Doçent Sayılır: Fransa Tehcirden Önc Ermenilere Propaganda Yapmaya Başlamıştı

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Burhan Sayılır, 1915'de Çanakkale cephesinde Afrikalı Müslüman askerleri Türkler'le çarpıştıran Fransa'nın, Hindistan yolunu açmak amacıyla Ermeniler üzerinde propagandada bulunduğunu ve çetecilik faaliyetlerinde etkili olduğunu söyledi.

Fransa Ulusal Meclisi'nce onaylanan sözde soykırımı inkar cezası Türkiye'deki tarihçileri de harekete geçirdi. ÇOMÜ Tarih Bölümü öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Burhan Sayılır, 1915 yılında Çanakkale'de Türklere karşı itilaf devletleri arasında yer alarak savaşan Fransa'nın çeşitli oyunlara başvurduğunu söyledi. Türkiye'deki Ermeniler'in çetecilik faaliyetlerinde Fransa'nın rolünün bulunduğunu belirten Yrd.Doç.Dr. Sayılır, bugün Fransa'nın bölgedeki faaliyetlerini saklamak için soykırım cezasını onayladığını söyledi.

FRANSIZLAR VE AFRİKALILAR

ÇOMÜ öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Burhan Sayılır, 1915'de Fransızlar tarafından evlerinden zorla koparılıp Çanakkale'ye savaşmak için getirilen Afrikalılar'ın savaşın acımasızlığının yanında, zorlu doğa şartları ile mücadele etmek zorunda kaldıklarını söyledi. Senegalli, Sudanlı, Cezayirli, Faslı, Tunuslu çok sayıda Afrikalı askerin Çanakkale Savaşı'nda Türklerle çarpıştırıldığını belirten Yrd.Doç.Dr. Sayılır, Seddülbahir'de esir alınan Senegalli bir askerin, "Senegalliyim ve babamın adı Muhammed'dir. Fransızlar dini inançlarımızın gerektirdiği ibadetleri yerine getirmemize izin vermiyorlar. Bizi memleketimizden zorla toplayıp kopararak buraya getirdiler ve zorla hemen savaşa sürdüler. Müslümanlarla savaştığımızı bilmiyorduk. Ülkemizle ilgisi olmayan bu topraklarda savaşmak istemiyoruz. Bize, Türkler'in esirleri kestiklerini söylediler. Bundan dolayı teslim olmaktan kaçınıyorduk. Bizimkiler, Türkler'den bu kadar iyi muamele göreceklerini bilseler, hepsi Türkler'in tarafına geçerlerdi' sözlerini Fransa Meclisi'ne hatırlattı.

ÖZÜR ANITI MI?

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın 2006 yılında, Birinci Dünya Savaşı'nın en kanlı çarpışmalarından birine sahne olan Verdin Muharebesi'nin 90'ıncı yıldönümünde, Fransa ordusunda savaşan ve ölen Müslüman askerlerin anısına Douaumont'ta bir anıt açtığını belirten Yrd.Doç.Dr. Burhan Sayılır, "Kuzey Afrika mimari tarzındaki anıt, savaş meydanında gömülü 592 Müslüman askerin mezarlarının yanı başında bulunuyor. Her ne kadar savaşta hayatını kaybeden binlerce Afrikalı'nın isimleri okunmasa da 592 kişi anısına bile olsa bir anıtın açılması bir nevi özür müydü acaba?" diye sordu.

FRANSIZLAR VE ERMENİLER

Yrd.Doç.Dr. Burhan Sayılır, Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi'nin açılma kararı alınmadan önce İngilizlerle Fransızlar arasında cephenin nerede açılacağına dair bir dizi tartışma yaşandığını söyledi. İngilizler'in, Türkler'e karşı açılacak bir cephenin Mısır'dan uzakta olması fikrini savunurken, Fransızlar'ın ise, İskenderun'a çıkarma yapılmasını savunduğunu anlatan Yrd.Doç.Dr. Sayılır, "Fransızlar buna neden olarak da, Türkiye'nin Suriye sınırına ve Irak sınırına yakın olan bölgelerde yaşayan Ermeniler üzerinde çalışma yaptığını, eğer İskenderun'a asker çıkarılması durumunda, bölgedeki Ermeniler'den lojistik destek alınarak kısa zamanda Irak'a ulaşılacağını ve oradan da Hindistan yolunun açılacağını savunmaktaydı. Bu görüş ve öneri Fransızlar bölgede yaşayan Ermeniler üzerinde propagandist faaliyetler içinde olduğunu göstermektedir. Daha önemlisi ise Fransızların bu çalışmaları ve 1915 yılındaki Tehcir Yasası'nın kabulünden önce olmasıdır. Acaba bölgedeki hareketlilikte ve çetecilik faaliyetlerinin yoğunlaşmasında bu çalışmaların bir önemi var mıdır? Fransızlar'ın görünürde kendilerini ilgilendirmeyen bir tarihi olayla ile ilgili siyasi bir yargıda bulunması ve bu siyasi yargısını kanunlaştırmasının altında Birinci Dünya Savaşı'nda yaşanan kendi ile ilgili olayları örtmek gibi bir düşünce mi vardır?" diye konuştu.

"İSTİKLAL HARBİNDE FRANSIZ OrduSU'NDAKİ ERMENİLER"

Yrd.Doç.Dr. Sayılır, Fransızların Ermeniler'i Türkiye'de kullanma düşüncesi faaliyetinin Birinci Dünya Savaşı işle sınırlı kalmadığını da sözlerine ekleyerek şöyle konuştu:

"Daha sonra Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasıyla Gaziantep ve Kahramanmaraş'ı işgal ettiğinde birlikleri arasında bir de Ermeni Alayı mevcuttu. Bölgedeki Ermeni kuvvetlerinin mevcudu 10 bin civarında idi. Bunların bir kısmı Fransız askeri gibi teşkilatlanmış ve Fransız üniforması taşıyan birlikler halindeydiler. Bu Ermeni birliği, daha Birinci Dünya Savaşı bitmeden önce, Fransızlar tarafından Mısır'da kurulmuş olup, Lejyon Doryan (Legion D'orient) adını taşıyordu. Güney Anadolu işgal edilirken, Fransız birlikleri ile beraber eski yurtlarına dönen Ermenilerin bir kısmı, askeri düzen içerisinde milli kuvvetler halinde örgütlenmişlerdi. Ermeni kuvvetlerinin üçüncü kısmını ise çeteler teşkil ediyordu."

"TARİHSEL OLAYLAR HESAPLAŞMA ARACI DEĞİLDİR"

Ülkelerin uluslararası ilişkilerde tarihi olaylar üzerinden iş görmesini çok tehlikeli bir anlayış olarak nitelendiren Yrd.Doç.Dr. Burhan Sayılır, "Geleceğin dünyasını tarihsel hesaplaşmalar üzerine inşa etmek mümkün değildir. Ayrıca geçmişte yaşanan ve tarihe mal olmuş olayları çarpıtarak, arşiv belgelerine ulaşmadan günün politik gerekliliklerine göre kullanmak gelecek nesillerin dünyasına ipotek koymak anlamına gelir. Yaşanabilir bir ülke ve dünya gelecek nesillerin hayatlarına ipotek kurularak inşa edilemez. Tarih üzerinden hesaplaşmak modası dünyayı esir alırsa ve ülkeler arası diplomasi bu esaret altında gerçekleşirse, bundan medet ummak abesle iştigaldir" dedi. - Çanakkale