Genetiği değiştirilmiş 750 milyon sivrisinek Florida'da doğaya salınacak - Son Dakika
Teknoloji
BBC

Genetiği değiştirilmiş 750 milyon sivrisinek Florida'da doğaya salınacak

Genetiği değiştirilmiş 750 milyon sivrisinek Florida\'da doğaya salınacak

Pestisidlere dayanıklı, hastalık taşıyıcı bir türle mücadele amacıyla geliştirilen genetiğiyle oynanmış erkek sivrisinekler doğaya salınacak.

21.08.2020 13:27  Güncelleme: 09:30
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Florida'da yetkililer, hastalık taşıyan yerel türlerin yok edilmesi amacıyla, genetiği değiştirilmiş 750 milyon sivrisineğin doğaya salınması projesine onay verdi.

Zararsız yeni türün yayılmasıyla Zika virüsü ya da Dang Humması gibi hastalıkları taşıyan sivrisineklerin sayısının azalması umuluyor.

Çevre koruma gruplarının, doğanın dengelerini değiştirerek beklenmedik etkiler yaratabileceğini söyleyerek karşı çıktığı proje aslında yıllardır tartışılıyordu.

'Jurrasic Park deneyi'

Projeye yeşil ışık yakılması çevre gruplarının sert tepkisiyle karşılaştı. Bir grup projeyi "Jurrasic Park deneyi" diye tanımladı.

Çevreciler genetiğiyle oynanmış yeni sivrisinek türünün, ekosisteme zarar verebileceği ve sinek ilaçlarına dayanıklı yeni hibrit türlerin ortaya çıkmasına sebep olabileceği uyarılarında bulunuyorlar.

Fakat deneyi yürüten şirket projenin insanlar ve çevre için risk içermediğini söylüyor ve hükümetin desteklediği bazı çalışmaları buna dayanak olarak gösteriyor.

Bir ada zincirinden oluşan Florida Keys bölgesinde 2021 yılında genetiğiyle oynanmış sivrisineklerin doğaya salınması için federal yetkililerin onayı bekleniyordu.

Mayıs ayında ABD Çevre Kurumu, Britanya merkezli ABD'de faaliyet gösteren Oxitec şirketine OX5034 adıyla bilinen genetiğiyle oynanmış erkek 'Aedes aegypti' sivrisineklerini üretme izni vermişti.


Genetiği değiştirilmiş 750 milyon sivrisinek Florida'da doğaya salınacak



Ne umuluyor?

Aedes aegypti aslında Zika, çikungunya, dang humması ve sarı humma gibi tehlikeli hastalıkları yayan bir sivrisinek türü.

Ama sadece dişi sivrisinekler insanları ısırıyor çünkü yumurtlayabilmeleri için kana ihtiyaçları var.

Şimdi doğaya bırakılması planlanan genetiğiyle oynanmış erkek sivrisineklerin dişilerle çiftleşmesi umuluyor.

Genetikleri değiştirilen erkek sivrisineklerin taşıdığı bir protein yeni doğan bütün dişi sivrisineklerin yumurtlama yani insanları ısırma çağına gelmeden ölmesine sebep oluyor. Buna karşılık sadece çiçek özleriyle beslenen erkek sivrisinekler genlerini yeni erkeklere geçirerek hayatta kalıyor.

Zaman içerisinde bu yolla bölgedeki Aedes aegypti sivrisinek nüfusunun, dolayısıyla da yol açtıkları hastalıkların azalacağı umuluyor.

Projenin detayları: itiraz ve savunmalar

Florida Keys Sivrisinek Kontrol Bölgesi yetkilileri Salı günü, 750 milyon genetiği değiştirilmiş sivrisineğin iki yıllık bir süreye yayılarak doğaya salınmasına nihai onayı verdi.

Plana karşı çıkan bir grup Change.org üzerinden 250 bine yakın imza topladı ve Oxitec şirketini "ABD'yi mutasyona uğratılmış böceklerin deneme alanı haline getirmekle" suçluyor.

Oxitec'in internet sitesine göre şirket, Brezilya'da yaptığı saha deneylerinde olumlu sonuçlar elde ettiğini söylüyor.

Benzer bir projenin 2021 yılınde Texas'da da uygulamaya konması için federal yetkililerin onay verdiği ancak eyalet yönetiminden onay gelmediği bildiriliyor.

Projeyi protesto eden çevre koruma grubu Friends of the Earth (Doğa'nın Dostları) grubu tarafından yapılan açıklamada "Genetiğiyle oynanmış sivrisineklerin doğaya salınması Floridalıları, çevreyi ve soyu tükenme tehlikesiyle yüzyüze olan türleri tam da bir salgının orta yerinde bulunduğumuz bir dönemde tehlikeye atmaktadır" denildi.

Fakat Oxitec'te çalışan bir bilim insanı Associated Press (AP) ajansına yıllar içinde milyarlarca sivrisineğimizi doğaya saldı. Çevreye ve insanlar için hiç bir potansiyel tehlike taşımıyor" diye konuştu.

Florida'nın güneyinde egemen sivrisinek türü olan Aedes aegypti, insan yerleşimlerindeki durgun su birikintilerinde yaşıyor. Bu tür Florida Keys gibi bir çok bölgede pestisidlere karşı da dayanıklılık geliştirdiği için yok edilemiyor.

Kaynak: BBC

Son Dakika Teknoloji Genetiği değiştirilmiş 750 milyon sivrisinek Florida'da doğaya salınacak - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Fransız Geliştirici, Boykot X Uygulamasıyla Tüketicilere Bilgi Veriyor
    11:35 Fransız Geliştirici, Boykot X Uygulamasıyla Tüketicilere Bilgi Veriyor

    Kuzey Afrika asıllı Fransız Chedy el Tabaa, dünya genelinde soykırım gibi insan hakları ihlalleri ve çevreye ilişkin konular nedeniyle boykot edilen ürün ve firmalar hakkında tüketicileri Türkçe dahil 7 dilde bilgilendiren Boycott X uygulamasını geliştirdi. Uygulama, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki krizin ve İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının desteklendiği, insan haklarının ihlal edildiği, çevre kirliliğine neden olunduğu veya hayvanlara eziyette bulunulduğu gerekçesiyle boykot edilen ürünlerle ilgili tüketicilere bilgi veriyor.

  • Yapay Zeka Destekli Teknolojilerle Rüzgar Santrallerinde Canlıların Korunması Sağlanıyor
    11:28 Yapay Zeka Destekli Teknolojilerle Rüzgar Santrallerinde Canlıların Korunması Sağlanıyor

    Yapay zeka destekli teknolojilerle, rüzgar santrallerinin çalışması esnasında santrale yaklaşan kuş, yarasa gibi canlıların hareket kayıtları tutularak, tekrarlanan durumlarda santralin devre dışı bırakılması ile olası güç kayıpları ve hasarlar engelleniyor, canlı ekosistemi korunuyor.

  • TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, Mayıs Ayında Dijital Telif Konusunu Ele Alacak
    11:19 TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, Mayıs Ayında Dijital Telif Konusunu Ele Alacak

    TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman, komisyonun 31 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimleri nedeniyle ara verdiğini ve mayıs ayı başında ilk toplantısını dijital telif konusuyla yapacaklarını açıkladı. Yayman, Türkiye'deki telif yasasının güncellenmesi gerektiğini belirterek, Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü ve diğer paydaşlarla görüşmelerin devam ettiğini söyledi. Komisyonun, içerik üreticilerinin taleplerini dikkate alarak dijital telif konusunu ele alacağı vurgulandı.

  • Yapay Zeka, Oftalmoloji Sınavında Doktorları Geride Bıraktı
    11:10 Yapay Zeka, Oftalmoloji Sınavında Doktorları Geride Bıraktı

    Cambridge Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından yapılan bir araştırmada, yapay zeka modelleri ve doktorlar arasında oftalmoloji sınavı düzenlendi. GPT-4, 87 sorudan 60'ını doğru yanıtlayarak diğer rakiplerini geride bıraktı. Ancak, araştırmacılar yapay zekanın hala tam olarak yeterli olmadığını belirtti.

  • Meta AI, Llama 3 ile büyük bir güncelleme sundu
    11:09 Meta AI, Llama 3 ile büyük bir güncelleme sundu

    Meta, yapay zeka asistanı Meta AI için Llama 3 tabanlı bir güncelleme yayınladı. Bu güncelleme ile Meta AI, daha fazla ülkede kullanılabilecek ve Instagram, Facebook gibi sosyal medya platformlarına adapte olabilecek. Ayrıca Llama 3 güncellemesiyle birlikte Meta AI, Google ve Bing destekli arama sonuçları gösterebilecek, görüntü oluşturma süresi kısaldı ve görüntüleri gerçek zamanlı olarak GIF'e dönüştürebiliyor. Şirket ayrıca Meta AI'ı platformlarına entegre etmeyi ve Meta Quest VR gözlüklerinde kullanılabilir hale getirmeyi hedefliyor.

  • Manisa İl Tarım ve Orman Müdürü: Üreticilerimiz sosyal medya ve SMS sisteminden gelen mesajlara dikkat etmeli
    09:49 Manisa İl Tarım ve Orman Müdürü: Üreticilerimiz sosyal medya ve SMS sisteminden gelen mesajlara dikkat etmeli

    Manisa İl Tarım ve Orman Müdürü Metin Öztürk, çiftçilere teknoloji kullanarak destek verdiklerini belirterek, üreticilerin sosyal medya ve SMS sisteminden gelen mesajlara dikkat etmeleri gerektiğini söyledi. Ayrıca, tarım ürünlerindeki hastalık ve zararlıların takibini yapmak için Tahmin ve Erken Uyarı İstasyonları ve Dijital Kameralı Feromon Tuzaklar kullanıldığını belirtti.

  • TikTok'ta rezillikler bitmiyor! 50 yaşındaki kadının paylaşımı büyük tepki çekti
    09:15 TikTok'ta rezillikler bitmiyor! 50 yaşındaki kadının paylaşımı büyük tepki çekti

    Sosyal medya platformu TikTok'taki rezillikler sınır tanımıyor. Müzik eşliğinde dans eden bir kadının yaptığı "50 yaşındayım ama eteğin altındaki 20 yaşında" paylaşımı büyük tepki çekerken, çok sayıda kullanıcı görüntüyü paylaşıp yorum yağdırdı.

  • WhatsApp'ta durum belirteçlerinin baş harfi tekrardan küçük hale getirildi!
    09:12 WhatsApp'ta durum belirteçlerinin baş harfi tekrardan küçük hale getirildi!

    Dünyanın dört bir yanından milyonlarca kullanıcısı ile en popüler anlık mesajlaşma uygulaması olan WhatsApp, sürekli olarak önemli yenilikler ile karşımıza çıkmaya devam ediyor. Ancak bu yenilikler bazen kullanıcılar tarafından pek hoş karşılanmıyor. Son olarak bunun bir örneği daha yaşandı. Öyle ki WhatsApp uygulamasında 'Yazıyor' ve 'Çevrimiçi' ifadelerinin baş harfi büyük olduğu için kullanıcılar tepki gösterdi. Akabinde bu yenilik geri alındı. İşte ayrıntılar… WhatsApp, son zamanlarda kullanıcı arayüzünü iyileştirmek için önemli adımlar atıyor. Özellikle Android platformunda büyük değişiklikler yapılması bekleniyor. Şirketin planı doğrultusunda geçtiğimiz günlerde bir güncelleme daha yayınlandı. Söz konusu güncelleme ile sohbetlerde karşıdaki kişinin durumunu gösteren 'Yazıyor' ve 'Çevrimiçi' belirteçlerinin baş harfi büyük hale getirilmişti. Bu aslında pek de büyük bir değişiklik olmamasına rağmen kısa süre içinde pek çok kullanıcı tarafından fark edildi. Akabinde kullanıcılar, belirteçlerin baş harfinin büyük hale gelmesinin gözü yorduğunu söyleyerek eski haline geri getirilmesini istedi. Bugün ise şirket, artan tepkiler üzerine bir güncelleme daha yayınladı ve değişiklik geri çekildi. Aslına bakacak olursak 'Yazıyor' ve 'Çevrimiçi' gibi belirteçlerin baş harfi Telegram ve Signal gibi rakip uygulamalarda da küçük. Bu kullanıcı deneyimi açısından önemli bir detay olarak görülüyor. Bu doğrultuda WhatsApp'ın geri adım atması kullanıcıları sevindirdi. Peki siz bu konu hakkında neler düşünüyorsunuz? WhatsApp'ın yaptığı değişiklik sizin de dikkatinizi çekti mi? Görüşlerinizi aşağıdaki Yorumlar kısmından bizimle paylaşabilirsiniz.

BBC

Advertisement