Filipinler Adalet Bakanlığı: Uyuşturucu operasyonlarındaki polisler bazı ölümlerde hatalı olabilir

Filipinler Adalet Bakanlığı, Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin başlattığı uyuşturucuyla mücadele operasyonlarında, polislerin 52 ölümden bazılarında hatalı olabileceğini bildirdi.

Filipinler medyasının Adalet Bakanlığından yapılan açıklamaya dayandırdığı haberlerine göre, Duterte'nin 2016'da göreve gelmesiyle başlattığı geniş çaplı uyuşturucuyla mücadele operasyonlarında hayatını kaybeden 52 sivilin ölümüyle ilgili yapılan ön değerlendirmenin sonuçları paylaşıldı.

Ön değerlendirmede, operasyonlara katılanlara atıfta bulunularak polislerin bazı ölümlerde hatalı olabileceği ifade edildi.

Operasyonlarda öldürülenlerin ellerinde barut izine rastlanmadığı hatta bazılarının silahının dahi olmadığı belirtilen değerlendirmede, polisin aşırı güç kullandığının hatta şüphelileri yakın mesafeden vurduğunun altı çizildi.

Değerlendirmede, bazı sağlık ve polis kayıtlarının kayıp olduğuna dikkat çekilerek söz konusu ölümlerle ilgili ek soruşturmalar açılabileceğine işaret edildi.

Değerlendirmede, öldürülen şüphelilerin adları ve öldürüldükleri yerin bilgisi de paylaşıldı.

Bakanlık ön değerlendirmenin ardından yaptığı açıklamada, uyuşturucu operasyonlarında öldürülen binlerce kişinin ölümünün soruşturulacağını ifade etti.

Söz konusu değerlendirme, operasyonlarda suistimal olduğunun kabulüne dair ilk olma özelliğini taşıyor.

Başkanlık Sözcüsü Roque'ya göre, değerlendirme ölümlerin soruşturulduğunu gösteriyor

Diğer yandan, Filipinler Devlet Başkanlığı Sözcüsü Harry Roque, yerel medyaya verdiği röportajda, Adalet Bakanlığının yayımladığı ön değerlendirmeyi ele aldı.

Roque değerlendirmenin, Başkan Duterte'nin görevi süresindeki insan hakları ihlallerinin soruşturulmasına dair sorumluluğunu ihmal etmediğini gösterdiğini söyledi.

Duterte'nin söz konusu ölümlerdeki "emir verme sorumluluğu ilkesi" altında sorumluluğu olduğuna dair iddialara değinen Roque, değerlendirmenin yasa dışı öldürmeler nedeniyle bireylerin soruşturulduğunu ve yargılandığını kanıtladığını belirtti.

UCM soruşturma kararı verdi

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) 15 Eylül'de, Duterte'nin göreve geldikten sonra başlattığı "uyuşturucuyla savaş" operasyonlarında işlendiği öne sürülen insanlığa karşı suçlar için soruşturma yapılmasına karar vermişti.

Mahkeme, Filipinler güvenlik güçlerinin operasyonlarda on binlerce sivili öldürdüğüne, işkence ve insanlık dışı muamelede bulunduğuna ve bu sebeple soruşturma açıklaması için "yeterli şüphe"nin oluştuğuna dikkati çekmişti.

UCM, soruşturmanın kapsamının Filipinler UCM'den ayrıldığı için 1 Temmuz 2016 ile 16 Mart 2019'la sınırlandırıldığını belirtmişti.

Mahkeme ayrıca, Filipinler'in Mart 2019 itibarıyla mahkemeden çekilmesinin, savcılığın bu tarihe kadar işlenen suçlara ilişkin soruşturma yapmasına engel teşkil etmediğini hatırlatmıştı.

Filipinler UCM'den çekilmişti

Filipinler, UCM'nin uyuşturucuyla mücadele kapsamında insanlığa karşı suç işlendiği iddialarına yönelik ön soruşturma başlatmasının ardından 17 Mart 2018'de mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü'nden çekilmişti.

Roma Statüsü gereği bir ülkenin UCM'ye üyeliği, BM Genel Sekreteri'ne çekilme bildirimin yapılmasından bir yıl sonra sona eriyor.

Tartışmalı uyuşturucuyla mücadele operasyonları

Duterte'nin 2016'da göreve gelmesiyle geniş çaplı uyuşturucuyla mücadele operasyonları başlatılmıştı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bu operasyonlarda 12 binden fazla kişinin hayatını kaybettiğini öne sürmüştü.

İnsan hakları savunucuları, ölümlerin çoğunun "yargısız infaz" niteliğinde olduğunu iddia ederken Duterte ve diğer yetkililer ise yalnızca güvenlik güçlerine silahla mukavemet gösteren şüphelilerin öldürüldüğünü savunmuştu.

UCM savcıları, Duterte hakkındaki şikayetler üzerine "insanlığa karşı suç" iddialarını araştırmak üzere 2 ön soruşturma başlatmıştı.

Duterte, soruşturmalar üzerine ülkesini UCM'den çekmişti.