Derleme - Son 2 Günde Geçilen, "Mursi Hakkındaki İdam Kararına Tepkiler" Konulu Haberlerimizi...

Mısır mahkemesinin kamuoyunda "casusluk" ve "hapishaneler baskını" adıyla bilinen davalarda, darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin de aralarında bulunduğu, 122 kişinin dosyasının idam talebiyle müftülüğe gönderilmesi kararına yönelik, Türkiye ve dünya kamuoyundan tepkiler devam ediyor.

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Eskişehir'de yaptığı açıklamada, Mısır'da darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş cumhurbaşkanı Mursi'yle ilgili karara ilişkin, "Türkiye, cuntanın böyle bir insanlık suçu işlememesi için her türlü girişimi yapmaya devam edecektir, yapmalıdır. Türkiye'ye yakışan budur. Herkesin sustuğu bir yerde Türkiye'nin susmadığını ve susmayacağını herkesin bilmesi gerekir" dedi.

Türkiye'nin, Mısır'ın durumuna üzüldüğünü dile getiren Avcı, "Halkın seçtiği bir cumhurbaşkanının, bir siyasi kadronun bir askeri darbeyle tasfiye edilmeye kalkışılması dünyanın her yerindeki adıyla söylersek 'askeri darbe'dir ve demokrasi karşıtı bir harekettir" diye konuştu.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker de söz konusu kararı kınadı. Batman'da bulunan Bakan Eker, AK Parti seçim lokalinde gazetecilerin Mursi hakkındaki idam kararına ilişkin sorularını yanıtladı. "Seçilmiş bir kişiye verilen idam cezasını kınıyorum" diyen Eker, verilen kararın insanlık dışı olduğunu ifade etti.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam da Mısır'daki darbeye itiraz eden tek ülkenin Türkiye olduğunu vurgulayarak, "Cumhurbaşkanı'mız hiçbir toplantıda Sisi'yle aynı masaya oturmuyor, onun katıldığı uluslararası toplantıya katılmıyor. 'Ben bir darbeciyle, bir demokrasi katiliyle müzakerede bulunmam' diyor, bir tek o, bir tek Türkiye bunu yapıyor ama diğerleri darbecilerle beraberler. Mısır'ın seçilmiş Devlet Başkanı Mursi, idama mahkum edildi. Dünyadan cılız protesto sesleri geliyor" değerlendirmesinde bulundu.

Eski İçişleri Bakanı Efkan Ala, Mısır'daki idam kararlarına ilişkin, "Onlar aslında kendi siyasi geleneklerinin, düşüncelerinin ve kendi insanlıklarının intiharına karar verdiler. Kendilerine suikast yaptılar. Buradan kınıyoruz onları" dedi.

Kurum ve kuruluşların kınaması

İslam Ülkeleri Akademisyen ve Yazarlar Birliği Başkanı Yusuf Balcı, yaptığı açıklamada, karara tepki göstererek, "Kukla cuntacılar, Mısır halkının iradesine sahip çıkan 122 insanla birlikte insanlığın ve hukukun katli olan bu kararlarla, zindanda tutulan ve ilk defa seçimle göreve gelen Mısır'ın meşru Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile Dünya Müslüman Alimler Birliği Başkanı Yusuf el-Kardavi'yi de katletme kasıt ve planlarını ortaya koymuştur" ifadelerini kullandı.

Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Genel Koordinatörü Burhanettin Duran da verilen idam kararlarının siyasi olduğunu belirtti.

İdam kararının, halkın iradesiyle ve yüzde 52 oyla seçilmiş Cumhurbaşkanına yapılmış darbenin devamında kurulan rejimin siyasetinin gereği olduğunu dile getiren Duran, "Dolayısıyla burada bir bağımsız yargının olduğunu varsaymak, doğru olmayacaktır. Burada hukuki bir süreç işlememektedir, siyasi bir süreç işlemektedir" değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'nin dört bir yanında protestolar

Öte yandan söz konusu karar; Ordu, Eskişehir, Niğde, Bursa, Afyonkarahisar, Bilecik, Denizli, Muş, Malatya, Iğdır, Antalya, Kastamonu, Karabük, Kırıkkale, Siirt, Manisa, Şırnak, Kilis, Tekirdağ, Konya, Aksaray, Çanakkale, Kars, Edirne, Erzurum, Tokat, Kahramanmaraş, Kütahya ve İzmir'de protesto edildi.

Çeşitli illerde toplanan gruplar, Mısır'da darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş Cumhurbaşkanı Mursi'nin idama mahkum edilmesine tepki gösterdi.

Dünyadan tepkiler

ABD yönetimi, karardan "derin kaygı" duyduğunu açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jeff Rathke, günlük basın brifinginde AA muhabirinin sorusu üzerine, "Eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin de aralarında bulunduğu 100'den fazla kişi hakkında Mısır mahkemesinin idam kararı vermesinden derin endişe duyuyoruz" ifadesini kullandı.

Daha önce de Mısır'da muhaliflerin ve şiddete başvurmayan aktivistlerin, uluslararası yükümlülüklere ve yasalara aykırı bir şekilde toplu duruşmalarının yapılmasına ve verilen hükümlere yönelik pozisyonlarını sürekli söylediklerine vurgu yapan Rathke, Mursi ve diğerlerine yönelik duruşmaları "adaletsizce ve hukukun üstünlüğüne güvenini zarar verici" bulduklarını belirtti.

Rathke, Mısır'daki insan hakları ihlallerine yönelik kaygılarını yönetime açıkça iletmeye devam edeceklerine işaret ederek, "Adalet adına (davaların) kanunlarda belirtilen esaslara uygun olarak yürütülmesine ve bireyselleştirilen yargı sürecine ihtiyaç olduğunu hem kamuoyu önünde hem de özelde dile getirdik. Süreçte kanunlara uygunluğun Mısır'ın aradığı istikrar ve refah için çok önemli ve bunu Mısırlı meslektaşlarımıza iletmeye devam edeceğiz" diye konuştu.

İtalya

İtalya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, karardan "Ciddi endişe duyulduğu belirtildi.

Bakanlığın yazılı açıklamasında, şunlar kaydedildi:

"Mısır'ın eski cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve Müslüman Kardeşler'in diğer yöneticileri hakkında verilen idam cezası kararları karşısında bakanlık, derin endişelerini ifade eder."

İtalya'nın evrensel çapta idam cezası moratoryumu olmasıne yönelik çalıştığı anımsatılan açıklamada, İtalya Dışişleri Bakanlığı'nın, Mısır yargı sisteminin yasalar temelinde tarafsız biçimde hareket ederek, kararını gözden geçirmesini umduğu belirtildi.

Britanya Müslüman Birliği, "İngiliz hükümetini savunduğu demokrasi değerine bağlı kalmaya ve Mısır halkının elinden demokrasiyi çalan Abdülfettah es-Sisi'ye karşı gerçek bir siyasi duruş sergilemeye" çağırdı.

Kararı kınayan Britanya Müslüman Birliği'nden yapılan açıklamada, "Mısır'daki adil olmayan ve yozlaşmış yüksek mahkemelere karşı herkesi protesto etmeye çağırıyoruz" denildi.

Britanya Müslüman Birliği'nin Başkanı Ömer El Hamdun da "Mısır'ı 30 yıldan fazla bir süre boyunca adil olmayan şekilde yöneten Hüsnü Mübarek hakkında serbest bırakılma yönünde karar verilirken, demokratik şekilde seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi idam cezasına çarptırılıyor. Bu çok saçmadır ve yaşadığımız dünyanın durumunu göstermektedir. Sisi'nin diktatör yönetimi altında Mısır'ın demokrasi ve insan haklarına kavuşması için çok uzun bir yolu vardır" diye konuştu.

İngiliz hükümeti de önceki gün, idam kararından derin endişe duyduğunu bildirmişti. İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Mısırlı yetkililerden uluslararası standartlar doğrultusunda hukukun üstünlüğü kuralını uygulamalarını ve ülkenin istikrarı için tüm Mısırlıların siyasi ve yasal haklarını korumalarını bekliyoruz" denilmişti.

Karar, hukuk için bir "trajedi"

Pakistan, darbeyle görevinden uzaklaştırılan Mısır'ın seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin de aralarında bulunduğu 122 kişi hakkında verilen idam kararını kınadı.

Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, "Mısır'ın seçilmiş Cumhurbaşkanı Mursi'nin de aralarında bulunduğu 100'ü aşkın kişi hakkında verilen idam kararını kınıyoruz ve bu durumdan derin endişe duyuyoruz" denildi.

Adaletin eşitlik ilkelerine dayalı olması gerektiği vurgulanan açıklamada, "Mısır hükümetinin adaleti yerine getirmek için kanunlar çerçevesinde adımlar atacağını ve siyasi mahkumlara merhamet göstereceğini umuyoruz" ifadesine yer verildi.

Pakistan İçişleri Bakanı Nisar Ali Han da idam kararı ile ilgili Twitter hesabından yaptığı açıklamada, kararı demokrasi ve hukuk için bir "trajedi" olarak nitelendirdi. Pakistan İçişleri Bakanı, "Bu durum sadece benim için değil, Mısır'ı ve halkını seven tüm insanlar için acı verici bir durum" dedi.

- Almanya Federal Meclisi, Sisi ile görüşmeyi iptal etti

Almanya Federal Meclis Başkanı Norbert Lammert, gelecek ay Almanya'yı ziyaret etmesi beklenen Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile yapacağı görüşmeyi Mısır'daki insan hakları ihlallerinden dolayı iptal etti.

Meclisten yapılan açıklamaya göre Lammert, Mısır'ın Berlin Büyükelçiliği'ne gönderdiği yazıda Sisi ile mecliste planlanan görüşmesini iptal etmesine gerekçe olarak Mısır'daki güncel gelişmeleri gösterdi.

Açıklamada, "Uzun zamandan beri parlamento seçimlerinin zamanın belirlenmesi yerine aylardan beri muhalif grupların sistematik bir şekilde kitlesel olarak tutuklanmasını, uzun süreli mahkumiyet kararlarını ve aralarında eski Meclis Başkanı (Saad) Katatni'nin de bulunduğu akıl almaz sayıda kişiye idam cezaları verildiğini görüyoruz" denildi.

Açıklamada, ülkenin iç barışına ve demokratik gelişmesine katkı sağlamayacak bu durumdan dolayı Lammert'in Cumhurbaşkanı Sisi ile şu anda bir görüşme yapma dayanağı bulunmadığı vurgulandı.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Merziye Afham da haftalık basın toplantısında, AA muhabirinin konuya ilişkin sorusu üzerine, "Karardan üzüntü ve endişe duyuyoruz. Şiddet ve yok etmeye dayalı seçenekler çözüm değildir. Mısır hükümetinin siyasi gruplar arasında uzlaşı sağlanmasına yardımcı olacağını ümit ediyoruz" şeklinde cevapladı.

Tunus ve Fas'ta protesto

Öte yandan söz konusu idam kararı, Tunus ve Fas'ta protesto edildi.

Fas ve Tunus'ta aralarında sivil toplum kuruluşları ve sendika üyeleriyle siyasetçilerin de olduğu göstericiler, Mursi'nin ve darbe karşıtlarının idama mahkum edilmesini eleştiren sloganlar attı.

Mısır'da Kahire Ceza Mahkemesi, kamuoyunda "casusluk" ve "hapishaneler baskını" adıyla bilinen aralarında darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş Cumhurbaşkanı Mursi, Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii ve Dünya Müslüman Alimler Birliği Başkanı Yusuf el-Karadavi'nin de bulunduğu 166 sanığın yargılandığı iki davada, 122 kişinin dosyasının idam talebiyle müftülüğe gönderilmesine karar vermişti.