önemli bir adım oldu. Organik tarım üretiminin artırılması ve teknolojiyle buluşturulması amacını güden projelere finansman sağlayacak modellerin de yaratılması gerekiyor. Bu konuda mevcut yöntemleri tarım sektörünün gerçeklerine uyarlaması açısından Sermaye Piyasası Kurulu'na görev düşüyor. Üçüncü olarak, tarıma dair KOBİ, TÜBİTAK ve diğer devlet destek programlarının kapsamının geliştirilmesi gerekiyor. Bu açılardan hukuki düzenlemelere hız verilmesi ihtiyacı bulunuyor" şeklinde konuştu.