Myanmar'da ordu yanlısı paramiliter grup ülkedeki şiddeti tırmandırıyor

KUALA Myanmar'da ordu yanlısı paramiliter grup ile darbe karşıtı silahlı direnişçiler arasındaki "intikam saldırıları" ülkede şiddetin tırmanmasına neden oluyor.

Uluslararası Kriz grubunun raporuna göre, özellikle Myanmar'ın merkezindeki darbe karşıtı sivil direniş gruplarının güçlenmesiyle ordu, Pyusawhti olarak bilinen darbe yanlısı paramiliter grubu kullanmayı tercih ediyor.

Ordunun paramiliter grubu destekleyerek darbe karşıtı sivil direniş grupların direncini kırma stratejisi, Pyusawhti milislerinin sert direnişle karşılaşması ve geniş bir alana yayılmış ordudan sınırlı miktarda destek alabilmesi nedeniyle büyük ölçüde başarısızlığa uğradı.

Söz konusu paramiliter grup, sahada istenen başarıyı gösteremese de ordu tarafından eğitilmiş olmaları milislerin her birini sivillere karşı ölümcül birer tehlike haline getiriyor.

Rapora göre, darbe yönetiminin işlediği "savaş suçlarına" karışan Pyusawhti, darbe karşıtı direniş gruplarının hedefi haline gelirken uzun vadeli şiddet olaylarına evrilmesi muhtemel görünen "intikam saldırılarının" artmasına yol açtı.

Myanmar ordusunun seçilmiş hükümeti Şubat 2021'de devirmesinin hemen ardından ülke genelinde barışçıl tepkilerin yanı sıra çeşitli darbe karşıtı silahlı direniş grupları da ortaya çıktı.

Söz konusu direniş grupları arasında "Kuru bölge" olarak adlandırılan Mandalay'ın batısındaki direnişçiler, Myanmar ordusuna karşı ciddi direniş ortaya koymayı başarabildi.

Myanmar ordusu, Kuru bölgedeki direnişçileri bastırmak amacıyla takviye, istihbarat ve arazi bilgisi açısından bölgeye hakim olan Pyusawhti paramiliter grubunu kullanma stratejisine gitti. Ancak söz konusu strateji, bölgedeki direnişçileri durdurmayı başaramadığı gibi ordu yanlısı Pyusawhti mensuplarına yönelik "intikam saldırılarının" artmasına neden oldu.

Bölgedeki direnişçiler ve paramiliter grup üyeleri arasındaki şiddet sarmalının büyüyerek devam etmesi, ordu yanlısı ya da ordu karşıtı olarak kümelenen sivil halk arasındaki şiddeti her geçen gün daha da tırmandırıyor.

Myanmar ordusu, özellikle 70 yıldan uzun süredir etnik silahlı gruplarla savaştığı Myanmar'ın dağlık bölgelerinde, direniş karşıtı operasyonlarının bir parçası olarak uzun yıllardır bölgedeki sivil halkı paramiliter milisler olarak yetiştiriyor.

Raporda, Myanmar için Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kurulan Bağımsız Soruşturma Mekanizması aracılığıyla uluslararası hesap verebilirlik olasılığının korunmasının, artış gösteren toplumsal şiddet olaylarının azalmasına yardımcı olacağı ifade ediliyor.

Myanmar'daki askeri darbe

Myanmar ordusu, 2020'deki genel seçimlerde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilim yaşanmasının ardından 1 Şubat 2021'de yönetime el koymuştu.

Ordu, ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii başta olmak üzere, pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve bir yıllığına olağanüstü hal ilan etmişti.

BM'ye göre, geçen seneki darbeden bu yana Myanmar'da 1500 sivil hayatını kaybetti, 400 binden fazla kişi yerinden edildi.