Coğrafi işaretli "yassı semaveri" yapan sadece 2 usta kaldı - Son Dakika
Ekonomi

Coğrafi işaretli "yassı semaveri" yapan sadece 2 usta kaldı

Samsun'un Vezirköprü ilçesinde ilçeye özgü, tescilli ve şehrin simgesi haline gelen "yassı semaveri" yapan sadece 2 usta kaldı. Ustalar, günde yaptıkları beşer semaver ile mesleğin yok olmaması için teknolojiye direniyor.

20.07.2019 14:55  Güncelleme: 11:44
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Türkler binlerce yıldır çeşitli ot ve ağaç yapraklarından kimi zaman sütle kimi zaman başka çeşniler de katarak ama özellikle suda kaynatarak elde ettikleri çayı içiyorlardı. Çay kültürünün ayrılmaz bir parçası haline dönüşen semaver ise 18. yüzyıldan itibaren görülmeye başlandı. Semaver, Anadolu'ya göç eden Tatarlar sayesinde de özellikle Vezirköprü ve Havza civarında kendine yeni bir vatan edinmiş oldu. Vezirköprü'de semaverler yassı tip olarak yapılıyor. Yuvarlak tipli semaverler ise Rus tipi semaver olarak biliniyor. Semavercilerin el işi ve göz nuruyla ince ince işlediği semaverler daha çok galvanizli sac, bakır ve pirinçten üretiliyor. Ancak ilçede bir zamanlar onlarca olan semaver ustası günümüzde sadece 2 tane kaldı. Bir kültürün son üreticileri, makineleşmeye geçilmediği takdirde teknolojiye yenik düşeceklerini söyledi.

Coğrafi işaretli

"BİZ DE SEMAVER YAPIMINI BIRAKINCA BU İŞ BİTECEK"

20 yıldır Vezirköprü'ye özgü semaver üreten 2 ustadan biri olan 35 yaşındaki Sebahattin Aktaş, "Vezirköprü semaveri, diğer semaverlerden farklı olarak yuvarlak değil, yassıdır. Kalaycı sazdan yapılır, çabuk kaynar, hafiftir ve taşıması kolaydır. Tamamen el işçiliğiyle yapılıyor. Semaver, kalaydan yapıldığı için suyun kirecini alarak suyu yumuşatır. Kalayın kokusu da suya geçtiğinden diğer semaverlere nazaran yüzde 80 oranında daha lezzetli çay yapılır. Vatandaşlar, bu semaveri içinde su bırakıldığında çabuk eskidiği için pek tercih etmiyor. Çelik ve uzun ömürlü olan yuvarlak semaveri daha çok tercih ediyorlar. Ama lezzetli çay içmek isteyenler bu semaveri tercih ederler. Yassı semaverde su kaynama vakti 10 dakikayı geçmez. Vezirköprü semaveri yassı olduğundan suyu eşit şekilde gövdeye dağıtıyor, bacası alt taraftan ucuna doğru daraldığı için de suyun çabuk kaynamasını sağlıyor. Diğer yuvarlak semaverler ise ortalama 25 dakikada kaynıyor. Vezirköprü semaverini yapan sadece 2 usta kaldık. Önceden 35 usta vardı. Ustaların çoğu emekli oldu ya da rahmetli oldu. Bu semaver 30'dan fazla parçadan yapılıp, tamamen el işçiliği olduğu için çırak da yetişmiyor. Bizden başka usta yok. Biz de çok fazla bir hizmet veremiyoruz. Günde 5 semaver anca yapabiliyoruz. Meslek bitmek üzere. Diğer zanaat dallarında da durum böyle. Teknolojiye yenik düşüyoruz. Biz de semaver yapımını bırakınca bu iş bitecek" dedi.

"VEZİRKÖPRÜ YASSI SEMAVERİNİN DEVAMI İÇİN MAKİNELEŞME ŞART"

Yassı semaver kültürünün devam için makineleşmenin şart olduğunu belirten Vezirköprü Belediye Başkanı İbrahim Sadık Edis, "Önceden Vezirköprü Bedesteni'nde herkes Vezirköprü yassı semaveri yapıyordu. El imalatı olduğu için insanlar bunları imal etmede zorlanıyorlardı. Bunun için makineleşme gerekiyor. Diğer yuvarlak semaverlerde makineleşme gerçekleşti. İnşallah ilerleyen günlerde bu Ortak Kullanım Atölyesini kurup, makineleşmeyi de ilçemize kazandırmak istiyoruz. Bir semaver ustası akşama kadar çalışsa 5 adet semaver anca imal ediyor. Bunu makineleştirebilirsek, günlük 200'e yakın semaveri imal edebiliriz. Bugün 5 semaveri parayla sattığınız zaman zaten maliyeti, malzeme bedeli, işçiliğini düşündüğünüzde ekonomik olarak bir sonuç ortaya çıkmıyor. Ama makineleşip, insanların kullanımına daha seri bir şekilde sunduğunuz zaman hem insanların kullanımı çoğalır hem de ekonomik olarak ilçe halkımız daha güçlü hale gelir" diye konuştu. Yüzde 80'i semaver satıcısından oluşan tarihi bedestendeki esnaflar yassı semaverin neslinin tükenme noktasında olduğunu ifade ederek, üretim yapan son 2 ustanın da günde 5 tane semaver yapabildiğini söylediler. Vezirköprü 'yassı semaveri' 299 sayılı kararla mahreç türünde coğrafi işaret olarak tescillenmişti.

Coğrafi işaretli "yassı semaveri" yapan sadece 2 usta kaldı
Kaynak: İHA

Son Dakika Ekonomi Coğrafi işaretli 'yassı semaveri' yapan sadece 2 usta kaldı - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Bodrum Belediyesi Atalık Yerli Tohumları Üreticilere Hibe Etti
    16:37 Bodrum Belediyesi Atalık Yerli Tohumları Üreticilere Hibe Etti

    Bodrum Belediyesi tarafından Atalık yerli tohumlardan üretilen fideler üreticilere hibe edildi. Atalık tohumlardan üretilen fidelerle 1,5 milyonluk tasarruf yapıldı.

  • Afyonkarahisar Belediye Başkanı Tarım, Hayvancılık ve Gıda Fuarına Katıldı
    16:15 Afyonkarahisar Belediye Başkanı Tarım, Hayvancılık ve Gıda Fuarına Katıldı

    Afyonkarahisar Belediye Başkanı Burcu Köksal, kentte düzenlenen Tarım, Hayvancılık ve Gıda Fuarına katıldı. Başkan Köksal, fuarın şehir ekonomisine can suyu olmasını temenni etti.

  • Trabzon'da 'Alo 199' Çağrı Merkezi Kapatılma Kararına Tepki
    16:11 Trabzon'da 'Alo 199' Çağrı Merkezi Kapatılma Kararına Tepki

    Trabzon'da Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetleri bünyesinde faaliyet gösteren 'Alo 199' çağrı merkezinin kapatılma kararı, çalışanlar tarafından protesto edildi. Çalışanlar, kararın Trabzon'un ekonomisine zarar vereceğini ve 350 kişinin işsiz kalacağını belirterek tepki gösterdi.

  • MÜSİAD, Türkiye'nin Gücü Ödülleri'ni 9 Mayıs'ta verecek
    16:06 MÜSİAD, Türkiye'nin Gücü Ödülleri'ni 9 Mayıs'ta verecek

    Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), bu yıl "Türkiye Ekonomi Basını Ödülleri" ve "Bilim ve Teknoloji Ödülleri"ni tek çatı altında birleştirerek "Türkiye'nin Gücü Ödülleri" adıyla 9 Mayıs'ta Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenecek törenle verecek.

  • Ticaret Bakanlığı, restoran ve kafelerde fiyat etiketi denetimi yaptı
    16:03 Ticaret Bakanlığı, restoran ve kafelerde fiyat etiketi denetimi yaptı

    Ticaret Bakanlığı ekipleri, 81 ilde restoran ve kafelerde, tarife ve fiyat listelerinin görünür şekilde işletmenin önüne ve masaların üzerine konulması uygulamasına ilişkin denetim yaptı. Denetimlerde, fiyat tarifelerinin, iş yerlerinin giriş kapısının önüne ve masaların üstüne, tüketiciler tarafından kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde konulup konulmadığı incelendi. Denetimler sonucunda birçok işletmeye idari para cezası uygulandı.

  • Emet İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Jandarma ekipleri yol kontrolleri gerçekleştirdi
    16:01 Emet İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Jandarma ekipleri yol kontrolleri gerçekleştirdi

    Emet İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü personeli ve İlçe jandarma ekipleri tarafından hayvan hareketleri ve hayvansal ürünlerin denetimleri çerçevesinde yol kontrolleri gerçekleştirildi.

  • İnebolu'da çiftçilere 100 bin fide dağıtıldı
    15:50 İnebolu'da çiftçilere 100 bin fide dağıtıldı

    Kastamonu'nun İnebolu ilçesinde Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi (TAKE) Projesi kapsamında çiftçilere 100 bin fide dağıtıldı. İlçede rekor sayıda fide dağıtımı gerçekleştirildi. Kaymakam Ahmet Vezir Baycar, dağıtım programında yaptığı konuşmada, geçen seneye göre 2,5 kat daha fazla fide dağıtıldığını belirtti. İnebolu'nun en fazla seraya sahip ilçe olduğunu vurgulayan Baycar, seracılığın yoğun olduğu köylerde göç olmadığını ve bu sayede köy nüfuslarının azalmadığını ifade etti. İlçe Tarım ve Orman Müdürü Hülya Karaaslan ise TAKE Projesi kapsamında üçüncü kez fide dağıtımı yapıldığını ve 100 bin fidyenin yetersiz olduğunu söyledi.

  • Manisalılara kartlı sayaçtan mekanik sayaca geçiş için adımlar
    15:49 Manisalılara kartlı sayaçtan mekanik sayaca geçiş için adımlar

    Manisa Su ve Kanalizasyon İdaresi (MASKİ) Genel Müdürlüğü, zorunlu kartlı sayaç uygulamasının kaldırılması kararının ardından mekanik sayaca geçmek isteyen Manisalıların uygulaması gereken adımları açıkladı.


Advertisement