"Def-i Hacet" sergisi açıldı

Koleksiyoner Nevzat Onmuş'un hazırladığı "Def-i Hacet: Alaturkadan Alafrangaya Tuvalet Sergisi" Platonik Artproject'de açıldı.

Küratörlüğünü Erkan Doğanay'ın ve koordinatörlüğünü Sezgin Çevik'in yaptığı serginin açılışında AA muhabirine konuşan Onmuş, serginin 5 yıl önce tuvaletler üzerine araştırma yürütmesi üzerine başladığını söyledi.

Antikacılıkla uğraşan bir sosyolog olarak pek çok koleksiyonun sahibi Onmuş, yapılmamış bir şey yapma hedefiyle uzun süredir tuvaletle ilgili şeyler topladığını dile getirdi.

Onmuş, dünyanın çeşitli yerlerinde tuvalet müzeleri olduğuna değinerek, "Bizde neden böyle bir şey olmasın?" diye de düşündüğünü ifade etti.

Bir süre sonra taliplileri olması durumunda bu koleksiyonun da bir müzeye dönüşebileceğine dikkati çeken Onmuş, "Temizliğin ve tuvaletin bu kadar mühim olduğu bir medeniyet ve kültüre sahip insanlar olarak muhakkak bir tuvalet müzemizin olması gerektiğine inanıyorum. Sergide 300'e yakın eser bulunuyor. Tarihin çeşitli dönemlerinden özellikle Avrupa ve İslam coğrafyasından tuvalet örneklerini, aynı zamanda tuvalet ve temizlikle ilgili yan ürünlerin de olduğu geniş bir yelpazeyi ziyaretçilerimize sunmaktayız." diye konuştu.

Onmuş, ziyaretçilerin Roma imparatorluğundan günümüze kadar insanlık tarihinde geliştirilmiş çeşitli tuvalet türlerini görebileceklerini anlatarak, şunları kaydetti:

"Roma ya da Osmanlı gibi imparatorlukların tuvalet ve temizlik kültürleri nasıldı? Günümüz dünyasından bakıldığında farkında olmadığımız büyük ya da küçük pek çok sorunun nasıl çözümlendiğini ve detaylarını kavrayamıyoruz. Oysa bir zamanlar bugünün kanalizasyon sistemi yerine kovalarla pencerelerden sokaklara atılırdı insan dışkıları. 'Def-i Hacet' geçmişten günümüze tuvalet kültürü sergisi, işte bütün bu sorulara yanıt bulabilmemize yardımcı olacak nitelikte belgesel bir sergi."

Ziyaretçiler Batı ve Doğu, Orta Çağ Avrupası ve Anadolu toplumları gibi farklı kültürlerin tuvaletle ve temizlikle olan ilişkilerini dönemin belgelerine yansımış örneklerinde görebileceğine işaret eden Onmuş, tuvaletle ilgili bilgi edinebilecekleri sinema filmi, kültürel videolar ya da akademik çalışmaların anlatıldığı belgesel videolarının da sergide izlenebileceğini sözlerine ekledi.

Açılışta ayrıca şair ve yazar Hilmi Yavuz, TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kanca, siyasetçi ve eski milletvekili Ufuk Uras ile şair Adnan Özer'in yanı sıra pek çok sanatsever yer aldı.

Sergide geçmiş örneklerin yanı sıra çağdaş lavabo, pisuvar ve seyyar tuvaletler teşhir edilirken tarihsel metinler, belgeler ve yazılı kültürden örnekler de yer alıyor.

Tuvaletin tarihsel sürecini ve komik hikayelerini canlandıran alanların bulunduğu sergide, temizlik kültürünün gelişim safhaları ziyaretçilere aktarılıyor.

"Def-i Hacet: Alaturkadan Alafrangaya Tuvalet Sergisi", 30 Ocak'a kadar izlenebilecek.