Özbekistan'da Kırım Tatar Sürgünü Anma Töreni

Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te Kırım Tatar sürgününün 74. yıl dönümü dolayısıyla anma töreni yapıldı.

Kırım Tatar Milli Medeniyet Merkezi tarafından düzenlenen törene aralarında Rusya'nın Taşkent Büyükelçisi Vladimir Tyurdenev'in de bulunduğu resmi davetliler ile ülkede yaşayan çok sayıda Kırım Tatarı ve Özbek vatandaşı katıldı.

Şehitler Hatırası Anıtı'na çelenk bırakılmasıyla başlayan törende sürgünde ölenlerin anısına saygı duruşunda bulunularak, Kur'an-ı Kerim okundu ve dua edildi.

Kırım Tatar Milli Medeniyet Merkezi Başkanı Nusret Cemilev, yaptığı konuşmada, 18 Mayıs 1944'te sürgün edilen Kırım Tatarlarının hiçbir zaman unutulmayacağını kaydetti.

Törenin ardından AA muhabirine konuşan Cemilev, o dönemde Kırım Yarımadası'nda yaşayan 191 binden fazla Kırım Tatarının vatanlarından sürgün edildiğini hatırlatarak, 140 bini Özbekistan'a olmak üzere 151 bin Kırım Tatarının Orta Asya'ya sürüldüğünü anımsattı.

Savaş yıllarındaki ağır koşullara rağmen Özbek halkının kendilerine destek olduğunu dile getiren Cemilev, sürgün yıllarında ve günümüzde de Kırım Tatarlarına verdiği destekten dolayı Özbek halkı ve hükümetine teşekkür etti.

Rusya'nın Kırım'ı yasa dışı ilhakıyla ilgili Özbekistan'da yaşayan Kırım Tatarları arasındaki görüş ayrılıklarına da değinen Cemilev, "Özbekistan'da yaşayan Kırım Tatar diasporası başkanı olarak, Kırım Tatarlarının kendi aralarında bölünmelerini istemiyorum. Kırım Tatarları kendileri için var olmaları ve bir olmaları lazım. Kimliklerini, milli gelenek ve göreneklerini korumaları gerekir" dedi.

78 yaşındaki Aliye Osmanova yaşadıkları acıları anlattı

Öte yandan 78 yaşındaki Aliye Osmanova, sürgün edildiğinde 4 yaşında olmasına rağmen, yaşadığı acı ve zorlukları çok iyi hatırladığını dile getirdi.

Sürgünün ailesinin hayatını ve kaderini çok etkilediğini kaydeden Osmanova, bunun sonucu aile fertlerinin dünyanın dört bir köşesine dağıldığını belirtti. Osmanova, kendisinin Özbekistan'da, kardeşlerinin de Kırım, Ukrayna ve Rusya'nın Krasnodar bölgesinde yaşadığını söyleyerek, annesinin Kırım'da, babasının ise Rusya'da gömüldüğünü dile getirdi.

Osmanova, o dönemde Kırım Tatarlarına yardım elini uzatan ve hayatta kalmasını sağlayan Özbek halkına çok teşekkür borçlu olduklarını kaydetti.

Ömer Süleymanov da 1940 yılında Bahçesaray'da doğduğunu, o dönemde babasının işgal altındaki Kırım'da Nazilere karşı gerilla savaşı verdiğini ve gizlice eve geldiği sırada yakalanarak kapı önünde asılarak öldürüldüğünü belirtti. Süleymanov, 18 Mayıs 1944'te çok kötü koşullarda hayvan vagonlarında açlık ve susuzluk içinde uzun bir yolculuğun ardından annesi ve kardeşleriyle Özbekistan'a sürgün edildiğini anlattı.

Tuvalet ihtiyaçlarını bile vagonlarda gördüklerini, ölenlerin bir sonraki durağa kadar vagonlarda bekletildiğini veya seyir halindeki vagon kapısından nehirlere atıldığını dile getiren Süleymanov, trenin 5 dakikalığına durduğu çölün ortasındaki istasyonlarda su arayarak dört bir tarafa koşturduklarını söyledi.

Sovyetler Birliği, 1944'te 140 binden fazla Kırım Tatarını Özbekistan'a sürgüne göndermişti. Sovyetler Birliği'nin parçalanmasının ardından Özbekistan'a sürülen Kırım Tatarlarının büyük kısmı, öz vatanlarına dönmüştü. Özbekistan'da hala 30 binden fazla Kırım Tatarı yaşıyor.