İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde (İYTE) yürütülen projeyle jeotermal sulardaki karbondioksidin yakalanıp yeniden suya verilmesi sayesinde kabuklaşma sorununa çözüm üretilip enerji verimliğinin artırılması hedefleniyor.
Jeotermal suyun geçtiği kuyu, boru hattı, ısı değiştiricileri gibi yerlerde akışkanın içerisindeki element ve bileşiklerin uygun koşullarda çökelerek mineral ve katı bileşikler oluşturması, kabuklaşmaya yol açıyor.
Jeotermal suyun kullanımında soruna neden olan durumun çözümü için İYTE Uluslararası Su Kaynakları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Baba öncülüğündeki ekip çalışma başlattı.
Patent başvurusu gerçekleşen projeye ilişkin denemeler Çanakkale'deki Tuzla Jeotermal Santrali'nde yapılıyor.
Proje sayesinde enerji verimliğinin artırılması ve karbondioksidin çevreye etkisinin azaltılması amaçlanıyor.
Prof. Dr. Alper Baba, AA muhabirine, jeotermal enerjinin diğer kaynaklara göre daha çevreci, ucuz ve sürdürülebilir bir enerji kaynağı olduğunu söyledi.
Söz konusu enerjinin buna karşın içerdiği yüksek sera gazları ve element derişimleri nedeniyle termal ve kimyasal kirletici özellikleri olduğunu aktaran Baba, jeotermal enerji kaynakları anlamında zengin olan Türkiye'nin enerji üretiminde ve doğrudan kullanımda ciddi kabuklaşma ve karbondioksit problemi ile karşı karşıya olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Alper Baba, jeotermal sistemlerde suyu yüzeye taşıyan yapıların zamanla oluşan kabuklaşma nedeniyle olumsuzluklarla karşılaştığını ifade ederek literatürde kabuklaşması problemine ilişkin henüz çevre dostu ve sisteme zararsız kesin bir çözüm bulunamadığını anlattı.
Yürüttükleri çalışmayla sudan ayrılan ve bulunduğu bölgedeki kaynakları olumsuz olarak etkileyen karbondioksidin toplanarak sistemdeki suya yeniden verilmesinin hedeflendiğini aktaran Prof. Dr. Alper Baba, şunları kaydetti:
"Özellikle Batı Anadolu'daki Büyük Menderes çevresinde jeotermal sularda karbondioksit yüksek. Bu karbondioksit özellikle iklim değişikliği açısından önemli bir etki. Son dönemlerde karbondioksidin geri kazanılmasına yönelik ciddi çalIşmalar başladı. Şu anda Büyük Menderes'teki 4 santralde karbondioksit sistemden alınıyor kuru buz haline getiriliyor ve içeceklerde kullanılıp satılıyor. Karbondioksit aynı zamanda yine dijital tarımda yoğun bir şekilde kullanılıyor. Bizim yaptığımız ise farklı bir çalışma. Dünyada bu konudaki ilk çalışma ve patent başvurusu da gerçekleşti."
Çevreyi koruyup enerji verimliliğini artırıyor
Prof. Dr. Baba, kabuklaşmanın jeotermaldeki en önemli sorunlardan biri olduğunu dile getirerek, çalışmanın hem hem ekonomi hem de çevreye yarar anlamında çok önemli olduğunu ifade etti.
Alper Baba, sistemin avantajlarını şu şekilde anlattı:
"Burada amaç sistemden çıkan karbondioksidin yakalanması ve bunun sistemin farklı yerlerine tekrar geri verilmesi. Jeotermalin şöyle bir özelliği var yüksek sıcaklık içeren bu akışkan zamanla sıcaklık ve basınçın değişmesiyle sistemde kabuk oluşturuyor. Bu borularda tıkanmalara neden oluyor ve enerji verimliliğini ciddi anlamda etkiliyor. Dolayısıyla mühendislik açısından problem. Fakat bu karbondioksidi eğer alıp tekrar sisteme verdiğiniz zaman bu kabuklaşmayı minimize ediyorsunuz. Bununla ilgili çalışmayı şu anda Çanakkale'de gerçekleşiyoruz. Bu da çok başarılı bir sistem böylece özellikle ithal kimyasallara verilen ücretlerde ciddi bir düşüş söz konusu olacaktır. Avantajları çok fazla bir kere karbondioksiti dışarı vermiyorsunuz böylece hem çevreyi korumuş oluyorsunuz aynı zamanda kabuklaşmayı önlüyorsunuz ve enerji verimliliğini artırıyorsunuz."
Projenin jeotermalin her aşamasında kullanılabileceğini belirten Baba, bu yöntemle alınan karbondioksidin ileriki aşamada yangın söndürme başta olmak üzere farklı alanlarda kullanılabileceğini sözlerine ekledi.
Son Dakika › Teknoloji › Jeotermalde kabuklaşma sorununa 'karbondioksitli' çözüm - Son Dakika
Xiaomi, Ekim 2023'te HyperOS'u duyurarak MIUI defterini kapattı. Şirket, önemli değişiklikleri beraberinde getiren bu arayüz yazılımını dağıtma çalışmalarını başlattı. Xiaomi mi 11 serisi de Android 14 tabanlı HyperOS güncellemesi aldı. Güncelleme ile birlikte yeni saat stilleri, yazı tipleri, duvar kağıtları ve widget'lar gibi özelleştirme seçenekleri sunuluyor. Ayrıca, eski modeller için de HyperOS güncellemesi yayınlanacak.
Getir, son yıllarda büyük bir büyüme göstererek Türkiye sınırlarını aşmış ve Avrupa ülkelerinde de hizmet vermeye başlamıştır. Ancak son gelişmelere göre şirketin küçülmeye hazırlandığı iddia edilmektedir. Getir'in Aralık 2023'te satın aldığı FreshDirect ve Türkiye'de hizmet veren BiTaksi'yi satmayı planladığı söylenmektedir. Şirketten henüz resmi bir açıklama gelmemiştir, bu nedenle küçülme şimdilik bir söylentiden ibarettir. Getir, şu anda Türkiye, İngiltere, Almanya, Hollanda ve ABD'de faaliyet göstermektedir.
TOFAŞ firmasının Türkiye'de Jeep üretimine başlayabileceği ortaya çıktı. Yeni Jeep CEO'su Antonio Filosa'nın maliyetleri düşürmek adına üretimi başka ülkelere kaydırmayı planladığı ve Türkiye'nin seçenekler arasında olduğu biliniyor. Markanın 2030 hedefi ise global satışlarını 2 katına çıkarmak. TOFAŞ ile uzun süreli bir iş birliği ihtimali konuşuluyor.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, selektör ile radar uyarısı yapan sürücülere verilen cezaların iptal edildiğini açıkladı. Bayram yoğunluğu nedeniyle yapılan denetimlerde aşırı hızın önemli bir sorun olduğunu belirten Bakan Yerlikaya, vatandaşlara selektör yapmamaları konusunda uyarıda bulundu.
Mercedes'in elektrikli G-Serisi, Pekin Otomobil Fuarı'nda tanıtılacak. Araç, su geçirmez bataryasıyla dikkat çekiyor ve yüksek performans sunuyor. Mercedes'in elektrikli araç yatırımlarını artırmasıyla birlikte, yeni modellerin satış başarısı merak ediliyor.
Popüler sosyal medya platformu X, yeni kullanıcılarından temel etkileşimler için ücret talep edeceğini duyurdu. Kullanıcılar artık paylaşım yapmak, yanıt vermek, beğeni ve kaydetme işlemleri için 1 dolar ödemek zorunda kalacaklar. Bu karar, şirketin bot hesapları engelleme amacıyla aldığı bir önlem olarak açıklandı. Ancak kullanıcılar arasında bu ücretlendirme modeli tartışmalara neden oldu.
Tesla'nın yeni ev enerji depolama sistemi Powerwall 3, önemli yeniliklerle birlikte geliyor. 11,5 KW gücünde sürekli bir güç çıkışına sahip olan cihaz, önceki modellere göre %130 daha fazla enerji sağlıyor. Ayrıca güneş panelleriyle tam entegre çalışabiliyor. Powerwall 3'ün fiyatı 9300 dolar olarak belirlenirken, invertersiz modelin daha uygun fiyatlı olacağı söyleniyor. Yeni nesil lityum demir fosfat pillere sahip olan cihaz, uzun bir kullanım ömrü sunuyor.
Baykar, geliştirdiği yapay zekalı Kemankeş 2 mini akıllı seyir füzesi ile dikkat çekiyor. Füze, geniş görev menzili ve yüksek sürati sayesinde düşman hattı gerisindeki hedefleri imha edebiliyor. Yapay zeka destekli optik güdüm sistemi ve oto pilot sistemi ile zorlu hava koşullarında dahi tam isabetle hedefleri vurabiliyor. Ayrıca anti-jamming teknolojisi sayesinde elektronik karıştırmalardan etkilenmeden görev yapabiliyor.
Continental, yeni nesil Conti Eco Gen 5 lastik serisini tanıttı. Bu lastikler düşük yuvarlanma direnci ve yüksek kilometre performansını birleştirerek şehirlerarası ve uzun mesafe yük taşımacılığı alanında devrim niteliğinde bir ilerleme sunuyor. Geliştirilmiş kauçuk bileşimleri ve tasarım yenilikleri sayesinde yakıt tüketimini azaltarak filoların operasyonel maliyetlerini düşürmeye ve çevresel etkilerini azaltmaya yardımcı oluyor. Ayrıca, AB regülasyonlarına uyum sağlamayı da mümkün kılıyor.
Ordu'nun Fatsa ilçesine bağlı Mustafa Kemal Paşa Mahallesi'nde tamire götürülen cep telefonunun bataryası, şarj edilirken patladı. İşletme sahibi Emirhan Özdemir yangını söndürdü ve hasar gören telefonu dışarıya çıkarttı. Olay, iş yerinin güvenlik kameraları tarafından kaydedildi.
Sizin düşünceleriniz neler ?