Irak'tan Gelen Mülteciler, Sağlık Hizmetlerine Erişemiyor"

İltica-göç veya sağlık alanında çalışan 17 sivil toplum örgütü, şu anki uygulamanın, Mayıs 2014'ten itibaren Irak'tan Türkiye'ye sığınan mültecilerin acil hizmetler dışında bir sağlık hizmeti almalarını engellediğini belirterek, Irak'tan gelen mültecilerin yaşadıkları mağduriyetlerin giderilmesini ve uluslararası koruma başvurularının kayıt altına alınarak hizmetlere ücretsiz erişimlerinin sağlanmasını talep etti.

Halkların Köprüsü Derneği, Hayata Destek Derneği, Helsinki Yurttaşlar Derneği, İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi, İnsan Hakları Derneği, İnsan Hakları Araştırmaları Derneği, İnsan Hakları Gündemi Derneği, İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, İzmir Sağlık ve Hasta Hakları Derneği, KAOS-GL, Mültecilerle Dayanışma Derneği, Rojava Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği, Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Derneği, Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi, Uluslararası Mülteci Hakları Derneği'nin yazılı açıklamasında, Mayıs 2014'ten sonra Türkiye'ye sığınan Iraklı mültecilerin sağlık hizmetlerine erişiminde yaşanan sıkıntıların kaygıyla izlendiği aktarıldı.

Açıklamada, Mayıs 2014'ten sonraki sorunun, bireysel veya toplu olarak gelen mültecilerin hukuki statüsüne dair bir netlik olmamasından kaynaklandığına işaret edilerek, söz konusu Irak uyrukluların bireysel uluslararası koruma başvurularının alınmadığı ve bu kişilerin haklarında Geçici Koruma Yönetmeliği uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından ilan edilen bir geçici koruma kararı olmadığı için geçici koruma altında sayılmadığı belirtildi.

Açıklamada, şöyle devam edildi:

"Söz konusu 10 binlerce mülteci ne bireysel uluslararası koruma başvuru sahipleri gibi 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmakta ne de geçici koruma altındaki Suriye'den gelen mülteciler gibi hastane giderleri AFAD tarafından karşılanmaktadır. Basına da yansıyan ve 81 il valiliğine gönderilen 11 Aralık 2014 tarihli AFAD yazısında da 'Geçici koruma altında bulunan Suriyeliler dışındaki sığınmacılar, geçici koruma altına alınmadığından yalnız acil servislerden sunulan acil sağlık hizmetlerinden yararlanabilecektir' denilerek, bu durum AFAD Başkanlığı tarafından da teyit edilmektedir."

Acil sağlık hizmetlerinin sadece ani gelişen hastalık, kaza, yaralanma ve benzeri beklenmeyen durumlarda oluşan sağlık sorunlarında sakatlık veya ölümden korunması amacıyla hastanın, acil serviste görevli sağlık personeli tarafından tıbbi araç ve gereç desteği ile değerlendirilmesi, tanısının konulması, tıbbi müdahale ve stabilizasyon sağlanana kadar tedavisinin yapılması için sunulan acil sağlık hizmetlerini kapsadığı, acil müdahale dışında gereken tedavilerin acil sağlık hizmeti kapsamına girmediği hatırlatıldı.

Şu anki uygulamanın, Mayıs 2014'ten itibaren Irak'tan Türkiye'ye sığınan mültecilerin acil hizmetler dışında bir sağlık hizmeti almalarını engellediği belirtilen açıklamada, şöyle denildi:

"Hatta kimi zaman acil durumlarda dahi sağlık hizmetine ihtiyaç duyanların da bu hizmetlere erişimi engellenmektedir. Maddi durumu elvermediği için hastane masraflarını ödeyebilecek durumda olmayan pek çok Irak'tan gelen mülteci arasında özellikle ciddi sağlık sorunları olanlar bu uygulamadan büyük zarar görmektedir. Zarar görenler arasında gerek ağır ve acilen tedavi edilmesi gereken kronik hastalığı olan, gerekse basit müdahaleler ile etkisi kolayca giderilebilecek rahatsızlıkları olan çocuk, kadın, yaşlı ve engelliler de dahil Mayıs 2014 sonrası Türkiye'ye sığınan tüm Irak'tan gelen mülteciler bulunmaktadır. Ülkeye geliş tarihlerine, bireysel veya toplu gelip gelmediklerine bakılmaksızın söz konusu Irak'tan gelen mültecilerin yaşadıkları mağduriyetlerin giderilmesini ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu gereği uluslararası koruma başvurularının kayıt altına alınarak hizmetlere ücretsiz erişimlerinin ivedilikle sağlanmasını talep ederiz." - İstanbul