Çin'den Cammu Keşmir sorununa BM kararlarına uygun çözüm bulma çağrısı

Çin, Hindistan ile Pakistan arasında Cammu Keşmir'deki egemenlik ihtilafının Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarına uygun olarak çözüme kavuşturulması çağrısında bulundu.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Lician, Pekin'de düzenlediği günlük basın toplantısında, Cammu Keşmir'in Hindistan ile Pakistan arasındaki bölgelerini ayıran Kontrol Hattı'nda (LOC) geçen hafta en az 15 kişinin ölümüyle sonuçlanan ateşkes ihlallerine dair gazetecilerin sorusuna yanıt verdi.

Çin'in Cammu Keşmir konusunda tutumunun açık olduğunu ifade eden Cao, "Hindistan ile Pakistan arasındaki tarihten kalan bu sorun BM Şartı, ilgili Güvenlik Konseyi kararları ve ikili anlaşmalara uygun olarak barışçıl şekilde çözülmelidir." dedi.

Hindistan ve Pakistan'ın Güney Asya'nın iki önemli ülkesi olduğunu vurgulayan Cao, "İki taraf arasındaki uyumlu birliktelik, bölgesel barış, istikrar ve kalkınma açısından hayatidir. İki ülkenin de komşusu Çin, taraflara itidal içinde olmalarını, farklılıklarını diyalog yoluyla çözüme kavuşturmalarını ve bölgesel barış ve istikrarı birlikte korumalarını tavsiye etmektedir." ifadelerini kullandı.

Cao, Pakistan'ın Hindistan'ın Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru (CPEC) projesini baltalamak üzere bölgede terörü teşvik ettiğine yönelik iddialarına ilişkin ise "CPEC, (Çin öncülüğündeki) Kuşak ve Yol İnisiyatifi'nin öncü projelerinden biridir. Yalnızca Çin ve Pakistan'ın ortak kalkınması açısından değil, bölgesel ulaşım ve ticaret bağları ile ortak refahın gelişmesi açısından da önemlidir. Çin ve Pakistan'ın uluslararası toplumun da desteğiyle CPEC'i sorunsuz şekilde inşa edip işleteceğine inanıyoruz. Ayrıca Pakistan'ın CPEC'in emniyetini sağlamak üzere etkili tedbirler alacağına güveniyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Keşmir sorunu

İngiltere, 1947'de sömürge olarak yönettiği Hindistan'dan çekilirken o dönemde bir prenslik olan Keşmir, bağımsızlıklarını yeni kazanan Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda tercihle karşı karşıya kaldı. Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi. Karara Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Savaşların ardından sağlanan geçici ateşkes sonucunda Cammu Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde kaldı. Bölgenin doğusundaki yüzde 20'lik bir kısım ise sınırdaş Çin'in hakimiyetine verildi.

Ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adı altında kendine bağlayan Hindistan, geçen yıl yaptığı anayasa değişikliğiyle bölgenin özel yönetim statüsünü kaldırarak, "Cammu Keşmir" ve "Ladakh" adıyla merkeze bağlı "Birlik Toprağı" statüsünde iki ayrı idari birim haline getirdi.

Bağımsızlık yanlısı militan gruplar bölgede 1989'dan bu yana Hint yönetimine karşı silahlı mücadele yürütüyor. Hindistan, çoğunluğu Müslüman Keşmir halkının meşru mücadele olarak gördüğü bu hareketleri "Pakistan destekli terörizm" olarak görürken, İslamabad yönetimi suçlamaya karşı çıkıyor.

BMGK, 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngörüyor. Hindistan, halk oylamasına karşı tutum benimserken Pakistan, BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.