Liseliden Konuşmayı Işaret Diline Çeviren Yazılım

HAKAN FİRİK - Balıkesir'in Edremit ilçesinde lise öğrencisi Kayra Enez Özenalp, işitme engellilerin diğer insanlarla sağlıklı iletişim kurabilmesi için konuşmayı işaret diline çeviren yazılım hazırladı.

Google'ın açık kaynak kodları "Speech To Text" kullanılarak oluşturulan yazılım, android işletim sistemine sahip telefon veya tablete yüklendikten sonra programın açılıp mikrofon düğmesine basılarak konuşulması ve sisteme daha önceden yüklenen her kelimenin işaret dilinde karşılığını içeren videolarının sırasıyla oynatılması prensibine dayanıyor.

İlçedeki bir kolejin 10. sınıfında eğitim gören Özenalp, AA muhabirine yaptığı açıklamada, işitme engellilerin toplum hayatında diğer bireylerle daha rahat iletişim kurmalarını ve sosyal hayatlarını kolaylaştırmayı amaçladığını söyledi.

Okulun bilgi işlem merkezinde çalışan işitme engelli bir personelin, öğretmen ve öğrencilerle iletişim kurmakta yaşadığı güçlüğü gördüğünü anlatan Özenalp, bunun üzerine bu çalışmayı yapmaya karar verdiğini ifade etti.

Programın, android stüdyo kullanılarak "Java" diliyle yazıldığını bildiren Özenalp, şöyle konuştu:

"Şu an için içinde 18 kelime var fakat ilerleyen zamanlarda gündelik hayattaki bütün cümleler konacak. Şimdilik sadece Türkçe var ama ilerde İngilizce ve Almancaya da çevirmeyi planlıyorum. Yazılımı Speech To Text'ini kullanarak oluşturdum. İnternette arattığımda çok rahat buldum ve programıma göre tasarlayıp düzenledim. Program şu şekilde çalışıyor, gelen cümleleri kelime kelime bölüyor ve her kelimenin videosunu oynatıyor. Program yaparken ailemle yazılımcı ağabeylerim destek oldu. Onların yardımıyla bu duruma gelebildim."

"Hiçbir gelir beklemiyorum"

İşaret dilini sese çevirmeye de çalışacağını belirten Özenalp, "Bunu iki yönlü yapmayı planlıyorum ki tam olarak anlaşma sağlanabilsin. Program sayesinde işitme engelliler, sağlıklı bireylerle daha rahat iletişim kurabilecek. Sağlıklı bireylerin işaret dili bilmesine gerek kalmayacak. Bu programı Google Play'e hiçbir reklam olmadan ücretsiz koyacağım. Hiçbir gelir beklemiyorum. Tek amacım işitme engellilerin daha rahat yaşam sürmesini sağlamak." ifadelerini kullandı.

"Gurur duyduk kendisiyle"

Kolej Müdürü Neslihan Üren de Özenalp'in bu çalışmasında teknik tüm ihtiyaçlarının okul yönetimi tarafından sağlanacağını söyledi.

Okulun bilimsel çalışmaları daima desteklediğini vurgulayan Üren, şunları kaydetti:

"Kayra'nın başarısı da kampüsümüz adına bizi çok mutlu etti. Ortaokul ayağında TÜBİTAK Bilimsel Projeler Yarışması'nda oldukça fazla birinciliklerimiz, ikinciliklerimiz, üçüncülüklerimiz var ama lisede Kayra bizim için kampüsümüz adına bir ilk oldu. Gurur da duyduk kendisiyle. Elbette Kayra'nın bundan sonraki projeleri de kolej öğretmenlerimiz tarafından desteklenecektir. Özellikle Kayra'nın şu anda üzerinde durduğu proje daha da önemli. Proje, işaret dilini bilmeyen bir insanın, işitme engelli bir insanla iletişimini sağlıyor ama bunun tam tersi de mümkün. Kayra'nın yaptığı proje, bu noktada da engelsiz iletişim adına çok büyük fayda sağlayacaktır."