Mikrobiyoloji uzmanlarından bayramlaşma tavsiyeleri: Maskeli ve mesafeli

ZİYARET

Gitmeden önce arayın

Özellikle kalp, diyabet, KOAH gibi kronik hastalıkları olan ve 65 yaş üstü kişilerin evlerinde kalabalık ortam oluşturmamak gerekiyor. Mutlaka ziyaret edilecekse evlerin büyüklüğüne göre, ziyaretler 5-6 kişiyi geçmeyecek şekilde yapılmalı. Varsa evin bahçesinde, balkonunda veya terasında, açık havada olmaya özen gösterilmeli. Bu, riskleri azaltacaktır. (Meral Sönmezoğlu)

Genelde ziyaretlerin mümkün olduğunca sınırlı tutulmasını öneriyorum. Ziyaret edilecek evlerin kalabalık olup olmadığı önceden öğrenilmeli. Kalabalığa kesinlikle girilmemeli. Evlerde 4-5 metrekareye en fazla bir kişi düşecek şekilde bir araya gelinmeli. (Aynur Eren Topkaya)

Mümkünse ev ziyaretleri yapılmamalı. Görüşmek isteniyorsa balkon, bahçe, kapı önü gibi açık alanlar tercih edilmeli. Evin içinde toplanılacaksa mutlaka sosyal mesafe kuralına uyulmalı, arada 1-1.5 metre mesafe bırakılacak şekilde oturulmalı. Maskeler de kesinlikle çıkarılmamalı. (Nuriye Taşdelen Fışgın)

EL ÖPME

En yakınımız bile olsa...

El öpme, tokalaşma, sarılma geleneklerini bu bayram önermiyoruz. Yüz yüze bir metreden daha yakın bulunulmamalı. En yakınımız olsa bile mutlaka maske takmaya özen gösterilmeli. (Meral Sönmezoğlu)

El öpmek kültürümüzün önemli bir parçası olsa da bu bayram el temasından kaçınmak ve el öpmemek veya öptürmemek uygun olur. Eller virüsün taşınmasında ve bulaşmasında etkili aracılar. (Nuriye Taşdelen Fışgın)

KOLONYA

Elin her noktasına temas etmeli

- Kolonya tutma geleneğimiz daha da önem kazanacak. Eve gelen herkese ilk önce kolonya ikram edilmeli. Zira kolonya etkili bir dezenfektan. Kolonyanın ağzı açık kalmamalı. Aksi takdirde yüzde 60-90 arası olan alkol oranı 50'nin altına düşebilir. (Meral Sönmezoğlu)

- Kolonyanın içinde en az yüzde 70 alkol olması gerekiyor. Kolonyayı avuç içine aldıktan sonra el yıkamadaki gibi, kolonya kuruyana kadar parmak araları, elin üstü, parmaklar ovularak elimizin her noktasına temas etmesi sağlanmalı. (Nuriye Taşdelen Fışgın)

KURBAN KESİMİ

Dağıtımda tek kullanımlık poşetler tercih edilmeli

Kurban kesimi sırasında ve dağıtım aşamasında hijyen koşullarına çok dikkat edilmeli. Dağıtılacak etler, tek kullanımlık poşetlere konularak dağıtılmalı.(Aynur Eren Topkaya)

Hijyene her zamankinden daha çok dikkat edilmeli. Kurban kesimine mümkün olduğu kadar az kişi gitmeli. Dağıtım yapılırken de yine ellerin dezenfekte edilmesi gerekir. Kurban etiyle temas edenler eldiven kullanmalı. (Meral Sönmezoğlu)

Dezenfektan ya da kolonya kullandıktan sonra eller kurumadan gıdalara dokunmamakta fayda var. En doğrusu gıdaya temas etmeden önce ellerin su ve sabunla yıkanması... (Nuriye Taşdelen Fışgın)

SOFRA

Yemek yerken konuşmayın

- Kalabalık bayram sofralarından kaçınmaya çalışılmalı, toplu yemek yenmemeli. Yemek yerken maske çıkarıldığı ve mesafe azaldığı için riskin arttığı unutulmamalı. (Aynur Eren Topkaya)

İkramlıkları hazırlamadan önce ellerin sabunla en az 20 saniye yıkanması gerekiyor. Hazırlık aşamasında maske mutlaka takılmalı. Ellerin tekrar tekrar yıkanması bulaşma riskini en aza indirecektir. İkramlıklar hızlıca yenmeli ve bu süre zarfında konuşulmamalı. (Nuriye Taşdelen Fışgın)

Kurban Bayramı'nın özelliği birçok ikram olması... İkramlar mümkün olduğu kadar elden ele geçen malzemelerin kullanılmayacağı şekilde sunulmalı. Kullanılan malzemeler çok iyi dezenfekte edilmeli. (Meral Sönmezoğlu)

ULAŞIM

Yolcular arası en az 1 metre...

Toplu taşıma araçlarıyla şehirler arası yolculuk yapacak vatandaşların diğer yolcularla aralarına bir metreden daha fazla mesafe koyması gerekiyor. ve mutlaka maske takılmalı. (Meral Sönmezoğlu)

Sosyal mesafeye dikkat edilmeli, herkes maske takmalı. Maskenin doğru şekilde kullanılması da çok önemli. (Aynur Eren Topkaya)

UZAKTAN BAYRAMLAŞMA

Taşıyıcı olabilirsiniz!

Geleneklerimize aykırı da olsa bu bayramda mümkün olduğu kadar evde kalmak, telefon veya görüntülü aramayla bayramlaşmak sağlıklı olacak. Gençler taşıyıcı olabileceklerini, hastalığı büyüklerine geçirme ve onların yaşamlarını riske atma ihtimalini unutmamalı. (Meral Sönmezoğlu)

HARÇLIK

Zarflara koyup hazır edin

Elden ele geçen her şey riskli. En büyük risk de parada. Bu nedenle elden verilen bayram harçlığı geleneği bu bayramda sürdürülmemeli. (Meral Sönmezoğlu)

Harçlıkları önceden zarflara koyup hazır edin. Zarfları kolonyayla silin. (Aynur Eren Topkaya)

Bu bayram harçlıkları küçük hediyelere dönüştürmek en doğrusu olacak. Yine de harçlık verecekseniz mutlaka el hijyeni sağlamalısınız. (Nuriye Taşdelen Fışgın)

Katkıda bulunanlar

Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu/ Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı

Prof. Aynur Eren Topkaya (Hürriyet Bilim Kurulu Üyesi)/ Yeditepe Üniversitesi Hastanesi tıbbi mikrobiyoloji uzmanı

Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın/ İstinye Üniversitesi enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı