İMKB Başkanı Turhan Açıklaması

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı İbrahim Turhan, "Sermaye piyasalarımızın gelişmesi ve ekonomiye değer katması kurumsal bir yapı içinde mümkün olacak" dedi.

"Oyun Teorisi Cemiyeti 4. Dünya Kongresi" kapsamında, Nobel Ekonomi Ödüllü bilim adamları Eric Maskin ve Roger Myerson ile London School of Economics Öğretim Üyesi Bernhard von Stengel, finans ve ekonomi üzerine İMKB'de konferans verdi.

Konferansın açılışında konuşan Turhan, bilginin, hem gelişme hem de kalkınma için en önemli unsur olduğunu belirterek, bu konferansın amacının, bilgi ile borsayı yakınlaştırmak olduğunu kaydetti.

Kurumsal yapıların nasıl tasarlandığının önemine işaret eden Turhan,

"Sermaye piyasalarımızın gelişmesi ve ekonomiye değer katması kurumsal bir yapı içinde mümkün olacak" diye konuştu.

Ekonomist Bernhard von Stengel de, Oyun Teorisi'nde birçok oyuncunun bulunduğunu anlatarak, teorideki dengenin oluşturulmasının önemli olduğunu söyledi.

Stengel, bencil davranışın sisteme zarar verebileceğini aktararak, "Oyun teorisi, interaktif karar alma süreçlerinde analizler için bizlere araçlar sağlar. Birden fazla oyunculu durumlar için geleceği düşünmek, rekabetçi piyasa dinamikleri açısından daha uygundur. Oyun teorisi, biraz daha geleceğe yönelik düşünmenizi sağlayacaktır. Aynı zamanda kendinizi bir başkasının yerine koyarak da düşünme yetisi sağlayacaktır" şeklinde konuştu.

-"ABD de krize müdehalede yanlış tedbirler uyguladı"-

Nobel Ödüllü Ekonomi Profesörü Roger Myerson da, "Makro ekonomistler mali krizlerden 1929'lardan bu yana birçok şey öğrendiler ve de bu öğrenilenler büyük bir öneme sahip. Makroekonominin temellerinin önceki yıllardan daha fazla zarar oluşturduğu gibi bir sonuca doğru gidiyoruz. 1930'larda daha farklı bir makro ekonomik durum varken, şu anda krizin etkileriyle birlikte makroekonomik durumun da değiştiğini görüyoruz" diye konuştu.

Bilgi ekonomisi ve makroekonomi ile ilgili olarak ahlaki zafiyet teorisine dikkati çeken Myerson, Amerika Birleşik Devletleri'nin de krize müdahalede yanlış tedbirler uyguladığını belirterek, "2009 yılında, ABD'deki politikacılar banka krizlerinin ardından bir teşvik, bir uyaran ortaya koydular. Mali düzenleyici bir reform yapmak yerine talebin artırılmasına yönelik bir teşvik ortaya koydu" şeklinde konuştu.

Myerson, krizde küresel finansman imkanlarına da değinerek, "Daha sürdürülebilir bazı kredilerin de sunulması gerekiyor. Biz de bunlara ahlaki zafiyet adını veriyoruz. Faiz oranlarının yükselmesi durumunda kalifiye, istekli, borç alabilecek kişiler bir şekilde daha faza fon ve mevduat bulamıyor. Sizlere ödeme yapmış olmuyorlar ve faiz de bundan etkilenmiyor. Faiz oranları artmasa dahi, krizlerde kalifiye borç alabilecek kişiler artık daha fazla teşebbüste bulunamıyorlar" görüşünü dile getirdi.

-Küresel girişimcilerin finansman olanaklarına erişimi-

Myerson, küresel girişimcilerin finansman olanaklarına erişimin önemini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Girişimciler ve sanayiciler potansiyel karlılık tecrübesini yaşayan kişilerdir. Komplike modern ekonomiler içerisinde,büyük potansiyel değere sahip ekonomik yatırımların nerede olabileceğini bilmek o kadar da kolay değil. Bunları anlayabilecek kişiler var. Muazzam fikirlere sahip yatırımcılar ve şirketler bulunuyor.

Bankalar gibi kurumlar, milyarlarca dolar büyüklüğündeki tasarruflarla yatırımların nereye gidebileceğini bilerek destek sağlayabilirler. Girişimci ve sanayici işini geliştirmek için diğer kişilerden de para almak durumunda. Ama burada arz-talep olmak zorunda. Başka şeyler arz etmek durumunda. Örneğin hisse senetlerini paylaşmayı önerebilir, farklı bir bono ya da mevduat önerebilir, tahvil önerebilir."

Roger Myerson ile birlikte 2007 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü "Mekanizma Tasarımı Teorisi" ile kazanan Eric Maskin de, sorunların çözümü için gerekli kurum ve mekanizmaları incelemenin önemini vurguladı.

Belirlenen hedeflere ulaşmak için ne tür kurumlar ya da mekanizmalar oluşturulması gerektiğine dikkati çeken Maskin, Mekaizma Teorisi'ni bir annenin iki çocuğuna eşit şekilde pastayı paylaştırması örneğini vererek anlattı.

Maskin, "Anlaşmazlıkları önlemek için, anne yerine iki çocuktan birine pastayı kesme işi verilir. Kendi payının az olmamasını isteyen ve pastayı ortadan kesecek çocuk, eşit bir şekilde bölmeye çalışır. İkinci çocuğa da kendi istediği dilimi alması imkanı verilir. Böylece tarafların tamamı eşit parçayı aldığını düşünür ve bu durumdan memnun olur" dedi.

Muhabir: Gökhan Kurtaran/Elif Durmuş

Yayıncı: Zekeriya Gülün - İSTANBUL