Ikby Referandumu Neyi Tehlikeye Atıyor? - Son Dakika
Dünya
BBC

Ikby Referandumu Neyi Tehlikeye Atıyor?

Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nden Michael Knights'ın analizine göre, sandığa gideceklerin çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu ve özerklik talaplerinin güçlü bir tarihi olduğu düşünülürse, 'evet' oylarının kazanacağı "neredeyse kesin" ama etkileri "hemen kendini göstermeyebilir".

18.09.2017 07:16
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) 25 Eylül'de yapılacak bağımsızlık referandumunda, seçmen şu soruyu yanıtlayacak:

"Irak merkezi yönetimi dışındaki Kürdistan bölgelerinin bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?"

Sandığa gideceklerin çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu ve özerklik talaplerinin güçlü bir tarihi olduğu düşünülürse, 'evet' oylarının kazanacağı neredeyse kesin.

Ancak Kürtlerin kontrolündeki bölgelerde yaşayanlar ne karar verirse versin, referandumun yönetimdeki yansımaları hemen kendini göstermeyecek.

Yani İngiltere'nin Avrupa'dan ayrılış süreci Brexit gibi, bir "Kexit" süreci beklenmiyor.

Peki o zaman neden referandum yapılıyor? Neden şimdi?

Kürdistan'da iç siyaset son dönemde referandumun çevresinde şekillendi. IKBY Başkanı Mesud Barzani görev süresini aştı bile. 1 Kasım'da gerçekleşecek seçimlere kadar da sembolik olarak da olsa bağımsızlık sürecini başlatmak istiyor.

Aynı zamanda, önümüzdeki 5 ya da 10 yılda Birleşmiş Milletler'in (BM) tanıdığı bir devlet olabilmek ve Irak'tan çıkmak için gerekli uluslararası desteği sağlamak adına, Kürtlere verilmiş bir talimat.

IKBY 1991 Körfez Savaşı'nın sonunda Saddam Hüseyin'in güçleri Irak'ın kuzeyinden çekildikten sonra kendi parlamentoları, bakanlıkları ve askeri güçlerini oluşturarak özerk oldu.

Ancak geçmişe baktıklarında birçok Kürt, keşke böyle kalsaydı diyor. Oysa 2003'te ABD'nin işgali sırasında Irak'a geçici olarak yeniden bağlanan bölge, karşılığında hem ABD hem de Irak Merkezi Yönetimi'nden yarı-özerk kalmaları için söz aldı.

Bağdat ile IKBY'nin arası açıldığında, iki bölge arasında petrol ve sınır değişiklikleri konusundaki müzakereler de düğümlendi. Barzani, Irak'ta kalma kararının "büyük bir hata" olduğunu açıklamıştı.

Kürtler, son 14 yılda petrol rezervlerinin olduğu ve Kerkük eyaleti gibi Kürt olmayan nüfusun da yaşadığı bölgeleri de kuşatmak için fiziksel denetimlerinin olduğu alanları çoğalttı.

Irak- Türkiye petrol hattı projesinde olduğu gibi uluslararası yatırımcıları çekerek günde 600 bin varil petrolü ihraç etti.

Yine de IKBY bir devletin sahip olması gereken nihai yetkilere sahip değil. Bunun yanında Bağdat sık sık Kürtleri petrol satışlarını bozmakla tehdit ediyor. Şimdi ne olacak?

Irak, Türkiye, İran ve uluslararası toplum, gösterdiği çabalara rağmen IKBY'i referandumu ertelemeye ikna edemedi.

Türkiye söylemde referandumu kınayacak ama büyük ihtimalle sınırları ya da petrol hattını kapatmayacaktır. İran ve İran'ın desteklediği Şii militanların ise güçlü bir hazırlık yapmış Kürt savunma güçlerini tehdit edeceğini düşünmek güç.

Irak'ta gizlice bana bilgi veren birçok siyasetçi, IKBY'nin bağımsız bir devlet olma yolunda yavaş ve sağlam adımlarla ilerlediği görüşünü paylaşıyor.

Ama Iraklı hiçbir lider ülkenin kendi yönetimi altındayken parçalara bölündüğünü görmek istemiyor. Bu yüzden açıkça bunu paylaşmıyorlar.

Bunun devamında da Bağdat IKBY'nin gücünü artıracak yetkileri tanıyacak müzakereler için teklif götürebilir.

İki taraf da Kerkük gibi tartışmalı bölgeler üzerinde tartışır ki bu, 2003'ten beri devam eden bir konu.

Bu nedenle Kürdistan referandumundan sonra hayat, referandumdan öncesine göre çok da farklı olmayabilir.

Kaynak: BBC

Son Dakika Dünya Ikby Referandumu Neyi Tehlikeye Atıyor? - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Ekvador'da son 2 günde iki belediye başkanı silahlı saldırıda öldürüldü
    00:41 Ekvador'da son 2 günde iki belediye başkanı silahlı saldırıda öldürüldü

    Ekvador Belediyeler Birliği, Portovelo kasabasının Belediye Başkanı Jorge Moldonado'nun silahlı saldırı sonucu hayatını kaybettiğini açıkladı. Son 2 günde iki belediye başkanının öldürüldüğü belirtilirken, her iki belediye başkanının da yasa dışı madencilik faaliyetleriyle ilgilenen suç çetelerince öldürüldüğü ifade edildi. Bu olay, Ekvador'da son dönemde artan belediye başkanı suikastlarına bir yenisi olarak eklendi.

  • Çanakkale'nin Ayvacık ilçesi açıklarında 29 düzensiz göçmen yakalandı
    23:33 Çanakkale'nin Ayvacık ilçesi açıklarında 29 düzensiz göçmen yakalandı

    Çanakkale'nin Ayvacık ilçesi açıklarında Sahil Güvenlik Kuzey Ege Grup Komutanlığı ekipleri tarafından hareket halinde bir lastik bot tespit edildi. Yapılan operasyonda Afganistan ve İran uyruklu 8'i çocuk toplam 29 düzensiz göçmen yakalandı. Göçmenler, işlemlerinin ardından Ayvacık Geri Gönderme Merkezine teslim edildi.

  • Kayseri'de Tarihi Eser Operasyonu: Çok Sayıda Sikke ve Obje Ele Geçirildi
    23:20 Kayseri'de Tarihi Eser Operasyonu: Çok Sayıda Sikke ve Obje Ele Geçirildi

    Kayseri'de jandarma ekipleri tarafından yapılan çalışmalarda arama yapılan bir araçtan çok sayıda tarihi eser çıktı. İstihbari çalışmalar sonucunda durdurulan araçta ve sürücüsü üzerinde yapılan aramalarda 10 adet sikke, 5 adet obje ve 20 gram altın tozu bulundu. Materyallere el konulurken, sürücü gözaltına alındı.

  • İzmir Karaburun açıklarında 45 düzensiz göçmen yakalandı
    23:08 İzmir Karaburun açıklarında 45 düzensiz göçmen yakalandı

    İzmir'in Karaburun ilçesi açıklarında Sahil Güvenlik ekipleri tarafından bir lastik botta 3'ü çocuk toplamda 45 düzensiz göçmen yakalandı. Göçmenler, işlemlerinin ardından İl Göç İdaresi Müdürlüğüne teslim edildi.

  • Trump'ın yargılandığı mahkemenin önünde bir kişi kendini yaktı
    22:39 Trump'ın yargılandığı mahkemenin önünde bir kişi kendini yaktı

    Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın yargılandığı 'sus payı' davasında 12 jüri üyesinin belirlenmesinden dakikalar sonra mahkeme binasının önünde gelen bir kişi kendini ateşe verdi. Olay sonrası şahıs hastaneye kaldırıldı ve soruşturma başlatıldı.

  • Trump'ın duruşmasının yapıldığı mahkemenin önünde bir kişi kendini ateşe verdi
    22:36 Trump'ın duruşmasının yapıldığı mahkemenin önünde bir kişi kendini ateşe verdi

    Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın yargılandığı tarihi ''sus payı'' davasında 12 jüri üyesinin belirlenmesinden dakikalar sonra mahkeme binasının önünde gelen bir kişi kendini ateşe verdi.

  • TİKA, Macaristan, Bosna Hersek ve Arnavutluk'ta çalışmalarını sürdürüyor
    21:58 TİKA, Macaristan, Bosna Hersek ve Arnavutluk'ta çalışmalarını sürdürüyor

    Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Macaristan, Bosna Hersek ve Arnavutluk'ta çalışmalarını sürdürüyor. TİKA, Budapeşte'de "Geçmişten Günümüze Türk-Macar İlişkileri" konulu sempozyum düzenledi. Bosna Hersek emniyet mensuplarına "Yolsuzlukla Mücadele Eğitimi" verildi. Arnavutluk'ta "Osmanlı'da Göriceli İki Önemli Şahsiyet: İmrahor İlyas Bey ve Koçi Bey Sempozyumu" düzenlendi.

  • ABD'de Trump'ın yargılandığı dava önünde bir kişi kendini yaktı
    21:52 ABD'de Trump'ın yargılandığı dava önünde bir kişi kendini yaktı

    Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın yargılandığı tarihi 'sus payı' davasının görüldüğü mahkeme binasının önünde bir kişi kendini yaktı. Görgü tanıkları, ABD'nin New York kentinde havaya broşürler atan bir erkeğin bir tenekeden kendisini yakıta buladığını ve ateşe verdiğini anlattı. Olay yerinden sedyeyle götürülen kişinin durumu bilinmiyor. Polis, olay yerini kordon altına alırken, yerde kalan bir sırt çantası ve çantanın kenarında 'şeytan milyarderler' başlıklı bir broşür olduğu belirtildi. Trump'ın suçlu bulunması halinde dört yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.

BBC

Advertisement