Mona Lisa Tablosundaki Gözlerin, İnsanların Üzerinden Ayrılmamasının Sırrı Bilimsel Olarak Açıklandı

Mona Lisa Etkisi, tablonun bulunduğu odada nerede durursanız durun tablonun size bakıyormuş gibi görünmesine verilen isim. Yeni bir bilimsel araştırma, bu etkinin kaynağını açıklıyor. Bununla beraber bu etkinin isminin de değişmesi gerekiyor çünkü Mona Lisa, araştırmaya göre Mona Lisa Etkisi yaratan bir eser değil.

Deneyde iki bilim insanı, 24 katılımcıya bilgisayardan Mona Lisa tablosunu göstererek resmin nereye baktığını söylemelerini istedi. Deneyde katılımcılar resme çeşitli açılardan ve mesafelerden bakarak karar verdiler. Sonuç olarak Almanya'daki Bielefeld Üniversitesi'nde çalışan araştırmacılar, bu sanat şaheserinin olması gerektiği gibi tam karşıya değil, 15.4 derecelik bir açıyla baktığını keşfettiler.

"Etkinin kendisi inkar edilemez ve ispatlanabilir" diyen araştırmacılardan Sebastian Loth, "ama bütün resimlerin içinde Mona Lisa'da bu izlenimi elde edemedik."

Araştırmanın merkezinde, resimdeki kişinin neredeyse dik olarak karşıya bakması gerektiği fikri yatıyor. Sıfır derecelik açı, resmin ziyaretçiyi odanın her yerinde takip etmesini sağlıyor. Yani teknik olarak Mona Lisa, kendi adını taşıyan etkiye sahip değil.

Bu etkiyi inceleyen önceki çalışmalarda, açının 5 dereceden aşağıda olması gerektiği açıklanmıştı. Mühim olan ziyaretçinin nereden baktığı değil resmin nereye baktığı idi. Farklı açılardan, resmin farklı şekilde kesilmiş görsellerine bakan kişiler her zaman resmin kendilerine baktığını düşünmemişler.

Araştırmacılardan Gernot Horstmann ise algısal psikolojinin 1960'larda kanıtladığı üzere insanların izlendiklerini fark edip etmemekte oldukça iyi olduklarını söylüyor. O'na göre insanlar dikkat çekmeyi seviyor ve bu durum da Mona Lisa etkisini arttırıyor.

Çalışmanın, dijital karakter yaratımı içeren oyunlarda ve sanal/artırılmış gerçeklik uygulamalarında da yol gösterici olması planlanıyor. Böylelikle sanal figürler, gerçek kişilerle göz göze gelip insanlar gibi jest ve mimik kullanabilirler. Bilim insanları daha önce de Mona Lisa gülümsemesini açıklamıştı.

Araştırma, i-Perception adlı dergide yayımlandı.