Çöpün azaltılması ve doğru yere atılması konusunda davranış dönüşümü sağlamayı amaçlayan Çöpüne Sahip Çık Vakfı ile Türkiye'nin entegre atık yönetimi [1] hizmeti veren lider firması Akademi Çevre'nin işbirliğiyle gerçekleştirilen araştırmayla, yeni koronavirüs (Kovid-19) salgınının toplumun çöp atma alışkanlıkları ve bu konudaki hassasiyeti üzerindeki etkileri ortaya kondu. Davranış bilimleri uzmanı Prof. Dr. Zuhal Baltaş, sosyolog Yrd. Doç. Dr. Ensari Cicerali ve Boğaziçi Üniversitesi Sürdürülebilir Kalkınma ve Temiz Üretim Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Nilgün Cılız'ın yer aldığı çalışma grubunun koordinasyonunda gerçekleştirilen araştırmayla çarpıcı sonuçlar elde edildi.
Tüm Türkiye'den, farklı yaş aralıklarındaki toplam 1067 kişinin katılımıyla Aksoy Araştırma tarafından gerçekleştirilen araştırma, Türkiye'de toplumun çöp ve geri dönüşüm konusundaki algısı ve alışkanlıklarının pandemi sürecinden nasıl etkilendiğini ortaya koydu. Araştırma sonuçlarına göre tüm dünyada hayatı büyük oranda etkileyen pandemi, bu konularda da önemli değişimlere neden oluyor.
Araştırmanın sonuçlarıyla ilgili bilgi veren Çöpüne Sahip Çık Vakfı Genel Müdürü Emrah Bilge: "Çöpü doğru yere atmanın çözümün aslında son adımı olduğuna özellikle dikkat çekmek istiyoruz. Asıl önemli olan doğru tüketim alışkanlıkları edinerek, üreteceğimiz çöp miktarını azaltacak şekilde davranmak." diye konuştu. Emrah Bilge ayrıca araştırma sonuçlarına göre, pandemi sürecinde çöpü doğru yere atma davranışında belirgin bir azalma olduğunu, bunun bugüne kadar elde edilen kazanımların kaybına neden olabileceğine dikkat çekti.
Araştırma sonuçlarına göre toplumun %63'ü yalnızca tek kullanımlık maske kullanıyor. Tek kullanımlık maske kullananların yalnızca %13'ü kullanılmış maskeleri doğru şekilde atıyor, geri kalanlar ise maskeye herhangi bir çöp muamelesi yapıyor.
Araştırmanın en önemli çıktılarından biri ise tek kullanımlık ürün tercihinin pandemi nedeniyle artıyor olması. Araştırma sonuçlarına göre insanların %74'ü artık lokanta ve kafelerde dahi tek kullanımlık çatal-bıçak ve bardak kullanmayı tercih ediyor. Tek kullanımlık ürünlerin pandemi öncesi çevre için büyük bir sorun olduğuna dikkat çeken Emrah Bilge, pandeminin bu ürünlere rağbeti artırdığını ifade ederek: "Pandemi süreci insanların hijyen algısında öylesine bir değişime neden oldu ki, artık en pahalı mekanlar dahi tek kullanımlık servis ürünlerini kullanmaya başladı. Bu, pandemi sonrasında değiştirmek için en çok uğraşmamız gereken durum olacak. Aksi takdirde dünyayı çöpe boğan bu ürünlerin artışını durdurmamız mümkün olmayacak." dedi.
Akademi Çevre CEO'su Ufuk Işık, yapılan araştırmanın sonuçlarına ilişkin dikkatleri sıfır atık konusuna çekerek, "Kaynakların sürdürülebilirliği ve ekolojik dengenin zarar görmemesi için başlatılan Sıfır Atık hareketi, tüm Türkiye'de oldukça iyi bir ivme kazanmışken karşı karşıya kaldığımız pandemi süreci, hijyen kaygıları nedeniyle, Sıfır Atık hareketindeki hızlı dönüşümü bir miktar yavaşlattı" dedi ve ekledi "Araştırmamız sonucunda gördük ki katılımcıların %66'sı ambalajlı gıdaların hijyen açısından çok daha güvenilir olduğunu düşüyor. Kovid-19 öncesine kadar Sıfır Atık ile birlikte tüm iletişimimizi tek kullanımlık plastiklerin kullanılmamasına yönelik yürüterek, bir davranış dönüşümü yaratmak için çalıştık. Ancak şimdi katılımcıların %30'unun pandemi öncesine göre daha fazla ambalajlı gıda kullandığını görüyoruz."
Akademi Çevre Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Işık ise, pandeminin en büyük kazanımlarından birinin iklim krizi, çevre kirliliği, küresel ısınma gibi tehlikelere karşı insanların endişe duymaya başlaması olduğunu belirterek, "Katılımcıların %50'si pandemi döneminde kişisel çöp üretiminin arttığını, %51'i ise kentinde/mahallesinde çöp üretiminin arttığını söyledi. Bu artışın iklim değişikliği, çevrenin kirlenmesi, gelecek nesillerin yaşayacağı dünyanın olumsuz etkilenmesi, küresel ısınma, artan çöp depolaması gibi olumsuz etkilerinin olduğunu düşünenlerin oranı ise %95 oldu. Bu denli yüksek bir farkındalığı fırsata çevirmenin yollarını bulmak için çalışmalı ve bu durumu lehimize çevirmeliyiz." dedi.
Çalışma grubunun da dikkat çektiği kimi çarpıcı sonuçlar şu şekilde:
Pandemi öncesi dışarıdayken çöplerini çöp kutusuna atanların oranı %79 iken, pandemi sonrası bu oranın %73'e gerilemesi, vatandaşın oluşan çöpten bir an önce kurtulma eğiliminin artmış olabileceğini akıllara getirdi. Çöpünü dışarıdayken konteynere atmayı tercih etmeyenlerin %43 oranında yeni koronavirüs (Kovid-19) hastalığı bulaşma riskinden endişe duyduğu görüldü.
Hijyenik ihtiyaçlara, enfekte olmamak maksadıyla eşyalarla temasın minimuma indirilmesi ihtiyacına rağmen katılımcıların %56'sının matara, termos gibi tekrar kullanılabilir ve kişiye özel ürünleri tercih etmesi dikkat çekti.
"Sizce yaşadığınız çevrede bir çöp sorunu var mı?" sorusuna var diyenlerin oranının 2019 yılında %47 iken %35'e gerilemesi dikkat çekti. Yapılan değerlendirmelerde, pandemi dolayısıyla dışarıya daha az çıkılmasının, dışarıda bir çöp sorunu var ise de bununla yüzleşme miktarını azaltmış olabileceği üzerinde duruldu.
2015 yılında "Temiz bir çevre için tüm toplumun çöpün üretimi ve doğru yere atılması konusunda hassasiyet ile davrandığı sürdürülebilir bir dünya yaratmak" vizyonuyla kurulmuş olan Çöpüne Sahip Çık Vakfı, çöpten arınmış bir çevre için toplumda davranış dönüşümü sağlamak üzere kampanyalar düzenliyor, eğitici ve teşvik edici projeler hayata geçiriyor, çevrepolitikalarını iyileştirmek için katkı sağlıyor ve bunların tüm Türkiye'de yaygınlaşması için çalışıyor. Vakıf, bu amaçla belediyeler, eğitim kurumları, medya, sivil toplum kuruluşları ve ilgili diğer kamu ve özel kurumlar ile işbirlikleri gerçekleştiriyor. Vakıf ve çalışmaları hakkında daha fazla bilgiye www.copunesahipcik.org adresinden ve vakfın sosyal medya hesaplarından ulaşılabilir.
Akademi Invest Holding iştirak şirketlerinden biri olan Akademi Çevre Entegre Atık Yönetimi Endüstri A.Ş., sahip olduğu lisanslar kapsamında kurumsal müşterilerine Entegre Atık Yönetimi hizmeti sunar ve "Kaynak kullanımını azaltarak, sürdürülebilir yaşamı mümkün kılacak süreçler tasarlamak" vizyonuyla tüm süreçlerini yönetir. Çevre Danışmanlığından, Çevre Laboratuvar hizmetlerine, lisanslı araç filosuyla gerçekleştirilen Lojistik Operasyonlardan, Geri Dönüşüm ve Geri Kazanım faaliyetlerine kadar müşterilerinin ihtiyaçları doğrultusunda tamamen müşteriye özel tasarlanmış süreçlerle onlara uçtan uca hizmetler bütünü sunar. Akademi Çevre hakkında daha fazla bilgiye www.akademicevre.com adresinden ve kurumsal sosyal medya hesaplarından ulaşılabilir.
Son Dakika › Yaşam › Pandemi çöp atma alışkanlıklarımızı da değiştirdi - Son Dakika
Ordu'nun Ünye ilçesinde yaşayan Sezai Yıldıran, babasından kalma mesleğini sürdürerek 70 yıldır fındık dallarından sepet yapıyor. Yıldıran, mesleğin kaybolmaması ve gelecek nesillere aktarılması için çaba sarf ediyor.
Konya'nın Karapınar ilçesinde meydana gelen trafik kazasında 5 kişi yaralandı. Ereğli'den Karapınar istikametine seyir halinde olan bir otomobil, sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu kaldırıma çarptı. Kazada otomobil sürücüsü ile araçta bulunan 4 kişi yaralandı ve Karapınar Devlet Hastanesine kaldırılarak tedavi altına alındı. Yaralıların sağlık durumunun iyi olduğu belirtiliyor. Kazayla ilgili tahkikat devam ediyor.
Kastamonu'nun İnebolu ilçesinde meydana gelen motosiklet kazasında, Rusya uyruklu bir şahıs şarampole devrilen motosikletten düşerek ağır yaralandı. Kazayı gören vatandaşların ihbarı üzerine sağlık ekipleri olay yerine gelerek yaralıya müdahale etti ve hastaneye kaldırdı. Jandarma ekipleri de kazayla ilgili inceleme başlattı.
Trabzon'un Hayrat ilçesinde meydana gelen göçükte hayatını kaybeden işçilerden biri olan Mehmet Sultan Allahverdi, memleketi Rize'nin İyidere ilçesinde defnedildi.
Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde, kar kalınlığının yer yer 5 metreyi bulduğu üs bölgesinin yolunu ulaşıma açmak için ekipler çalışma yürütüyor. İlçe Özel İdaresine bağlı karla mücadele ekipleri, Kayalar Üs Bölgesine ulaşımı sağlamak için kar küreme ve yol açma çalışmalarına devam ediyor. Kaymakam Ali Ekber Ateş, çalışmaların devam edeceğini belirtti.
20. Dönem DYP Milletvekili Osman Çilsal'ın annesi Rakiye Çilsal, 90 yaşında hayatını kaybetti. Cenaze namazı Hulusi Akar Cami'nde kılındı ve birçok siyasi isim katıldı. Çilsal'ın cenazesi eski mezarlığa defnedildi.
Trabzon'un Beşikdüzü ilçesinde meydana gelen trafik kazasında, belediye otobüsüne arkadan çarpan kamyonetin sürücüsü yaralandı. Olay yerine sağlık, itfaiye ve polis ekipleri sevk edildi. Sıkışan sürücü, itfaiye ekipleri tarafından kurtarıldı ve hastaneye kaldırıldı.
Çorum'un Sungurlu ilçesinde düzenlenen Ramazan şenliği, vatandaşlar tarafından yoğun ilgi gördü. Başkan Abdulkadir Şahiner'in yanından ayrılmayan çocuklar, fotoğraf çektirmek için izdiham oluşturdu. Şenlikte çocuklara pamuk şekeri, oyuncak ve balon dağıtılırken, yetişkinlere ise Osmanlı şerbeti ve çay ikramı yapıldı.
Trabzon'un Hayrat ilçesinde meydana gelen göçükte hayatını kaybeden İbrahim Keskin ve Mehmet Sultan Allahverdi'nin cenazeleri düzenlenen törenlerle defnedildi. İbrahim Keskin'in cenazesi Arsin ilçesindeki Merkez Camisi'nde, Mehmet Sultan Allahverdi'nin cenazesi ise Rize'nin İyidere ilçesine bağlı Kalecik köyündeki Merkez Camisi'nde kılınan namazın ardından toprağa verildi. Diğer işçi Dinçer Uzunosmanoğlu'nun cenazesi ise yarın Trabzon'da defnedilecek.
Kırıkkale'nin Balışeyh ilçesine bağlı Işıklar köyünde tarlasını süren çiftçi Bülent Z.'nin traktörü aniden alev aldı. Yangın itfaiye ekipleri tarafından kontrol altına alınırken, traktör kullanılamaz hale geldi.
İnegöl Belediye Başkanı Alper Taban, Gastro İnegöl'de düzenlenen iftarda, öğrenciler ve yaşlılar birbirleriyle kaynaşma fırsatı buldu.
Pendik Belediyesi, Ramazan ayı boyunca 13 farklı noktada iftar yemeği veriyor. Ayrıca, ihtiyaç sahibi ailelere gıda kolisi ve günlük sıcak yemek dağıtılıyor. 60 yaş üstü vatandaşlara hurma ve kahve fincanı dağıtılıyor. Cami gezileri ve kültür programları da düzenleniyor.
Sizin düşünceleriniz neler ?